Την άποψη ότι ο Αλέξης Τσίπρας επιχειρεί μέσα από το βιβλίο του, την «Ιθάκη», να κάνει ένα «άσπρισμα» (whitewash) των πολιτικών πεπραγμένων του, λέγοντας ότι φταίνε όλοι οι άλλοι εκτός απ' αυτόν, διατυπώνει ο πολιτικός αναλυτής, Ανδρέας Δρυμιώτης, σε συνέντευξή του στο Liberal.
Ο κ. Δρυμιώτης επισημαίνει πως ο Αλ. Τσίπρας «είναι ένας άνθρωπος που δεν έχει μάθει την αυτοκριτική». Εκτιμά δε πως, παρά το πανάκριβο rebranding που επιχειρεί ο πρώην πρωθυπουργός, δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να κρυφτούν οι ευθύνες και τα ψέματά του, με φόντο και τις αλλεπάλληλες διαψεύσεις που έρχονται σε βάρος του από πρώην συνεργάτες του.
Κληθείς δε να σχολιάσει την «αφωνία» από την πλευρά του Νίκου Ανδρουλάκη, ιδίως μετά την αναφορά του πρώην προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, για δήθεν πρόταση συγκυβέρνησης που είχε κάνει το 2015 στην τότε πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Φώφη Γεννηματά, ο κ. Δρυμιώτης απαντά: «Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου».
Συνέντευξη στον Χρήστο Θ. Παναγόπουλο
Κύριε Δρυμιώτη, ο Αλέξης Τσίπρας, στο βιβλίο του «Η Ιθάκη», επιχειρεί να εμφανιστεί ως θύμα των υπουργών του, αδειάζοντάς τους και προκαλώντας αναταραχή στον χώρο της Αριστεράς. Γιατί το κάνει αυτό, κατά την άποψή σας, ενώ ο ίδιος ήταν εκείνος που τους είχε επιλέξει και αρκετούς δεν τους αντικατέστησε ποτέ;
Αυτή είναι μια πολύ καλή ερώτηση. Για μένα – κι εγώ έχω την ίδια απορία – με ανθρώπους τους οποίους ο ίδιος έχει διαλέξει, ο ίδιος, αν έβλεπε τις αδυναμίες τους, έπρεπε να τους είχε αλλάξει. Δεν μπορεί να μας λέει τώρα ότι είναι ένας άχρηστος ο Βαρουφάκης και παλαιότερα μας έλεγε ότι είναι ένα asset. Το θυμάστε; Ή τη Ζωή, την άφηνε εκεί πέρα· κοντέψαμε να μας «πνίξει» η Ζωή με τις καθυστερήσεις, για να υπογραφεί το Μνημόνιο. Αν περνούσε η προθεσμία, χάναμε τη δυνατότητα χρηματοδότησης και θα χρεοκοπούσαμε. Λοιπόν, αυτούς τους κράτησε εκεί πέρα. Είχε όλη τη δυνατότητα να κάνει αλλαγές. Και δεν τις έκανε!
Η έκφραση που χρησιμοποιούν οι Βρετανοί γι’ αυτό το βιβλίο, το λένε «whitewash», που στα ελληνικά θα πει «ασβέστωμα». Δηλαδή, προσπαθεί να «ασπρίσει» τη θητεία του. Να βγάλει τον εαυτό του απ’ έξω, ότι φταίνε όλοι οι άλλοι, εκτός από αυτόν.
Πού οφείλεται, κατά την άποψή σας, το γεγονός πως ο Τσίπρας δεν ζητά συγγνώμη ούτε για την τραγωδία στο Μάτι, αλλά ούτε και για τις κλειστές τράπεζες;
Ο άνθρωπος αυτός δεν έχει μάθει την αυτοκριτική. Αυτό δεν είναι το μεγάλο του πρόβλημα, του Τσίπρα; Αν είχε μάθει την αυτοκριτική, από τη μέρα που έλεγε και ισχυριζόταν ότι «ούτε μία στο εκατομμύριο δεν χάνω» και έχασε με 10 μονάδες διαφορά, θα έπρεπε να κάτσει και να σκεφτεί: «Τι έχω κάνει λάθος και έχασα με 10 μονάδες διαφορά;»
Εγώ προσωπικά πιστεύω ότι αυτό είναι μέρος του χαρακτήρα του – όπως λένε και δικοί του και ξένοι, όσοι βρέθηκαν να διαβάσουν το βιβλίο. Το βιβλίο του, κανονικά, έπρεπε να είναι μια αποτίμηση των δεινών που επέφερε στη χώρα. Όταν ο Τσίπρας λέει – εγώ διάβασα μόνο ένα απόσπασμα σε εφημερίδα – ότι «με την προκήρυξη του δημοψηφίσματος δημιουργήθηκαν καλύτερες συνθήκες διαπραγμάτευσης», αυτό δεν στέκει στη λογική. Καλύτερες συνθήκες διαπραγμάτευσης είναι το χρέος των εκατοντάδων δισεκατομμυρίων και τα 99 χρόνια δέσμευσης της δημόσιας περιουσίας; Γιατί αυτά, ακριβώς, έφερε η διαπραγμάτευση του Τσίπρα.
Μιας και αναφερθήκατε στο Μνημόνιο, κύριε Δρυμιώτη, πώς γίνεται, ενώ ο Τσίπρας – αν θυμάστε – μιλούσε για σκίσιμο του μνημονίου, κατάργησή του με έναν νόμο και ένα άρθρο, να έρχεται εκ των υστέρων και να λέει ότι ήταν εκείνος ο οποίος έβαλε τις βάσεις για την έξοδο από τα μνημόνια;
Γιατί «έβαλε τις βάσεις», για να βγούμε από το Μνημόνιο που εκείνος μας επέβαλε. Αυτή είναι η αλήθεια, αλλά αυτό δεν το λέει! Κοιτάξτε: η διαφορά που είχαμε με τους ξένους, στη διαπραγμάτευση στο Eurogroup, ξέρετε πόση ήταν; 1,5 δισ. ευρώ. Και με τα πράγματα που έκανε ο «Νάρκισσος» με τα πουκάμισα έξω, ο Βαρουφάκης, που βγήκε και είπε «έδιωξα την Τρόικα» στην πρώτη συνάντηση που είχε με τον Ντάισελμπλουμ στο Υπουργείο Οικονομικών… Με τα κόλπα που έγιναν, αυτό το 1,5 δισ. έγινε 100 δισ. Για 1,5 δισ. ήταν η διαφορά με τους ξένους. Πιστεύετε ότι δεν θα μπορούσαμε τότε να τα βρούμε μαζί τους για ένα τέτοιο ποσό; Όμως, είδατε, τελικά, τι έγινε και πού φτάσαμε.
Το βιβλίο «Ιθάκη» έχει πλέον εκδοθεί. Πολιτικά, σε ποιους απευθύνεται ο Τσίπρας; Ποιους πάει να προσελκύσει αυτή τη στιγμή;
Σε αυτούς που τον πίστεψαν την πρώτη φορά. Μήπως τον ξαναπιστέψουν και τώρα. Είναι σαφές ποια είναι η ιστορία. Με αυτό το βιβλίο προσπαθεί να απεμπολήσει τις ευθύνες που του καταλογίζει όλος ο κόσμος για την πενταετία του, επιρρίπτοντάς τες στους συνεργάτες του. Επιδιώκει να δείξει, με κάθε τρόπο, ότι ο ίδιος ήταν άμοιρος ευθυνών. Όμως, αυτός δεν διάλεξε τον Λαφαζάνη; Αυτός δεν διάλεξε τη Ζωή; Αυτός δεν επέλεξε τον Βαρουφάκη για υπουργό Οικονομικών, τον οποίο τώρα τον απαξιώνει; Ο ίδιος ο Βαρουφάκης ισχυρίζεται ότι τους είχε πει για τα σχέδιά του από τον Νοέμβριο του 2014 να το κάνει αυτό (σ.σ. για το παράλληλο νόμισμα και τα IoUs).
Ειλικρινά, κύριε Παναγόπουλε, απορώ… Δηλαδή, αυτό το βιβλίο στους λογικούς ανθρώπους θα κάνει μεγάλο κακό, ενώ σίγουρα το αντίθετο θα συμβεί στους «ψεκασμένους» και σε όσους είναι φανατισμένοι με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Μάλιστα. Ένα από τα πιο ηχηρά επεισόδια είναι η αναφορά του Αλέξη Τσίπρα, σε δήθεν πρόταση συγκυβέρνησης προς τη Φώφη Γεννηματά, την οποία όμως ο σύζυγός της, ο Ανδρέας Τσούνης, διαψεύδει κατηγορηματικά, φτάνοντας στο σημείο να χαρακτηρίσει τον Αλέξη Τσίπρα «κατ’ εξακολούθηση ψεύτη». Πόσο πλήγμα συνιστά, κατά την άποψή σας, αυτή η δημόσια διάψευση για την αξιοπιστία του ίδιου του βιβλίου και του Τσίπρα ως πολιτικού αφηγητή;
Το ότι είναι ψεύτης ο Τσίπρας, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία. Ο ίδιος έχει δώσει αφορμές για αυτή τη συζήτηση. Αυτός ο άνθρωπος έτσι είναι και κανείς δεν μπορεί να τον αλλάξει τώρα. Είναι ένας άνθρωπος ο οποίος έλεγε ψέματα. Δεν μπορεί να κάνει αλλιώς.
Να σας πω κάτι: Φανταστείτε εκείνη τη σκηνή στο Μάτι, εκείνο το βράδυ, στις 11 η ώρα. Κοροϊδεύει τον κόσμο. Υπάρχουν νεκροί. Τους έχουν βάλει, τους νεκρούς, μέσα στις μαύρες σακούλες. Και βγαίνει ο Τσίπρας στην τηλεόραση και μας ρωτάει αν θα πετάξουν το πρωί τα αεροπλάνα. Ειλικρινά, απορώ γιατί τα συζητάμε σοβαρά αυτά τα θέματα.
Παρά το βάρος της καταγγελίας από την πλευρά του κ. Τσούνη, ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει επιλέξει μέχρι στιγμής να διατηρεί ουσιαστικά αφωνία για το συγκεκριμένο ζήτημα. Πώς ερμηνεύετε αυτή την επιλογή σιωπής; Πώς την ερμηνεύετε εσείς; Δηλαδή, αυτή την επιλογή σιωπής; Τι μήνυμα στέλνει μια τέτοια αφωνία προς τη βάση του κόμματος, αλλά και προς τον ευρύτερο κεντρώο χώρο;
Αυτό είναι ένα πράγμα που επίσης δεν καταλαβαίνω. Αντί ο Ανδρουλάκης να βγει μπροστά στον Τσίπρα και να αντιδράσει, προτιμά τη σιωπή. Γιατί ο Τσίπρας αν θέλει, θα κάνει κόμμα τελικά και το λέω με βεβαιότητα. Όλα αυτά είναι προάγγελοι του κόμματος. Είναι ευκαιρία, λοιπόν, για τον Ανδρουλάκη, να βγει και αυτός στην κριτική – και δεν το κάνει.
Σας λέω, το έχουν επισημάνει και πολλοί άλλοι από το κόμμα του. Αυτή τη στιγμή τον Τσίπρα τον «βαράνε» όλοι, εκτός από τη Νέα Δημοκρατία. Δεν ξέρω αν το πήρατε χαμπάρι. Γιατί δεν έχει λόγο να τον «βαράει». Λοιπόν, θα έπρεπε να τον «βαράει» και ο Ανδρουλάκης. Δεν το κάνει. Τώρα, γιατί συμβαίνει αυτό; Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου…
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, το ΠΑΣΟΚ παραμένει μεν δεύτερο κόμμα, αλλά τα ποσοστά του φαίνεται να είναι στάσιμα γύρω στο 11–12%, χωρίς δυναμική πραγματικής εναλλακτικής εξουσίας. Ποιοι είναι, κατά τη γνώμη σας, οι βαθύτεροι λόγοι αυτής της στασιμότητας; Πρόβλημα ηγεσίας, θολό πολιτικό στίγμα, έλλειψη πειστικής πρότασης διακυβέρνησης ή κάτι πιο δομικό;
Είναι όλα μαζί, όπως τα είπατε και ακριβώς με τη σειρά που τα θέσατε. Θα σας το θέσω απλά: Οι ίδιοι οι ψηφοφόροι του δεν τον εγκρίνουν για πρωθυπουργό. Εγώ καταλαβαίνω ότι δεν μπορείς να είσαι μια ζωή 16 μονάδες πίσω από τον πρώτο. Μου φαίνεται ότι έτσι απογοητεύεις και όποιον έχει λίγο μυαλό στο κεφάλι του. Αν είσαι μία δύο, τρεις, πέντε μονάδες… δεν θα το πω. Δεκαέξι μονάδες όμως;
Αν σας ζητούσα να συμπυκνώσετε σε μια φράση την πολιτική σημασία της «Ιθάκης» για τον Αλέξη Τσίπρα, πώς θα την ορίζατε; Είναι ο επίλογος μιας διαδρομής; Το προοίμιο για μια νέα; Ή απλώς μια απόπειρα να σωθεί ό,τι σώζεται από το προσωπικό του αφήγημα;
Ο Τσίπρας, αυτή τη στιγμή, σε όλες του τις κινήσεις έχει την εξής στόχευση: να αποδώσει τα σφάλματα του παρελθόντος στους συνεργάτες του, να εμφανιστεί ο ίδιος με καινούριο αφήγημα – ότι «εγώ δεν είχα καμία ευθύνη, κάνω μια καινούρια αρχή, θα διαλέξω καινούριους συνεργάτες, κατά πάσα πιθανότητα. Και ψηφίστε με». Αυτά είναι πολύ απλά και ξεκάθαρα.
* Ο Ανδρέας Δρυμιώτης είναι πολιτικός αναλυτής.
