Τέρμα στην πολύωρη αναμονή και στις μεγάλες ουρές στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ έρχεται να δώσει το πρόγραμμα «Διανομή κατ’ οίκον». Αναμένεται να ενταχθούν στο πρόγραμμα, σταδιακά περίπου 120.000 ασθενείς, που σήμερα λαμβάνουν τα φάρμακα υψηλού κόστους (ΦΥΚ) από τα φαρμακεία του Οργανισμού. Ο CEO της εταιρείας Unilog Αναδόχου του έργου, Στέλιος Λιναρδάκης μιλάει στο Liberal για το στόχο του προγράμματος και για τις προοπτικές της Unilog στην διακίνηση των Φαρμάκων Υψηλού Κόστους.
Συνέντευξη στην Μαρία Γεωργιάδου
Θα ήθελα να μας «συστήσετε» την Unilog και να μας περιγράψετε την εξέλιξη αυτής.
Η Unilog δραστηριοποιείται από το 2000 αποκλειστικά στην παροχή υπηρεσιών διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας στην φαρμακευτική αγορά (Pharma 3rd Party Logistics).
Στην 25η αδιάλειπτη πορεία της, η εταιρεία ανέπτυξε καινοτομίες, παρέχοντας υψηλής ποιότητας υποστηρικτικές υπηρεσίες σε πολυεθνικές και εγχώριες φαρμακοβιομηχανίες καθώς και σε πλήθος εμπορικών επιχειρήσεων που παράγουν, εισάγουν ή/και αντιπροσωπεύουν φαρμακευτικά, παραφαρμακευτικά και ιατροτεχνολογικά προϊόντα, καθώς επίσης και δερμοκαλλυντικά.
Ενδεικτικές υπηρεσίες είναι η παραλαβή των υπό διαχείριση φαρμακευτικών σκευασμάτων από την εγχώρια και αλλοδαπή παραγωγή, η αποθήκευση και φύλαξή τους σύμφωνα με τις απαιτούμενες θερμοκρασιακές συνθήκες, η πανελλαδική διάθεση αυτών σε αδειοδοτημένους επαγγελματίες (φαρμακαποθήκες και φαρμακεία), σε νοσοκομεία και ιδιωτικές κλινικές, καθώς και σε ασθενείς που λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή κατ’ οίκον.
Στην πορεία η Unilog πρόσθεσε στο χαρτοφυλάκιό της πλήθος καινοτόμων υποστηρικτικών υπηρεσιών, όπως είναι η διαχείριση φαρμάκων κλινικών μελετών, η δευτερογενής συσκευασία φαρμάκων όπως επίσης το serialization, το aggregation και το decommissioning φαρμακευτικών προϊόντων. Όλες αυτές οι υπηρεσίες συναποτελούν ένα εξειδικευμένο πολυεπίπεδο και ιδιαίτερα ευέλικτο σύστημα διαχείρισης, που έχει σχεδιαστεί για να καλύπτει τις διαρκώς εξελισσόμενες ανάγκες της φαρμακευτικής εφοδιαστικής αλυσίδας.
Τι περιλαμβάνει η συνεργασία σας με τον ΕΟΠΥΥ για το πρόγραμμα «Διανομή κατ’ οίκον»;
Η συνεργασία μας με τον ΕΟΠΥΥ περιλαμβάνει ένα σύνολο υπηρεσιών με προεξέχουσα τη «Διανομή κατ’ οίκον» φαρμάκων υψηλού κόστους (γνωστά ως ΦΥΚ) σε ευπαθείς ομάδες ασθενών – συμπολιτών μας. Ειδικότερα το πρόγραμμα «Διανομή κατ’ οίκον» ξεκινά από το πρώτο στάδιο που αφορά τις ενέργειες προετοιμασίας για τη διαχείριση των φαρμάκων υψηλού κόστους που ανήκουν στον (ΕΟΠΥΥ) από ένα πολυάριθμο επιστημονικό προσωπικό (αδειούχων φαρμακοποιών). Έπεται το δεύτερο στάδιο εκτέλεσης των συνταγών και ολοκληρώνεται με το τρίτο στάδιο της παράδοσης των φαρμάκων είτε στα φαρμακεία και τις δομές του ΕΟΠΥΥ είτε στην κατοικία των δικαιούχων.
Η διανομή φαρμάκων στην κατοικία του ασθενούς γίνεται αποκλειστικά και μόνον για αυτούς τους δικαιούχους που έχουν επιλέξει αυτό το σύστημα οικειοθελώς.
Το έργο της διανομής εκτελείται μέσω 12 αδειοδοτημένων από τον ΕΟΦ ιδιωτικών φαρμακαποθηκών καθώς και 6 πιστοποιημένων, για την τήρηση Καλών Πρακτικών Διανομής φαρμάκων, εταιρειών διανομής.
Η Unilog μετά των συνεργατών της, διαθέτουν 64.000 τ.μ. πιστοποιημένων και αδειοδοτημένων από τον ΕΟΦ φαρμακευτικών κτιριακών εγκαταστάσεων πανελλαδικά, 1.340 εξειδικευμένους εργαζόμενους, καθώς και 460 πιστοποιημένα κατά GDP οχήματα διακίνησης φαρμάκων.
Στην σύμβαση περιλαμβάνεται και η παροχή άλλων υπηρεσιών, όπως οι παραλαβές των φαρμάκων υψηλού κόστους από τις φαρμακοβιομηχανίες – προμηθευτές του ΕΟΠΥΥ, οι ενδοδιακινήσεις προϊόντων κ.λ.π. Τέλος, στη σύμβαση μνημονεύεται και η δυνατότητα επέκτασης της διάθεσης αυτών των συνταγών μέσω των ιδιωτικών φαρμακείων, χωρίς όμως να προσδιορίζονται οι ειδικότεροι όροι και προϋποθέσεις αυτής της δυνατότητας.
Απ’ ότι καταλαβαίνω καλείστε να εξυπηρετήσετε μια ευαίσθητη ομάδα πολιτών που δεν μπορεί να μεταβεί στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ.
Η Unilog καλείται να υλοποιήσει τη βούληση της Πολιτείας να ενεργοποιήσει δωρεάν καινοτόμο υπηρεσία προς ευπαθείς δικαιούχους, όπως ήδη ανέφερα.
Επιπροσθέτως, διευρύνει σημαντικά το πλήθος των δικαιούχων από 2.000 που λαμβάνουν σήμερα σκευάσματα στο σπίτι, σε 120.000 ασθενείς που ήδη χρησιμοποιούν αυτά τα σκευάσματα και θα έχουν πλέον την δυνατότητα να κάνουν χρήση του προγράμματος «Διανομή κατ’ οίκον» ανακουφίζοντας τους ασθενείς και τις οικογένειές τους από την διαδικασία παραλαβής αυτών από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ.
Πόσο ευαίσθητα είναι αυτά τα φάρμακα και πόσο ασφαλής είναι η μεταφορά τους; Υπάρχουν προϋποθέσεις που πρέπει να τηρούνται στην διακίνηση;
Αυτά τα φάρμακα είναι εξίσου ευαίσθητα με όλα τα άλλα φάρμακα. Η βασική διαφορά τους είναι η το ιδιαίτερα ευάλωτο κοινό στο οποίο απευθύνονται. Επομένως η διακίνησή τους απαιτεί μεγάλη εγρήγορση, πολύ εξιδεικευμένες συνθήκες μεταφοράς και διαρκή παρακολούθηση, προκειμένου να είναι ασφαλής η διακίνησή τους. Η όλη διαχείριση των φαρμακευτικών σκευασμάτων αποτελεί ξεχωριστό επιστημονικό κεφάλαιο. Πέρα όμως από την επιστημονική και τεχνολογική διάσταση του θέματος, η διακίνηση φαρμάκων προϋποθέτει και μια βαθιά κουλτούρα κοινωνικής ευθύνης και συνέπειας. Η ένταξη των φαρμακευτικών προϊόντων ψυχρής αλυσίδας (cold chain) στην υπηρεσία «Διανομή κατ’ οίκον» προς τους πολίτες, συνιστά την πεμπτουσία αυτής της διαδικασίας. Πρόκειται για μία πρόκληση που ενδέχεται να φαντάζει ακατόρθωτη, είναι όμως απόλυτα εφικτή όταν εφαρμόζονται με προσήλωση οι ενδεδειγμένες σταθερές διαδικασίες και πρότυπα.
Οι στάνταρ επιχειρησιακές πρακτικές που ακολουθούνται ευλαβικά, η αξιοποίηση τεχνολογιών αιχμής, τα ειδικά διαμορφωμένα οχήματα διανομής φαρμάκων και τα κατάλληλα υλικά συσκευασίας και καταγραφής θερμοκρασιών μέχρι την πόρτα του ασθενούς, αποτελούν πολύτιμα εργαλεία ενός εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού της Unilog και των συνεργατών της. Όλα αυτά λειτουργούν αρμονικά με την διαρκή καλλιέργεια μιας κοινής κουλτούρας ποιότητας και συμμόρφωσης υπό την καθοδήγηση και την εμπειρία της Unilog. Η διακίνηση φαρμακευτικών προϊόντων διέπεται από αυστηρές προδιαγραφές και κανονιστικά πλαίσια, τις Κατευθυντήριες Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2013/C 343/01) και από τις Ορθές Πρακτικές Διανομής(GDP), όπως από καιρού εις καιρόν εξειδικεύονται από τον ΕΟΦ. Οι οδηγίες αυτές εξασφαλίζουν ότι η ποιότητα και η ακεραιότητα των φαρμάκων διατηρούνται και ιχνηλατούνται σε κάθε στάδιο της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Στο πλαίσιο αυτό, τηρούνται με συνέπεια οι κανόνες των GDPs. Ειδικά για την υπηρεσία «Διανομή κατ’ οίκον», έχουν σχεδιαστεί και τεσταριστεί σε περιβάλλον προσομοίωσης εξατομικευμένες λύσεις (customize solutions) με στόχο το περαιτέρω έλεγχο της συμμόρφωσης με τα ισχύοντα ποιοτικά και λειτουργικά κριτήρια.
Όλες οι πρακτικές που έχουν υιοθετηθεί έχουν σχεδιαστεί για την αυστηρή τήρηση των ενδεδειγμένων συνθηκών φύλαξης, διακίνησης και διάθεσης των σκευασμάτων μέχρι τον τελικό λήπτη της εκάστοτε δραστικής ουσίας. Απώτατος σκοπός είναι η διατήρηση της θεραπευτικής αποτελεσματικότητας της ουσίας, ώστε αυτή να δράσει με την προβλεπόμενη ασφάλεια και αποτελεσματικότητα στον ασθενή.
Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείται και ποιος είναι ο χρόνος που θα έχει τελικά το φάρμακο ο ασθενής;
Η διαδικασία που ακολουθείται για να παραλάβει ο ασθενής το φάρμακό του, περιλαμβάνει ενδεικτικά τα εξής:
Από την στιγμή που αναδύεται η συνταγή στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης του ΕΟΠΥΥ, ακολουθείται η επεξεργασία της από τους εντεταλμένους φαρμακοποιούς, προκειμένου να γίνει ο απαιτούμενος έλεγχος για την χορήγηση του συνταγογραφημένου σκευάσματος. Στη συνεχεία, εκδίδεται η εντολή συλλογής του αναγραφόμενου σκευάσματος ή της δραστικής ουσίας, όπου το σκεύασμα αυτό με την αντίστοιχη προσυσκευασία του επιστρέφουν σε έτερο φαρμακοποιό για τον τελικό έλεγχο και εκτέλεση της συνταγής. Κατόπιν τούτου, το σκεύασμα προωθείται προς παράδοση, σύμφωνα με την προεκτεθείσα διαδικασία. Ο χρόνος της παράδοσης ανέρχεται από 24 έως 48 ώρες.
Σημειωτέον είναι ότι για πολύ έκτακτες περιπτώσεις ή για ειδικά περιστατικά, η Unilog δύναται να εφαρμόζει εναλλακτικά σενάρια προτεραιοποίησης διανομής (urgent orders) ώστε να διαφυλάσσεται η ανθρώπινη ζωή και κατ’ επέκταση η δημόσια υγεία.
Παρατήρησα εταιρείες στο διαδίκτυο να διαφημίζουν την υπηρεσία «φάρμακο στο σπίτι»
Γνωρίζω την ύπαρξη τους. Μιλάμε όμως για κάτι εντελώς διαφορετικό και μη συγκρίσιμο με την νέα υπηρεσία « Διανομή κατ’ οίκον». Συγκεκριμένα, αυτό που έχω διαπιστώσει είναι ότι πρόκειται για μια υπηρεσία που προσφέρουν διάφορες εταιρείες (νομίζω ότι οι περισσότερες παρέχουν τις συνήθεις υπηρεσίες courier), οι οποίες και αναλαμβάνουν να παραλάβουν κατ’ εξουσιοδότηση ενός πολίτη, φαρμακευτικά σκευάσματα από φαρμακείο του ΕΟΠΥΥ ή ιδιωτικό φαρμακείο και εν συνεχεία να του το παραδώσουν στο σημείο που έχει επιλέξει ο εντολέας τους. Οι υπηρεσίες αυτές νομίζω ότι είναι αρκετά δαπανηρές και εκτιμώ ότι αφορούν μόνον εύρωστους πολίτες.
Οι δωρεάν υπηρεσίες του προγράμματος «Διανομή κατ’ οίκον» που πρόκειται πολύ σύντομα να απολαύσουν οι δικαιούχοι, θα βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα της φαρμακευτικής τους περίθαλψης.
Η εξυπηρέτηση αφορά σε όλη την Ελλάδα;
Πολύ σωστά. Αφορά τον κάθε δικαιούχο όπου και αν διαμένει μόνιμα στην Επικράτεια. Όπου και αν μετακινείται κατά τις θερινές του διακοπές. Αυτή την υπηρεσία άλλωστε, η Unilog την παρέχει ήδη από το 2012 σε όσες φαρμακευτικές εταιρείες έχουν αναλάβει σχετική συμβατική υποχρέωση προς τον ΕΟΠΥΥ.
Θα ήθελα να επισημάνω ιδιαίτερα ότι η συγκεκριμένη υπηρεσία της εταιρείας μας που καλείται «Home Patient Pharmaceutical Treatment» βραβεύτηκε το 2015 με το πρώτο βραβείο αριστείας στο πλαίσιο των Transport & Logistics Awards 2015, αναγνωρίζοντας την αριστεία και την καινοτομία στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας και των υπηρεσιών διανομής.
Θέλετε να σχολιάσετε τις αντιδράσεις των συνεταιρισμών φαρμακείων, ιδιωτικών φαρμακαποθηκών και τον Φαρμακευτικό Σύλλογο Αττικής μετά την σύμβαση της Unilog με τον ΕΟΠΠΥ;
Αρχικά θα ήθελα να σας ενημερώσω, ότι με το σύνολο σχεδόν των επαγγελματιών στους οποίους αναφέρεστε συνεργαζόμαστε σε καθημερινή βάση από ενάρξεως της δραστηριότητας της εταιρεία μας. Κατά τον σχεδιασμό αυτού του θηριώδους και παράλληλα ιδιαίτερα προκλητικού έργου ήρθαμε σε επαφή με την πλειονότητα των ιδιωτικών και συνεταιριστικών φαρμακαποθηκών προτείνοντας τους να συμπράξουμε για την παροχή αυτών των υπηρεσιών. Αρκετές φαρμακαποθήκες ανταποκρίθηκαν θετικά στο όραμά μας και συνέπραξαν. Φυσικά παραμένουμε πάντοτε ανοικτοί σε όσους επιθυμούν να συμπράξουν μαζί μας σε αυτό το έργο. Εξ άλλου η αρμονική συνεργασία Unilog, φαρμακαποθηκών και ιδιωτικών φαρμακείων κατά την δωρεάν διάθεση 134 εκ self tests που χορήγησε η πολιτεία την περίοδο της πανδημίας, στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία.
Η Unilog παραμένει πρόθυμη να συνεργαστεί με όποιον εμπλεκόμενο στην αλυσίδα διακίνησης του φαρμάκου της υποδειχθεί αρμοδίως από την Πολιτεία για τη συλλογική ευόδωση της εθνικής προσπάθειας να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής μιας διαρκώς αυξανόμενης ιδιαίτερα ευπαθούς κατηγορίας ασθενών.
Οι αντιδράσεις, επομένως, δεν αφορούν την ποιότητα των υπηρεσιών της Unilog ως αναδόχου της προκήρυξης του διεθνούς διαγωνισμού που δημοσιεύτηκε από τον ΕΟΠΥΥ στις 3 Δεκεμβρίου 2024.
Έχουμε ακριβή ημερομηνία που ξεκινάει το έργο;
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Υπουργού Υγείας Κου Άδωνη Γεωργιάδη, η ημερομηνία έναρξης θα είναι η 15η Ιουνίου 2025.
Ως εκ τούτου, όλα προγραμματίζονται ώστε να είναι σε πλήρη λειτουργία την ως άνω ημερομηνία.