Αφιέρωμα στο έργο του σπουδαίου Έλληνα αρχιτέκτονα, Κυριάκου Κρόκου, παρουσιάζεται για λίγες μόνο ημέρες (έως 31/7) στο Λαογραφικό μουσείο της Αίγινας. Περισσότερα από πενήντα –άγνωστα τα περισσότερα– έργα μικρού και μεσαίου μεγέθους, ζωγραφισμένα κυρίως με ελαφριά ύλη ή μικτή τεχνική, μιλούν για τον τόπο τους. Τη γενέθλια Σάμο αλλά και τον άχρονο -αττικό σχεδόν- τόπο της Αίγινας με τα πρωτογενή περιγράμματα και τη μυθολογία που αποτυπώνονται διάφανα στο ζωγραφικό έργο του Κρόκου.
Ο Κυριάκος Κρόκος (1941 – 1998) γεννήθηκε στη Σάμο, ενώ αποφοίτησε από την Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ το 1967. Μετά τη στρατιωτική του θητεία έζησε για ένα χρόνο στο Παρίσι μαθητεύοντας κοντά στον Γιάννη Τσαρούχη. Γυρνώντας στην Ελλάδα, παράλληλα με την αρχιτεκτονική του εργασία συνέχισε να ζωγραφίζει, ακολουθώντας την κλίση που είχε από παιδί. Είχε την πεποίθηση ότι η ζωγραφική εμπλουτίζει την αρχιτεκτονική του παιδεία, γι’ αυτό και γυρνώντας από τη Γαλλία ενίσχυσε τις επαφές του με προσωπικότητες από τους χώρους της ζωγραφικής και της λογοτεχνίας.
Το 1976 δημιούργησε δικό του αρχιτεκτονικό γραφείο, απ’ όπου ασχολήθηκε κυρίως με μελέτες και επιβλέψεις έργων ενώ συμμετείχε με επιτυχία σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς. Το 1990, η ήδη βραβευμένη από το 1977, μελέτη του για το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης παρουσιάσθηκε στην ΙΙΙ BIENNALE Αρχιτεκτονικής Δημοσίων Κτιρίων, στο κέντρο Pompidou (Παρίσι 1990).
Το κτίριο βραβεύτηκε από το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής, σαν υπόδειγμα δημοσίου κτιρίου στην Ελλάδα (Αθήνα 2001). Έργα του, όπως το Θέατρο της οδού Κυκλάδων στην Αθήνα, η κατοικία Βέττα στη Φιλοθέη, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης, το ιδιωτικό Μουσείο Φασιανού στην Αθήνα, η κατοικία Ανδρεάδη στη Χαλκιδική, καθώς και η μελέτη του για το Νέο Μουσείο Ακρόπολης (έπαινος 1990) είναι δημοσιευμένα σε ελληνικά και ξένα αρχιτεκτονικά περιοδικά.
Παράλληλα ήταν ιδιαίτερα ενεργός ως ζωγράφος. Δείγματα της ζωγραφικής του δουλειάς είχε παρουσιάσει σε ομαδικές εκθέσεις, ενώ το 1987 εκδόθηκε το βιβλίο «Αρχιτεκτονικά Τοπία» με σχέδια και κείμενα δικά του και του Αλέκου Φασιανού. «Σχεδίαζα από παιδί. Θυμάμαι πόσο ελεύθερος ένιωθα όταν ζωγράφιζα. Η κλίση μου αυτή έγινε αφορμή να δώσω εξετάσεις στην Αρχιτεκτονική Σχολή», είχε πει στον Κυριάκο Κοσμά το 1990.
Η επιστροφή στην αθωότητα ως δρόμου που οδηγεί στην απαρχή των πραγμάτων και ταυτόχρονα στην ουσία τους ήταν κύριο στοιχείο έμπνευσης για τον Κυριάκο Κρόκο. «Δεν υπάρχει άλλος δρόμος από τον ίδιο τον εαυτό μας, που είναι ριζωμένος στο φως που αποκάλυψε στα μάτια μας τον κόσμο όταν ήμασταν μικροί. Τότε που όλα μας τύλιγαν μαγικά…», είχε δηλώσει.
Οι απόψεις του αυτές διαμόρφωσαν και την αρχιτεκτονική – καλλιτεχνική του δημιουργία. «Πιστεύω πως η αρχιτεκτονική πρέπει ν’ αρχίζει απ’ τα θεμέλια, από το σκάμμα που θα γίνει για να δεχτεί το κτίριο. Αυτό το κτίριο που σε κάθε φάση του πρέπει να είναι κάτι, πρέπει να εκφράζει την τάξη και την αρχιτεκτονική αναζήτηση. Αυτό θα ήταν το ιδανικό, σε κάθε στάδιο να έχει ενδιαφέρον, να μην επιδιώκεται η εικόνα στο τέλος, δηλαδή να περιμένεις να τελειώσει για να δείξει κάτι. Χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια στο σκαρί από μπετόν και να μην αφήνεται μόνο στους υπολογισμούς του Πολιτικού Μηχανικού».
Ο ζωγράφος και φίλος του, Νίκος Στεφάνου, υποστηρίζει για τη ζωγραφική του πως «όπως στην αρχιτεκτονική του, έτσι και στη ζωγραφική του μας έβαζε σ’ έναν ονειρικό κόσμο, μαγικό, τελείως προσωπικό. Αν και παθιασμένος παρατηρητής, η ζωγραφική του ήταν σαν εκ του μη όντος, συνέθετε τα έργα του με χειρονομίες που, μολονότι η σοβαρότητα της σκέψης του σε όλες τις στιγμές είχε μια αυστηρή κι ελεγχόμενη παιδικότητα, εντούτοις με απόδραση από τους κανόνες μας εξομολογούνταν την τρυφεράδα του με χρώματα και συνδυασμούς. Απ’ τις επισκέψεις του στα τοπία ξεκαθάριζε τις μεριές του εαυτού του και με πινελιές ορεξάτες μας χόρταινε ευχαρίστηση».
Την ιδέα-υλοποίηση της έκθεσης έχει η αρχιτέκτων Λέτη Αρβανίτη-Κρόκου, ενώ η αρχαιολόγος & ιστορικός της τέχνης Ίρις Κρητικού υπογράφει το κείμενο της έκθεσης.
Λαογραφικό & Ιστορικό Μουσείο Αίγινας, Σπύρου Ρόδη 16, Αίγινα. Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά 10:30 - 13:00 & 19:00 - 21:30. Διάρκεια έκθεσης έως τη Δευτέρα 31 Ιουλίου.
Φωτογραφίες: Έργα του Κυριάκου Κρόκου
