Το νησί της Ελαφονήσου είναι γνωστό σαν τουριστικός προορισμός. Για τις παραλίες, την φυσική ομορφιά του. Γεγονός που στερεί τη δόξα από το διπλανό μικρό νησί, το Παυλοπέτρι. Και κυρίως, από αυτό που κρύβεται στα νερά του…
Βρισκόμαστε στα 1904. Στη νότια Πελοπόννησο, ανάμεσα στην παραλία της πόλης Πούντα, το νησάκι Παυλοπέτρι και την Ελαφόνησο, ο γεωλόγος και τότε πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών, Φωκίων Νέγρης, έκανε μια σπουδαία ανακάλυψη. Κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, υπήρχε μια αρχαία βυθισμένη πόλη.
Το 1967 (όταν βρέθηκαν τα μέσα για να αναλυθεί καλύτερα αυτή η ανακάλυψη) ξεκίνησε η έρευνα της, η οποία συνέχισε μέχρι και το 2014.
Μόλις 4 μέτρα κάτω από τη θάλασσα, βρέθηκαν ερείπια κτιρίων, που δημιουργούσαν ολόκληρα συγκροτήματα και αποτελούσαν σπίτια και ίσως ιερά, δρόμοι, λιμάνι και ένα νεκροταφείο με περίπου 60 τάφους. Μάλιστα, ένα μεγάλο ορθογώνιο κτίριο, υπάρχει η πιθανότητα να ταυτίζεται με «Μέγαρο». Ένας χώρος που την προϊστορική εποχή ήταν σημάδι ύπαρξης «αρχηγού», άρα και κοινωνικής διαστρωμάτωσης. Η πρωτοφανής αυτή πόλη, είχε μεγάλη διάρκεια ζωής και πριν καταλήξει στον πάτο της θάλασσας, φιλοξενούσε πολλούς ανθρώπους σε διάφορες φάσεις της ιστορίας.
Η ύπαρξή της, είναι επίσης βυθισμένη στα βάθη του χρόνου. Ανάμεσα στα ερείπια, ξεχασμένα από τη στεριά και τους χαμένους πια ιδιοκτήτες τους, κείτονταν αγάλματα, αμφορείς, οικιακά και άλλου τύπου εργαλεία, λάμες οψιανού (ηφαιστειακό ορυκτό από το οποίο κατασκευάζονταν πολλά εργαλεία στην αρχαιότητα) και μεγάλες ποσότητες σπασμένων κεραμικών από την Προϊστορική, την Γεωμετρική, την Κλασική, την Ελληνιστική, αλλά και την Βυζαντινή εποχή.
Κάπου εκεί, κατά τα βυζαντινά χρόνια, η (ακόμα μυστηριώδης για εμάς) πόλη άρχισε σιγά σιγά να εγκαταλείπεται. Παρατημένη και άδεια πλέον από ζωή, σαν να μην ήθελε να υπάρχει πια, παραδόθηκε στα στοιχεία της φύσης.
Δεν έχουν βρεθεί ακόμα πηγές που αναφέρουν την ύπαρξη αυτής της πόλης, αλλά το «τέλος» της ιστορίας της μοιάζει πολύ με αυτό της μυθικής Ατλαντίδας του Πλάτωνα ή απλά με μια πιο λιτή εκδοχή της. Πολλαπλοί σεισμοί και η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, επέτρεψαν στο αλμυρό νερό να την καταπιεί.
Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την ευρεία διάρκεια ζωής της, την κατατάσσουν, όχι απλά στη λίστα με τις πιο ενδιαφέρουσες υποβρύχιες πόλεις, αλλά της απονέμουν τον τίτλο της ίσως αρχαιότερης υποβρύχιας πόλης τον κόσμο.
Βιβλιογραφία:
https://www.culture.gov.gr/el/service/SitePages/view.aspx?iID=1456
https://www.mixanitouxronou.gr/h-elliniki-poli-kato-apo-ti-thalassa-tis-elafonisou-tin-vrike-o-fokion-negris-to-1904-alla-tin-apokalipse-to-1967-o-vretanos-kathigitis-flemingk/
https://elafonisos.gov.gr/%CE%B5%CE%BB%CE%B1%CF%86%CF%8C%CE%BD%CE%B7%CF%83%CE%BF%CF%82/%CF%80%CE%B1%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%80%CE%AD%CF%84%CF%81%CE%B9-%CE%B5%CE%BB%CE%B1%CF%86%CE%BF%CE%BD%CE%AE%CF%83%CE%BF%CF%85/
https://www.theguardian.com/science/2009/oct/16/lost-greek-city-atlantis-myth
https://www.nottingham.ac.uk/pavlopetri/projectoverview2009-2013.aspx
http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/england/nottinghamshire/8311246.stm
https://www.archaiologia.gr/blog/2022/05/03/%CF%84%CE%BF-%CF%80%CE%B1%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%80%CE%AD%CF%84%CF%81%CE%B9-%CE%BB%CE%B1%CE%BA%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BA%CF%84%CE%AC-%CE%B6%CF%89%CE%AE/
