Ανατολικά της πόλης των Αθηνών, σε ένα καταπράσινο έλος δίπλα στη θάλασσα γεμάτο υδρόβια πουλιά, βρίσκεται η Βραυρώνα. Εκεί, δίπλα στον ποταμό Ερασίνο, είναι τα ερείπια του Ιερού της Αρτέμιδος.
Τι συνέβαινε, όμως, μέσα στα κτίρια αυτού του ιερού όταν ήταν εν ζωή; Ποια είναι η ιστορία που έχουν να πουν αυτά τα ερείπια;
Ενώ φαίνεται να λειτουργούσε απ’ τον 9ο αιώνα π.Χ., περισσότερη δραστηριότητα μάλλον υπήρχε κατά την Κλασική εποχή. Πιο συγκεκριμένα κατά τον 5ο αιώνα π.Χ., όταν κάθε χρόνο ερχόταν η στιγμή που κάποιες τυχερές κόρες επιφανών οικογενειών της Αθήνας, θα τελούσαν θητεία ενός χρόνου στις εγκαταστάσεις του.
Για τα μικρά κορίτσια της αρχαιότητας, τα οποία κυμαίνονταν πιθανότατα σε ηλικίες από 7 έως 10 ετών, αυτό θα φαινόταν αρχικά σαν «κατασκήνωση», αφού μεταφέρονταν σε ειδικά προορισμένους «ξενώνες», δωμάτια συγκέντρωσης δηλαδή, στους οποίους συζούσαν και λάβαιναν μέρος σε διάφορες δραστηριότητες. Για παράδειγμα, την ημέρα σε τελετές προς τιμήν της θεάς και ‘σεμινάρια’ για τον έγγαμο βίο και τη μητρότητα και τις νύχτες σε ιερούς χορούς στην αυλή γύρω από τον βωμό με αναμμένους πυρσούς.
Με τον καιρό, όμως, κινούμενα ανάμεσα στους κίονες, τα δωμάτια και τον βωμό του ιερού, τα κορίτσια θα καταλάβαιναν ότι η Άρτεμις δεν είχε σκοπό απλά να τις κοινωνικοποιήσει, αλλά να τις εξελίξει και να τις κάνει γυναίκες.
Κατά την διάρκεια των ιεροτελεστιών στο ιερό, τα κορίτσια ντύνονταν κατάλληλα και μιμούνταν τις λεγόμενες στα αρχαία ελληνικά «άρκτους». Δηλαδή, τις «αρκούδες». Η Άρτεμις, ως θεά της φύσης, της ζωής και της γονιμότητας, είχε υπό την εποπτεία της τις μικρές αρκούδες, και θεωρούνταν ότι μπορούσε να τις δαμάσει, να τις εξημερώσει.
Ήταν κοινή η πίστη, ότι κατά τη διάρκεια της θητείας τους, οι μικρές Αθηναίες καθοδηγούνταν και περνούσαν από την παιδική και «άγρια» φύση τους, στην ώριμη και «ήμερη» φάση της ζωής τους και ενηλικιώνονταν με βάση τα αρχαία πρότυπα.
Στην άκρη αυτή της Αττικής λοιπόν, φαίνεται ότι το ξεχασμένο από καιρό ιερό, έσφυζε κάποτε από ζωή και δεν τελούσε απλά τα κλασικά θρησκευτικά του καθήκοντα. Αλλά ήταν το μέρος, όπου εκκολαπτόταν και ωρίμαζε ένα μέρος των γυναικών της αρχαίας Αθήνας.
Βιβλιογραφία:
«Οι Αρχαιότητες της Αθήνας και της Αττικής», John M. Camp, Ινστιτούτο του βιβλίου - Καρδαμίτσα, Αθήνα, 2009
https://www.efaanat.gr/index.php/portfolio/iero-artemidos/
http://odysseus.culture.gr/h/2/gh251.jsp?obj_id=5601
https://www.kathimerini.gr/k/travel/561329293/sta-ichni-tis-artemidos/
https://ikee.lib.auth.gr/record/125798/files/GRI-2011-6244.pdf