Επί βαθιάς συριζοκαμμενοκρατίας ο Άδωνις Γεωργιάδης συνήθιζε να αναδεικνύει, ως το θετικό της τότε κατάστασης, το ότι στο μέλλον ο κόσμος θα άκουγε «αριστερά» και θα «έβγαζε φλύκταινες».
Πρόβλεψη η οποία, σε σημαντικό βαθμό, δεν διαψεύστηκε από τις εξελίξεις που ακολούθησαν έκτοτε: Σήμερα, μετά από εξίμισι χρόνια νεοδημοκρατικής διακυβέρνησης της χώρας (και όχι πλήρως επιτυχούς, πάντως όχι χωρίς και ατοπήματα, μέχρι και ανομήματα), ο εκτιμώμενος από τις δημοσκοπήσεις πολιτικός προσανατολισμός της κοινωνίας είναι, πάνω κάτω, εν τρίτον υπέρ του κυβερνώντος κόμματος – ή πάντως αυτό το 1/3 είναι η εφικτή οροφή του -, με άλλο εν τρίτον να στρέφεται είτε προς τα δεξιότερα της ΝΔ τοποθετούμενα κόμματα είτε προς το ΠΑΣΟΚ, το δε τελευταίο τρίτο να επιμερίζεται προς μια αδιανόητα πολυκατακερματισμένη, αφερέγγυα, αλληλομισούμενη, συστημική ή αντισυστημική, «παραδοσιοπαλαιοκομμουνιστική» ή εθνικοπατριωτική ή εθνομηδενιστική ή ελευθεριακή ή μεταφυσική αριστερά, η οποία δείχνει να έχει τόσες περίπου πιθανότητες να ξαναβρεθεί σε κυβερνητικούς θώκους όσες εγώ να κατακτήσω νόμπελ πυρηνικής φυσικής, μοριακής βιολογίας, χημείας και λογοτεχνίας ταυτόχρονα… (Σημειωτέον: Εγώ έχω γράψει και λογοτεχνικά έργα.)
*
Στη δεδομένη συγκυρία, λοιπόν, επανεμφανίζεται από το παρελθόν ο κύριος υπεύθυνος των κυβερνητικών πεπραγμένων της «πρώτη φορά αριστεράς» (με κάποια ακροδεξιά συνωμοσιολογική εσάνς για τη γεύση), φιλοδοξώντας να λειτουργήσει όχι ακριβώς ως δύναμη επανενοποίησης / επανασυσπείρωσης του υπερκονιορτοποιημένου χώρου, αλλά ως ο αναζωογονητικός παράγων που, με αυτοκριτική θεώρηση του παρελθόντος και πλέον πατώντας επί των θεμελίων του πραγματισμού, φιλοδοξεί να προσφέρει ξανά μια εναλλακτική κυβερνητική προοπτική: με προοδευτικό πρόσημο, έστω και αν αυτό δεν προσδιορίζεται πλέον από το σοσιαλιστικό όραμα, αλλά από τον προοδευτισμό του «δημοκρατικού καπιταλισμού».
*
Τι ρεαλιστικές προοπτικές διαθέτει, όμως, να ξαναγίνει κεντρικός πόλος της εθνικής δημόσιας ζωής ο άνθρωπος που κάποτε φιλοδοξούσε να δίνει - παίζοντας ζουρνά ή λύρα - τον ρυθμό πάνω στον οποίο θα χόρευαν όλοι οι ισχυροί παράγοντες της διεθνούς οικονομικής και πολιτικής ζωής; Ας το διερευνήσουμε…
Για πολλούς ο άλλοτε επίδοξος χαρισματικός λυράρης είναι ο άνθρωπος που, στο μεν ευμενές για τον ίδιο σενάριο, την περίοδο 2012-15 είχε καταληφθεί από κρίση φαντασιώσεων, τις οποίες πρόβαλ(λ)ε ως κυβερνητικό πρόγραμμα, στη δε αρνητική εκδοχή συνειδητά φλόμωνε τους Έλληνες με αδιανόητα πλην επιθυμητά ψεύδη, ικανά να τον καταστήσουν ανταγωνιστικό προς τον βαρόνο Μυτχάουζεν῾ που επέλεξε να συγκυβερνήσει –΄ αν όχι, όπως κάποιοι τον κατηγόρησαν, με την κοινοβουλευτική έκφραση του πολιτικού υπόκοσμου, πάντως – με την πιο σκληροπυρηνική εκδοχή του δεξιού μικρόκοσμου῾ που είχε τόση ανθρωπομετρική «ικανότητα», ώστε αφενός μεν να καταστήσει 3ο πολιτειακό παράγοντα της χώρας μια όλως ειδική εκδοχή του ζωικού ή ζωώδους βασιλείου, αφετέρου δε να αναθέσει στη δεδομένη τότε συγκυρία την κεντρική ευθύνη της οικονομικής πολιτικής της χώρας σε έναν επιρρεπή στον διδακτισμό νάρκισσο, για τον οποίο – με αντιστροφή της εκτίμησης «ένας άνθρωπος χωρίς ουτοπία είναι πιο τρομακτικός από κάποιον χωρίς μύτη» – θα μπορούσε άνετα να λεχθεί «ένας άνθρωπος με ουτοπία είναι πιο τρομακτικός από κάποιον με λέπρα στη μύτη»῾ που φόρτωσε ακόμη, ως αποτέλεσμα του καιροσκοπισμού και του τυχοδιωκτισμού του, τη χώρα με ένα φρικτό άχρηστο επιπρόσθετο μνημόνιο῾ που υποθήκευσε τον εθνικό πλούτο για ένα αιώνα῾ που μεθόδευσε τη σκευωρία της Νοβάρτις, αφήνοντας ταυτόχρονα ατιμώρητους τους πραγματικά ένοχους῾ που, με μεθοδεύσεις αδιανόητες, προσπάθησε να κυριαρχήσει στο όλο τηλεοπτικό τοπίο῾ που προσπάθησε να ενσωματώσει στον κοινοβουλευτικό βίο το δεξί χέρι του Μένιου Κουτσόγιωργα … (Για να μην πω, επίσης, που - λόγω σύγκρισης - κατέστησε κοινωνικά εν μέρει ανεκτές κάποιες ηθικοπολιτικά επιλήψιμες πρακτικές της σημερινής κυβέρνησης…)
Ωστόσο…
Όσο και αν φαίνεται απίθανο… Προσωπική μου εκτίμηση είναι πως, στη σημερινή συγκυρία, ο τωρινός Τσίπρας είναι χρήσιμος στη δημοκρατία! Γιατί βαρύτερη νόσος για το δημοκρατικό πολίτευμα δεν μπορεί να υπάρξει από την απουσία ενδοσυστημικής εναλλακτικής λύσης, από την ύπαρξη δηλαδή ενός μόνο πολιτικού υποκειμένου ικανού – και αυτό, άλλωστε, αμφίβολο είναι αν θα ισχύει μετά τις επόμενες εκλογές – να προσφέρει κυβερνητική προοπτική. (Αφού το ανδρουλάκειο ΠΑΣΟΚ, εφόσον απέτυχε να εμφανιστεί έως σήμερα – σε συνθήκες ραγδαίας κυβερνητικής φθοράς, αλλά και πλήρους κονιορτοποίησης του όμορου πολιτικού χώρου – ως πειστική εναλλακτική λύση, μάλλον αποκλείεται να το καταφέρει στο μέλλον.)
Προχωρώντας δε ακόμη περισσότερο στην οδό της παραδοξολογίας, θα τολμούσα να πως – για λόγους όμως που δεν υπάρχουν τα περιθώρια να αναπτύξω εδώ – πως ο τωρινός Τσίπρας είναι χρήσιμος όχι μόνο στη δημοκρατία, αλλά και στη Νέα Δημοκρατία…
*Το νέο έργο του καθηγητή Θανάση Διαμαντόπουλου «Οι πρωθυπουργοί της Μεταπολίτευσης: Μια περίοδος-10 πρωθυπουργοί- 11 πρωθυπουργίες» θα κυκλοφορήσει τον επόμενο μήνα από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
