Την ώρα, που σύσσωμη η διεθνής κοινότητα αναμένει την κατάληξη των διεργασιών, που βρίσκονται σε εξέλιξη, με στόχο την λήξη του πολέμου στην Ουκρανία, η Αθήνα βάζει στο μικροσκόπιο όλα τα δεδομένα, «διαβάζοντας», ωστόσο τα τεκταινόμενα με βάση τις πάγιες θέσεις της, αλλά και υπό το πρίσμα των λεπτών ισορροπιών και των θεμάτων, που αντιμετωπίζει η ελληνική εξωτερική πολιτική, θέλοντας να κάνει σαφείς τις ελληνικές «γραμμές», που αφορούν στο πλέγμα των διεθνών σχέσεων.
Έως σήμερα, η ελληνική κυβέρνηση έχει διατυπώσει σε κάθε ευκαιρία ένα ξεκάθαρο πλαίσιο, που συνάδει με τις πάγιες αρχές της χώρας, τασσόμενη υπέρ της άμεσης εκεχειρίας και δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη και την σημασία των εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία, όπως και της αμερικανικής συμμετοχής σε αυτές, στην όποια λύση συμφωνηθεί.
Στις παρεμβάσεις του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει υπογραμμίσει τη σημασία του αμερικανικού ρόλου και της διατλαντικής σχέσης, επισημαίνοντας ότι η κατάπαυση του πυρός αποτελεί πρώτη προτεραιότητα.
Ιδιαίτερα, όμως, η Αθήνα στέκεται στο ζήτημα της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας, ζήτημα εξαιρετικά κρίσιμο για την Ελλάδα. Για το πιο «ευαίσθητο» σημείο της όποιας συμφωνίας επιτευχθεί, η Αθήνα παραπέμπει αποκλειστικά στο Κίεβο, δηλώνοντας ότι μόνο η Ουκρανία μπορεί να λάβει τις σχετικές αποφάσεις.
Η ελληνική θέση είναι ξεκάθαρη και διατυπώνεται χωρίς «αστερίσκους», τα σύνορα δεν αλλάζουν δια της βίας, επομένως μόνο το Κίεβο μπορεί να αποφανθεί για το μέλλον των εδαφών του. Άλλωστε, επί της αρχής η Ελλάδα έχει ταχθεί από την έναρξη του πολέμου, υπέρ της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας.
Η ελληνική θέση δεν αφορά, προφανώς, μόνο τον πόλεμο στην Ουκρανία. Πίσω από μια ενδεχόμενη «παράκαμψη» των ουκρανικών θέσεων, η Αθήνα «βλέπει» την επικρότηση των αναθεωρητικών προσεγγίσεων και απόψεων, που διαχρονικά υπερισχύουν στην τουρκική εξωτερική πολιτική, την «υπέρβαση» των αρχών και κανόνων του διεθνούς δικαίου, το οποίο αποτελεί τον θεμέλιο λίθο για την ελληνική εξωτερική πολιτική, ακόμη και το ενδεχόμενο νομιμοποίησης της κατοχής εδαφών ως συνέπεια μιας στρατιωτικής εισβολής.
Η προοπτική αυτές οι θέσεις να υπερισχύσουν στη διεθνή πολιτική σκηνή προβληματίζει εύλογα την ελληνική κυβέρνηση, όταν το Κυπριακό αποτελεί την «ανοιχτή πληγή» των τελευταίων 51 ετών -με τις προσπάθειες για την επανεκκίνηση των συνομιλιών για την επίλυσή του να συνεχίζονται- και όταν οι τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο παραμένουν κάτι περισσότερο από υπαρκτές.
Η Αθήνα επιχειρεί να καταθέτει το πλαίσιο των βασικών αρχών της στο τραπέζι των συζητήσεων, όπου είναι παρούσα και στον ρόλο που της αναλογεί. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συμμετείχε στην τηλεδιάσκεψη των ηγετών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος για την Ουκρανία -με το ενδιαφέρον να στρέφεται στην ενημέρωση από τον Γερμανό Καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος ήταν παρών στις συνομιλίες στον Λευκό Οίκο- και εν συνεχεία στην τηλεδιάσκεψη των Ευρωπαίων ηγετών που συγκάλεσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, ώστε να υπάρξει αναλυτική παρουσίαση των όσων διεμήφθησαν στην τριμερή συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ και τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αλλά και αποτίμηση των συναντήσεων στην Ουάσιγκτον, στην οποία έδωσαν το παρόν Ευρωπαίοι ηγέτες.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε ότι είναι θετικό ότι μετά τις χθεσινές συναντήσεις υπάρχει ορατότητα για τα επόμενα βήματα και για συνάντηση του προέδρου της Ουκρανίας με τον πρόεδρο της Ρωσίας σύντομα, υπογραμμίζοντας και πάλι την ανάγκη για άμεση εκεχειρία.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρόθεση των Ηνωμένων Πολιτειών να στηρίξουν τις εγγυήσεις ασφαλείας, θέση την οποία είχε λάβει εξαρχής η Αθήνα. Και σε αυτές τις τηλεδιασκέψεις, που πραγματοποιήθηκαν στον απόηχο των συναντήσεων σε Αλάσκα και Ουάσινγκτον, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε την πάγια θέση της Ελλάδας για το απαραβίαστο των συνόρων.
Οι ελληνικές θέσεις είχαν διατυπωθεί και στις τηλεδιασκέψεις, που προηγήθηκαν. Την Κυριακή, ο Έλληνας πρωθυπουργός είχε λάβει μέρος στην τηλεδιάσκεψη ηγετών με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, που οργανώθηκε με πρωτοβουλία της Γαλλίας και του Εμανουέλ Μακρόν -ο οποίος έδωσε επίσης το παρόν στις συνομιλίες στην αμερικανική πρωτεύουσα- όπου εκεί είχαν τεθεί επί τάπητος όλα τα δεδομένα, που προέκυψαν από την συνάντηση Τραμπ-Πούτιν στην Αλάσκα, προχωρώντας και σε μια πρώτη ανταλλαγή απόψεων ενόψει των χθεσινών διαβουλεύσεων.
Ανάλογη τηλεδιάσκεψη είχε πραγματοποιηθεί και την περασμένη Τετάρτη, όταν σχετική πρωτοβουλία είχαν αναλάβει Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία, ενώ πριν ανοίξει ο κύκλος των συνομιλιών, με την αρχή του νήματος να τοποθετείται στην Αλάσκα, ο κ. Μητσοτάκης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Μάρκο Ρούμπιο, όπου μεταξύ άλλων στην ατζέντα, βρέθηκαν και οι εξελίξεις που αφορούν στην Ουκρανία.
