Η παραίτηση του Α. Τσίπρα από βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ δεν ξάφνιασε και πολλούς. Συζητιόταν έντονα, διαψευδόταν από « κύκλους» και επανερχόταν.
Ήταν θέμα απόφασης για το timing και μόνο. Σίγουρα πάντως σηματοδοτεί την είσοδο στην τελική ευθεία ανακοίνωσης του νέου κόμματος που για μήνες απασχολεί τον δημόσιο διάλογο. Ο Α.Τσίπρας μάλλον αποφάσισε να επιταχύνει τις κινήσεις του. Η παραμονή του σε μια πολύμηνη φάση απροσδιοριστίας « το φτιάχνει, δεν το φτιάχνει» του δημιουργούσε ήδη προβλήματα.
Πρώτον από την κόπωση της κοινωνίας, ακόμα και των πολιτών που ενδιαφέρονταν για μια τέτοια εξέλιξη. Δεύτερο από τους συνεχείς πυροβολισμούς από πρώην συντρόφους του που του έθεταν το αμείλικτο ερώτημα «πες εν πάση περιπτώσει τι θα κάνεις».
Υπάρχει και μια τρίτη διάσταση που μάλλον πήρε υπόψη. Αφορά και πιθανά νέα σχήματα, πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να εμφανιστούν. Συζητιόταν για παράδειγμα αν θα συνεργαστούν ΣΥΡΙΖΑ, ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ που κάποιοι ελπίζανε ότι κάτι θα φέρει δημοσκοπικά, αλλά ουσιαστικά μια τέτοια προοπτική έχει καεί ή δεν θα έχει πια κανένα νόημα. Υπάρχει ταυτόχρονα και η προοπτική – παρά τις διαψεύσεις – ίδρυσης ενός «κόμματος Τεμπών». Αυτοί οι λόγοι φαίνεται να επιτάχυναν αποφάσεις και κινήσεις.
Και τώρα; Ο Α. Τσίπρας επωμίζεται πολύ μεγάλο ρίσκο με την κίνησή του, αφού επιστρέφει μόλις δύο χρόνια μετά την παραίτησή του η οποία έγινε σε συνθήκες εκλογικής συντριβής του ΣΥΡΙΖΑ, οδηγώντας τον ΣΥΡΙΖΑ από το 32% του 2019 στο 17% ενώ βρισκόταν στην αντιπολίτευση και αφού είχαν προηγηθεί αλλεπάλληλες ήττες από τον Κ. Μητσοτάκη.
Από τότε μέχρι σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ ζει την μια διάσπαση μετά την άλλη με γεγονότα για τα οποία επιτίθενται στον Α. Τσίπρα οι πρώην σύντροφοί του είτε για την εμπλοκή του στην εκλογή Κασσελάκη είτε για το περίφημο για την αντιδημοκρατικότητά του και τις ακραίες πρακτικές συνέδριο διωγμού του.
Αυτά οδηγούν δυνάμεις να πυροβολούν την πρωτοβουλία, κάτι που θα ενταθεί όταν το νέο κόμμα πάρει σάρκα και οστά. Μαζί μ΄αυτά υπάρχουν και όλες οι ιστορικές εκκρεμότητες, τα μεγάλα προβλήματα για τα οποία δέχεται οξύτατη κριτική ο Α. Τσίπρας και αφορούν την περίοδο της πρωθυπουργίας του με την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.
Ο Α. Τσίπρας έχει δηλαδή βαρίδια για τα οποία λέγεται ότι θα αναφερθεί στο βιβλίο του. Ωστόσο, δεν είναι και τόσο εύκολο να ξεπερνάς τόσο σοβαρά θέματα χειρισμών και επιλογών με ένα βιβλίο. Τα δε γεγονότα είναι νωπά.
Από την άλλη φαίνεται να έχει δύο παράγοντες που τον βοηθούν. Το ένα είναι η τεράστια επικοινωνιακή στήριξη της προσπάθειάς του. Το δεύτερο και πολύ σοβαρό είναι η αδυναμία που έχουν δείξει τα κόμματα της Κεντροαριστερής Αντιπολίτευσης να αυξήσουν τα ποσοστά τους και να πείσουν ότι μπορούν να δημιουργήσουν αντίπαλο δέος στον Κ. Μητσοτάκη.
Θα το δημιουργήσει ο Α. Τσίπρας; Δεν φαίνεται από τα μέχρι τώρα δεδομένα ότι διαθέτει τα καύσιμα για να το πετύχει. Περισσότερο φαίνεται να μπορεί να ανακατέψει την πολιτική τράπουλα , να δημιουργήσει νέα δεδομένα στα κόμματα του Κεντροαριστερού χώρου.
Οι δημοσκοπήσεις πάντως του Σεπτεμβρίου για το νέο κόμμα Τσίπρα έδειχναν: Μείωση όσων δήλωναν ότι σίγουρα θα ψήφιζαν ένα τέτοιο κόμμα από το 11% τον Ιούνιο, Ιούλιο στο 7%-9%.
Μια περίμετρο δυνητικής ψήφου στο 22% που σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί πρόθεση ψήφου. Ας σταθούμε σ΄αυτό το σημείο για να γίνει πιο κατανοητό. Η δυνητική ψήφος του ΠΑΣΟΚ βρίσκεται στο 35%-37% και στην πρόθεση ψήφου(εκτίμηση ψήφου) βρίσκεται κοντά στο 14%, ενώ το ΚΚΕ έχει δυνητική ψήφο κοντά στο 18% και στην πρόθεση ψήφου είναι στο 8%-9%.
Αυτό για να γίνει αντιληπτό τι δείχνουν οι κάρτες που δίνουν οι εταιρείες δημοσκοπήσεων. Γι αυτό καλό είναι να ξεκινάει κάποιος από την απάντηση σίγουρα ναι και βέβαια να λαμβάνει υπόψη ότι υπάρχει ένα ακροατήριο που μπορεί να απαντά μάλλον θα το ψήφιζα ή θα μπορούσα να το ψηφίσω, που όμως κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει από τώρα τι τμήμα από αυτό θα κάνει τελικά επιλογή το συγκεκριμένο κόμμα .
‘Ομως οι τελευταίες έρευνες ανέδειξαν και άλλα στοιχεία, όπως ότι ο Αλέξης Τσίπρας έχει ένα μεγαλύτερο πέρασμα πρωτευόντως στους κεντροαριστερούς και δευτερευόντως στους αριστερούς, ενώ το rebranding δεν φαίνεται να έχει πετύχει στους κεντρώους που κρατάνε πολύ επιφυλακτική στάση απέναντί του.
Επίσης η εμφάνισή του φαίνεται να ρίχνει τους ουσιαστικούς τίτλους τέλους στο ΣΥΡΙΖΑ, να απευθύνεται σε σοβαρό τμήμα των ψηφοφόρων της ΠΛΕΥΣΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ (όχι του 3% των Βουλευτικών εκλογών, αλλά όσων φαίνεται ότι εσχάτως όδευσαν προς αυτήν) και να μπορεί να ασκήσει κάποια πίεση στο ΠΑΣΟΚ, την ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ, το ΚΙΝΗΜΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ. Τέλος, είναι εντυπωσιακή η αντισυσπείρωση που τροφοδοτεί η επανεμφάνιση του Α. Τσίπρα που είναι της τάξης του 65%-70% που θυμίζει ποσοστά αντι-σύριζα μετώπου.
Αυτή είναι η εικόνα της στιγμής και βέβαια θα δούμε την επόμενη περίοδο πόσο μέτρησε η παραίτηση, η ουσιαστική προαναγγελία του κόμματος Τσίπρα , η επικοινωνιακή κυριαρχία του γεγονότος.
Με τα μέχρι τώρα δεδομένα πάντως δεν φαίνεται κάποια δυνατότητα να κινείται πάνω από κάποιο ελαφρύ διψήφιο ποσοστό. Πάντως ας πούμε ότι η διερεύνηση ενός νέου κόμματος ιδιαίτερα όταν αυτό δεν έχει πάρει σάρκα και οστά μοιάζει με την προσπάθεια να περιγράψεις κάτι σε μια λευκή σελίδα.
Η ουσιαστική κατ΄αρχάς στιγμή που θα υπάρχει μια καλύτερη εικόνα, θα είναι κάποιο διάστημα αφού το κόμμα εμφανιστεί, αυτοσυστηθεί, όταν ο Α. Τσίπρας εμφανίσει το αφήγημά του, τις θέσεις του για τα καυτά προβλήματα της κοινωνίας και της χώρας, όταν θα εμφανιστούν τα πρόσωπα που θα τον πλαισιώσουν.
Τότε θα είναι η στιγμή που θα βρεθεί και στην πολιτική αρένα αντιμέτωπος των πυρών από ΝΔ, ΠΑΣΟΚ που δεν θα παρακολουθεί απαθές τις εξελίξεις, των κομμάτων της Κεντροαριστεράς και της Αριστεράς, των πρώην συντρόφων του.
Τότε θα φανεί η πραγματική δύναμή του, οι αντοχές του, οι δυνατότητες να ανέβει ή η αιμορραγία που μπορεί να έχει.
Εδώ που τα λέμε αυτό είναι και το δίκαιο. Όλα τα υπαρκτά κόμματα αντιπαρατίθενται μεταξύ τους, έχουν κέρδη και απώλειες, ενώ το νέο κόμμα βρίσκεται μέχρι στιγμής έξω από όλο αυτό το πολιτικό παίγνιο. Όταν και αυτό μπει στον αγώνα ράγκμπυ θα δούμε την δυναμική του.
Ο Α. Τσίπρας διέβη τον Ρουβίκωνα. Η πρωτοβουλία δεν μπορεί να υποβαθμίζεται, ούτε τα άλλα κόμματα μπορεί να αντιμετωπίσουν το νέο κόμμα απλά και μόνο με όρους παρελθόντος που βεβαίως δεν μπορεί και να ξεχνιέται, αλλά και με όρους του σήμερα ανάλογα με την πολιτική πρόταση που θα εμφανίσει.
Η κίνηση αυτή θα επιφέρει αλλαγές σε συσχετισμούς στον χώρο της Κεντροαριστεράς, θα δημιουργήσει κινητικότητα, που όμως δεν θα δημιουργεί όρους αντίπαλου δέους στην κυβέρνηση.
Τα άλλα θα τα δούμε και θα τα παρακολουθήσουμε. Άλλωστε ο ενάμισης χρόνος μέχρι τις εκλογές μοιάζει με πολιτικό αιώνα, πού περισσότερο όταν μιλάμε για πολιτικό σκηνικό μεγάλης ρευστότητας και κρίσης εμπιστοσύνης των πολιτών απέναντι στο πολιτικό σύστημα.
* Ο Ζαχαρίας Ζούπης είναι Διευθυντής Ερευνών της OPINION POLL - Πολιτικός Αναλυτής.
