Όσοι από εμάς προσπαθούμε να αποκωδικοποιήσουμε τα κοινωνικά ρεύματα της εποχής μας, παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια να εκδηλώνεται ένας έντονος αντιεπιστημονισμός στην κοινωνία, με συμπολίτες μας που είναι πολύ πιο πρόθυμοι να πιστέψουν κάθε παράλογο αφήγημα και συνωμοσιολογία, παρά να εμπιστευτούν τις αναλύσεις καταξιωμένων επιστημόνων.
Το είδαμε να συμβαίνει κατά την περίοδο της Πανδημίας, με τα εμβόλια, το είδαμε να συμβαίνει με την εγκατάσταση αιολικών πάρκων, το είδαμε να συμβαίνει και στο τραγικό δυστύχημα των Τεμπών, με ιστορίες για παράνομο εύφλεκτο φορτίο, ή λαθραία καύσιμα του ΝΑΤΟ, ή πυρηνικά όπλα, ανάλογα με τις προτιμήσεις του καθένα που διέδιδε μια ευφάνταστη ιστορία.
Εμπιστευθήκαμε ανθρώπους χωρίς κανένα τυπικό προσόν και καμία εμπειρία στο αντικείμενο, να μας ζωγραφίσουν δεξαμενούλες καυσίμων πάνω σε γραφικά με τρένα στις ειδήσεις, με την παρακίνηση κάποιων αστέρων της τηλεδημοσιογραφίας.
Αυτό όμως που έγινε, τουλάχιστον σε κάποιους από εμάς, πασιφανές στην περίπτωση των Τεμπών, ήταν ότι υπάρχουν συνάδελφοι μηχανικοί και άλλοι επιστήμονες (μέχρι και κάποιος αστροφυσικός μου έτυχε εμένα) που θυσίαζαν την επαγγελματική και επιστημονική καταξίωση πολλών ετών, στην υποστήριξη μιας παραπαίουσας υπόθεσης που αν δεν ήταν τόσο τραγική, θα προκαλούσε γέλιο.
Προφανώς, ασπάζονται το αξίωμα ότι η ιδεολογία και η κομματική πειθαρχία είναι πολύ σημαντικότερη από την ίδια την επιστήμη τους και πρέπει να στηρίξουν απόψεις, όσο παράλογες κι αν υπήρξαν, μόνο και μόνο επειδή εξυπηρετούσαν τις πολιτικές στοχεύσεις του κόμματός τους. Για κάποιους από αυτούς, ο ήλιος ανατέλλει για να πάνε οι Σταχανοβίτες εργάτες στη δουλειά και δύει για να ξαποστάσουν από τον κάματο της μέρας. Πλήρης αντιστροφή αιτίου-αιτιατού, δηλαδή.
Ένας άνθρωπος που υποστηρίζει τις επιστημονικές του απόψεις, είναι έτοιμος να τις αναθεωρήσει, να τις επανεξετάσει, να διορθώσει τα λάθη που έκανε και να ενσωματώσει νέα δεδομένα που έρχονται στο φως. Αυτό πράξαμε κάποιοι μηχανικοί και ακαδημαϊκοί και ίσως οι ιδέες του ενός βοήθησαν τον άλλο να επαναδιαμορφώσει τις πρωτόλειες απόψεις του. Γι’ αυτό και καταλήξαμε σε ένα σενάριο (ελαφρά διαφοροποιημένο για τον καθένα από εμάς) που περιλαμβάνει τα ψυκτικά έλαια των μετασχηματιστών και την παρουσία ηλεκτρικών τόξων μέσα και έξω από αυτούς, καθώς και την εκφόρτιση των μεγάλων πυκνωτών της ηλεκτράμαξας, ως τη μοναδική αιτία που προκάλεσε την πυρόσφαιρα, αμέσως μετά από τη σύγκρουση των συρμών.
Και το πράξαμε, ακολουθώντας τη μοναδική λογική αλληλουχία των γεγονότων που συνέβησαν μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα. Θεωρούμε λοιπόν το θέμα λήξαν και πιστεύουμε ότι οι εκτιμήσεις μας θα δικαιωθούν, ακυρώνοντας την όποια παραφιλολογία περί «μπαζώματος» και «συγκάλυψης», τουλάχιστον όσον αφορά τα γεγονότα που ακολούθησαν τη σύγκρουση των συρμών.
Βλέπουμε όμως, τον πρόεδρο του ΔΣΑ, στου οποίου τα χέρια υπήρχε εδώ και πολλούς μήνες το πόρισμα του συναδέλφου κ. Δέδε, να το αγνοεί και να το αποκρύπτει, περιφερόμενος στα κανάλια και μιλώντας για ξυλόλια. Πώς θα χαρακτήριζαν οι φίλοι δικηγόροι τις πράξεις αυτές και θα θεωρούσαν ότι όλα είναι καλώς καμωμένα και δεν χρειάζεται Πειθαρχικός Έλεγχος;
Βλέπουμε ανθρώπους χωρίς καμία επαγγελματική ή επιστημονική συνάφεια να μας μιλάνε εδώ και ενάμιση χρόνο για φαντασιακές και αστήρικτες υποθέσεις. Τι έπραξε το ΤΕΕ ως Τεχνικός Σύμβουλος του Κράτους, για να διαφυλάξει την επαγγελματική αξιοπιστία και εγκυρότητα των γνήσιων πραγματογνωμόνων;
Βλέπουμε συναδέλφους χημικούς μηχανικούς ή πολιτικούς μηχανικούς και επιστήμονες (οι οποίοι βάσει του Π.Δ. 99/2018 και των προηγουμένων νόμων, ΔΕΝ έχουν καν εμπειρία ή αρμοδιότητα στον σχεδιασμό, εγκατάσταση και επίβλεψη λειτουργίας μετασχηματιστών και υποσταθμών) να αγνοούν επιδεικτικά τις απόψεις μας και να επιμένουν ότι τα έλαια είναι άφλεκτα, παραπλανώντας την Κοινή Γνώμη, με μοναδικό σκοπό να εξυπηρετήσουν ένα συγκεκριμένο πολιτικό αφήγημα, με το ΤΕΕ και πάλι να ποιεί την νήσσαν, μη παρεμβαίνοντας προκειμένου να ξεκαθαρίσει ποιος έχει εκ του νόμου αρμοδιότητα να μιλάει και για τι.
Τελικά, καταλήγουμε ότι η επιστημονική αλήθεια στη χώρα μας, δεν είναι μία και κρυστάλλινη, αλλά μπορεί κάλλιστα να έχει πολλές μορφές και συμπεράσματα, ανάλογα με τον κομματικό προσανατολισμό του εκφέροντος αυτή. Αυτό όμως συνιστά ασέβεια προς την ίδια την επιστήμη του και κατ’ επέκταση προς τον εαυτό του. Δεν χρειάστηκε ποτέ να αμφισβητήσω τις ικανότητες κανενός τέτοιου συναδέλφου, μια και το έπραξαν οι ίδιοι, εις βάρος του εαυτού τους.
Όλοι έχουμε πολιτικές προτιμήσεις και ιδεολογία, αλλά ένας συνειδητοποιημένος επιστήμονας δεν θα πρέπει ΠΟΤΕ να εκπορνεύει την επιστήμη του για χάρη κάποιων κομματικών επιταγών. Οι γνώσεις που αποκτήσαμε μετά από 30-40 χρόνια ακαδημαϊκής και εργασιακής εμπειρίας είναι τα παιδιά μας, κάτι πολύ πιο πολύτιμο από τον όποιο πολιτικό προσανατολισμό μας, και είναι αδιανόητο να τις αναιρούμε για χάρη ενός κομματικού αφηγήματος που θα εξασφαλίσει βραχυπρόθεσμα δημοσκοπικά οφέλη σε κάποιους «Αρχηγούς».
