Σε μια κίνηση με χαρακτήρα ορόσημου για την ελληνική ενεργειακή πολιτική, υπογράφηκε στο Ζάππειο η συμφωνία ανάμεσα σε ExxonMobil, HELLENiQ Energy και Energean για την έναρξη ερευνητικών γεωτρήσεων στο Μπλοκ 2, στο Βορειοδυτικό Ιόνιο. Πρόκειται για την πρώτη απόπειρα συστηματικής εξόρυξης υδρογονανθράκων στην Ελλάδα μετά από περίπου τέσσερις δεκαετίες.
Η υπογραφή πραγματοποιήθηκε παρουσία Αμερικανών υπουργών και υψηλόβαθμων κυβερνητικών αξιωματούχων, υπογραμμίζοντας τη γεωπολιτική σημασία του έργου και τη στρατηγική σύμπλευση Αθήνας-Ουάσιγκτον στον τομέα της ενεργειακής ασφάλειας.
Σύμφωνα με κυβερνητικές και εταιρικές πηγές, εφόσον οι έρευνες και οι δοκιμαστικές γεωτρήσεις επιβεβαιώσουν τα εκτιμώμενα αποθέματα, η παραγωγή μπορεί να ξεκινήσει το 2027, με την Ελλάδα να στοχεύει σε μερική έως και πλήρη ενεργειακή αυτονόμηση στο φυσικό αέριο.
Η πιθανή ανακάλυψη σημαντικού κοιτάσματος στο Ιόνιο θα επανατοποθετήσει τη χώρα στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη, μειώνοντας την εξάρτηση από εισαγωγές και ενισχύοντας τον ρόλο της ως κόμβου στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι υπογραφές για την έναρξη ερευνών για υδρογονάνθρακες στο Ιόνιο έπεσαν στο Ζάππειο μεταξύ του αντιπροέδρου της ExxonMobil Τζον Αρντιλ, του επικεφαλής της Energean Μαθιού Ρήγα και του CEO της Hellenic Energy, Ανδρέα Σιάμισιη.
Τι προβλέπει η συμφωνία
Ως ψήφο εμπιστοσύνης για την Ελλάδα χαρακτηρίζουν πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας τη συμφωνία που υπεγράφη σήμερα ανάμεσα στην ExxonMobil, την HelleniQ Upstream και την Energean Hellas για παραχώρηση ποσοστών συμμετοχής στο Block 2 στο Βορειοδυτικό Ιόνιο. Η συμφωνία αυτή - προστίθεται - συνοδεύεται από την πρόθεση έρευνας και υπεράκτιας γεώτρησης στο εν λόγω οικόπεδο από την νέα κοινοπραξία.
Η παραχώρηση ανήκει σήμερα κατά 75 % στην Energean Hellas και 25 % στην HelleniQ Upstream. Μετά τη σημερινή συμφωνία τα ποσοστά της κοινοπραξίας διαμορφώνονται ως εξής: ExxonMobil 60%, Energean Hellas 30%, HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα 10 %. H Energean παραμένει Διαχειριστής (Operator) στη διάρκεια της ερευνητικής περιόδου, ενώ σε περίπτωση ανακάλυψης κοιτάσματος υδρογονανθράκων, για την ανάπτυξή του τη Διαχείριση θα αναλάβει η ExxonMobil.
Οι ίδιες πηγές του ΥΠΕΝ αναφέρουν:
«Η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη υλοποιεί με συνέπεια και αυτοπεποίθηση τη δέσμευση της για την αξιοποίηση του υποθαλάσσιου πλούτου της χώρας μας και κατ' επέκταση ανάπτυξη του τομέα υδρογονανθράκων με μακρόπνοο ορίζοντα.
Σήμερα η Ελλάδα λαμβάνει μια ακόμη ψήφο εμπιστοσύνης, καθώς υπεγράφη ανάμεσα στην ExxonMobil, την HelleniQ Upstream και την Energean Hellas συμφωνία παραχώρησης ποσοστών συμμετοχής στο Block 2 στο Βορειοδυτικό Ιόνιο. Η συμφωνία αυτή συνοδεύεται από την πρόθεση έρευνας και υπεράκτιας γεώτρησης στο εν λόγω οικόπεδο από την νέα κοινοπραξία.
Η ανακοίνωση αυτή έρχεται 40 χρόνια μετά την τελευταία υπεράκτια γεώτρηση που πραγματοποιήθηκε σε περιοχές εντός της ελληνικής Επικράτειας. Σημειώνεται ότι η τελευταία φορά που εκτελέστηκε εξερευνητική γεώτρηση στο θαλάσσιο χώρο για την ανακάλυψη νέου κοιτάσματος ήταν οι δύο γεωτρήσεις Νηρέας-1 και Ολυμπία-1 στα ανοικτά του Θερμαϊκού κόλπου το 1986.
Το Block 2 αποτελεί την πλέον ώριμη παραχώρηση για τη διενέργεια ερευνητικής γεώτρησης, προκειμένου να διαπιστωθεί η ύπαρξη αξιοποιήσιμου κοιτάσματος υδρογονανθράκων με πιθανότητες επιτυχίας της τάξης του 15-18% (Υψηλό Ρίσκο - Υψηλή Απόδοση). Τυπικά, η δέσμευση για την πραγματοποίηση ερευνητικής γεώτρησης θα πρέπει να έχει ληφθεί έως τον Μάρτιο του 2026 προκειμένου να υποβληθεί επίσημα το αίτημα μετάβασης στην επόμενη (δεύτερη) ερευνητική περίοδο προς την ΕΔΕΥΕΠ. Η διενέργειά της, εφόσον προχωρήσουν ομαλά οι απαιτούμενες αδειοδοτικές διαδικασίες, είναι εφικτή μέσα στην επόμενη διετία.
Η ερευνητική γεώτρηση Ασωπός-1 θα εξετάσει έναν πιθανό ταμιευτήρα ανθρακικών πετρωμάτων σε βάθος 4000 μ και αφορά δυνητικό κοίτασμα περίπου 200 δισεκ. κυβικών μέτρων (bcm) φυσικού αερίου.
Το 2022 έγινε πρόσκτηση 2244 τ. χλμ. τρισδιάστατων (3D) σεισμικών δεδομένων η επεξεργασία και εμηνεία των οποίων επιβεβαίωσε ως ωριμότερο στόχο για διενέργεια ερευνητικής γεώτρησης τη δομή «Ασωπός». Η αρχική εκτίμηση των πιθανών πόρων (Gas Initially In Place) είναι της τάξης των 7,0 τρισεκ. κυβικών ποδιών (tcf) ή περίπου 200 δισεκ. κυβικών μέτρων (bcm) φυσικού αερίου.
Στόχος είναι η επιβεβαίωση ενός νέου γεωλογικού σεναρίου (geological play, όπως είναι ο όρος στον τομέα της έρευνας υδρογονανθράκων) σε μια από τις μεγαλύτερες χαρτογραφημένες δομές στην περιοχή της Μεσογείου η οποία δεν έχει ακόμη ερευνηθεί με γεώτρηση. Η ερευνητική γεώτρηση Ασωπός-1 θα τεστάρει έναν πιθανό ανθρακικό ταμιευτήρα σε βάθος νερού 850 μ. φθάνοντας σε ένα συνολικό βάθος 4000 μ κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Το Μπλοκ 2 παραχωρήθηκε αρχικά στην κοινοπραξία των εταιρειών Total 50%, Edison 25% και ΕΛΠΕ 25%, τον Μάρτιο του 2018. Τον Φεβρουάριο του 2021 η Energean Hellas απέκτησε το μερίδιο 50% που κατείχε η Τotal στο Block 2 στο Βορειοδυτικό Ιόνιο και κατέστη, παράλληλα, Διαχειριστής (Οperator) στη συγκεκριμένη παραχώρηση.
Η εταιρεία, μέσω της εξαγοράς του τομέα της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων της Edison, ανέλαβε το επιπλέον 25%, οπότε το συνολικό ποσοστό της στην παραχώρηση ανήλθε στο 75%. Μερίδιο 25% στην παραχώρηση ανήκε στην HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα (πρώην όμιλος Ελληνικών Πετρελαίων).
Το Block 2 βρίσκεται στο Ιόνιο Πέλαγος, 30 χλμ. δυτικά της Κέρκυρας και έχει έκταση 2,422.1 τ. χλμ.. Προς τα δυτικά εκτείνεται έως το θαλάσσιο όριο της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας-Ιταλίας. Τα βάθη του νερού κυμαίνονται από 500 μ. έως 1.500 μ. και η περιοχή ανήκει στη γεωλογική ενότητα της Προ-Απούλιας Ζώνης.
Αν και στο αρχικό ερευνητικό πρόγραμμα, δεν προβλεπόταν η εκτέλεση τρισδιάστατων σεισμικών ερευνών, κατόπιν επιστημονικά τεκμηριωμένης πρότασης και προτροπής της ΕΔΕΥΕΠ, η Energean αποδέχθηκε να αναβαθμίσει το προβλεπόμενο πρόγραμμα δισδιάστατων (2D) σεισμικών ερευνών με τρισδιάστατο (3D) πρόγραμμα σεισμικών ερευνών. Η ανάληψη της διαχείρισης του Μπλοκ 2 από την Energean Hellas έγινε τον Φεβρουάριο του 2021 κατόπιν εισήγησης της ΕΔΕΥΕΠ και σύμφωνης γνώμης του ΥΠΕΝ, οπότε και απέκτησε το μερίδιο 50% που κατείχε η Τotal στο Block 2 στο Βορειοδυτικό Ιόνιο και κατέστη, παράλληλα, Διαχειριστής (Οperator) στη συγκεκριμένη παραχώρηση. Η εταιρεία, μέσω της εξαγοράς του τομέα της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων της Edison, ανέλαβε επιπλέον το 25%, οπότε το συνολικό ποσοστό της στην παραχώρηση ανήλθε στο 75%. Μερίδιο 25% στην παραχώρηση ανήκε στην HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα (πρώην όμιλος Ελληνικών Πετρελαίων). Η διαδικασία αυτή, ολοκληρώθηκε σε χρόνο-ρεκόρ, το Δεκέμβριο του 2021, κατόπιν άμεσων ενεργειών της ΕΔΕΥΕΠ και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Το 2022, εκτελέστηκε με απόλυτη επιτυχία η τρισδιάστατη (3D) σεισμογραφική έρευνα από το ερευνητικό σκάφος Ramform Hyperion (ναυαρχίδα της PGS, σήμερα TGS) η οποία ουσιαστικά χαρτογράφησε όλο το μπλοκ. Οι έρευνες εκτελέστηκαν, εφαρμόζοντας παράλληλα τα πλέον αυστηρά μέτρα περιβαλλοντικής προστασίας τα οποία η ΕΔΕΥΕΠ παρακολούθησε και επιβεβαίωσε στο πεδίο με δικούς της εξιδεικευμένους παρατηρητές. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι με την έρευνα αυτή η κοινοπραξία υπερέβη σημαντικά την αρχικά συμφωνημένη ελάχιστη οικονομική υποχρέωση για έρευνες στο μπλοκ, μια απόφαση που σήμερα αποδίδει σημαντικά αποτελέσματα.
Στόχος είναι η επιβεβαίωση ενός νέου γεωλογικού σεναρίου (geological play, όπως είναι ο όρος στον τομέα της έρευνας υδρογονανθράκων) σε μια από τις μεγαλύτερες χαρτογραφημένες δομές στην περιοχή της Μεσογείου η οποία δεν έχει ακόμη ερευνηθεί με γεώτρηση. Η ερευνητική γεώτρηση Ασωπός-1 θα τεστάρει έναν πιθανό ανθρακικό ταμιευτήρα σε βάθος νερού 850 μ. φθάνοντας σε ένα συνολικό βάθος 4000 μ κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Το Ιστορικό Το Μπλοκ 2 παραχωρήθηκε αρχικά στην κοινοπραξία των εταιρειών Total 50%, Edison 25% και ΕΛΠΕ 25%, τον Μάρτιο του 2018. Τον Φεβρουάριο του 2021 η Energean Hellas απέκτησε το μερίδιο 50% που κατείχε η Τotal στο Block 2 στο Βορειοδυτικό Ιόνιο και κατέστη, παράλληλα, Διαχειριστής (Οperator) στη συγκεκριμένη παραχώρηση. Η εταιρεία, μέσω της εξαγοράς του τομέα της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων της Edison, ανέλαβε το επιπλέον 25%, οπότε το συνολικό ποσοστό της στην παραχώρηση ανήλθε στο 75%. Μερίδιο 25% στην παραχώρηση ανήκε στην HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα (πρώην όμιλος Ελληνικών Πετρελαίων). Το Block 2 βρίσκεται στο Ιόνιο Πέλαγος, 30 χλμ. δυτικά της Κέρκυρας και έχει έκταση 2,422.1 τ. χλμ..
Προς τα δυτικά εκτείνεται έως το θαλάσσιο όριο της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας-Ιταλίας. Τα βάθη του νερού κυμαίνονται από 500 μ. έως 1.500 μ. και η περιοχή ανήκει στη γεωλογική ενότητα της Προ-Απούλιας Ζώνης. Αν και στο αρχικό ερευνητικό πρόγραμμα, δεν προβλεπόταν η εκτέλεση τρισδιάστατων σεισμικών ερευνών, κατόπιν επιστημονικά τεκμηριωμένης πρότασης και προτροπής της ΕΔΕΥΕΠ, η Energean αποδέχθηκε να αναβαθμίσει το προβλεπόμενο πρόγραμμα δισδιάστατων (2D) σεισμικών ερευνών με τρισδιάστατο (3D) πρόγραμμα σεισμικών ερευνών.
Η ανάληψη της διαχείρισης του Μπλοκ 2 από την Energean Hellas έγινε τον Φεβρουάριο του 2021 κατόπιν εισήγησης της ΕΔΕΥΕΠ και σύμφωνης γνώμης του ΥΠΕΝ, οπότε και απέκτησε το μερίδιο 50% που κατείχε η Τotal στο Block 2 στο Βορειοδυτικό Ιόνιο και κατέστη, παράλληλα, Διαχειριστής (Οperator) στη συγκεκριμένη παραχώρηση. Η εταιρεία, μέσω της εξαγοράς του τομέα της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων της Edison, ανέλαβε επιπλέον το 25%, οπότε το συνολικό ποσοστό της στην παραχώρηση ανήλθε στο 75%. Μερίδιο 25% στην παραχώρηση ανήκε στην HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα (πρώην όμιλος Ελληνικών Πετρελαίων).
Η διαδικασία αυτή, ολοκληρώθηκε σε χρόνο-ρεκόρ, το Δεκέμβριο του 2021, κατόπιν άμεσων ενεργειών της ΕΔΕΥΕΠ και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Το 2022, εκτελέστηκε με απόλυτη επιτυχία η τρισδιάστατη (3D) σεισμογραφική έρευνα από το ερευνητικό σκάφος Ramform Hyperion (ναυαρχίδα της PGS, σήμερα TGS) η οποία ουσιαστικά χαρτογράφησε όλο το μπλοκ.
Οι έρευνες εκτελέστηκαν, εφαρμόζοντας παράλληλα τα πλέον αυστηρά μέτρα περιβαλλοντικής προστασίας τα οποία η ΕΔΕΥΕΠ παρακολούθησε και επιβεβαίωσε στο πεδίο με δικούς της εξιδεικευμένους παρατηρητές. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι με την έρευνα αυτή η κοινοπραξία υπερέβη σημαντικά την αρχικά συμφωνημένη ελάχιστη οικονομική υποχρέωση για έρευνες στο μπλοκ, μια απόφαση που σήμερα αποδίδει σημαντικά αποτελέσματα.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ/EUROKINISSI
Κυβερνητικές πηγές υπογραμμίζουν ότι η χώρα «με αυτοπεποίθηση και σχέδιο» ενισχύει τη θέση της στον ενεργειακό χάρτη, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες που επηρεάζουν ολόκληρη την περιοχή. Η παρουσία υψηλόβαθμων αξιωματούχων των ΗΠΑ, όπως σημειώνουν, αποδεικνύει πως η Ουάσιγκτον θεωρεί την Ελλάδα στρατηγικό της εταίρο, λόγω της γεωγραφικής θέσης της στο σταυροδρόμι Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής.
Ο πρωθυπουργός θα παραστεί αύριο στις εργασίες της Συνόδου, ενώ χθες συναντήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου με τον Αμερικανό υπουργό Εσωτερικών Νταγκ Μπέργκαμ, τον υπουργό Ενέργειας Κρις Ράιτ, τον Αναπληρωτή ΥΠΕΞ Μάικλ Ρήγας, την Πρέσβη των ΗΠΑ Κίμπερλι Γκιλφόιλ και πολυμελή αμερικανική αντιπροσωπεία.
Σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο, στόχος είναι η σταδιακή μετατροπή της Ελλάδας σε ενεργειακό κόμβο για τα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη, ενισχύοντας την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής και περιορίζοντας την εξάρτηση της ΕΕ από ρωσικές πηγές ενέργειας — έως και την Ουκρανία.
Συνάντηση πρωθυπουργού με τους υπουργούς Εσωτερικών και Ενέργειας των ΗΠΑ
Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε χθες στο Μέγαρο Μαξίμου με τον υπουργό Εσωτερικών των ΗΠΑ Νταγκ Μπέργκαμ και τον υπουργό Ενέργειας των ΗΠΑ, Κρις Ράιτ.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης επιβεβαιώθηκε ο στρατηγικός χαρακτήρας των ελληνοαμερικανικών σχέσεων και της ενεργειακής συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ, ενόψει της 6ης Υπουργικής Συνάντησης της Εταιρικής Σχέσης για την Διατλαντική Ενεργειακή Συνεργασία (P-TEC) που πραγματοποιείται στην Αθήνα στις 6 και 7 Νοεμβρίου.
O Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε τη στρατηγική σημασία της ελληνικής ναυτιλίας για τη μεταφορά LNG, ενώ χαρακτήρισε την ταυτόχρονη παρουσία της ExxonMobil και της Chevron στην Ελλάδα, αμερικανική ψήφο εμπιστοσύνης.
