Έπειτα από 7 ολόκληρα χρόνια και αρκετές δικαστικές περιπέτειες έληξε η δίκη στο Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων Αθηνών για την τραγωδία στο Μάτι, στις 23/7/2018 όπου βρήκαν φρικτό θάνατο 104 άτομα, μολονότι τα πανό των συγγενών έξω από το χώρο διεξαγωγής της δίκης ανέφεραν 120 νεκρούς και 57 εγκαυματίες. Από τους 21 κατηγορούμενους κρίθηκαν ένοχοι οι 10 και τους επιβλήθηκαν ποινές χωρίς σχεδόν ελαφρυντικά για πλημμελήματα. Ωστόσο, δεν είναι βέβαιο ότι η υπόθεση έφτασε στο οριστικό τέλος της, καθόσον μπορεί να ασκηθεί αναίρεση στον Άρειο Πάγο. Οπότε, θα υπάρξει συνέχεια.
Οι δικαστικές αποφάσεις δεν είναι απυρόβλητες. Υπόκεινται σε κριτική. Ευλόγως διατυπώθηκαν ανάλογες κρίσεις τόσο από την πλευρά των κατηγορουμένων όσο και από την πλευρά των συγγενών θυμάτων. Δεν έχω να σχολιάσω κάτι παρά μόνο το γεγονός ότι το δικαστήριο, ορθώς κατά τη γνώμη μου, δεν δέχτηκε ότι στην τραγική αυτή περίπτωση υπήρξε ενδεχόμενος δόλος, πράγμα που θα μετέτρεπε τις κατηγορίες σε κακουργηματικές. Επιδίωξε κανείς, πολιτικός ή υπηρεσιακός παράγοντας, δολίως, σκόπιμα το θάνατο των ανθρώπων αυτών;
Τέτοιος ισχυρισμός θα ήταν όχι μόνο είναι ανυπόστατος αλλά και γελοίος. Ούτε το δικαστήριο κατέφυγε σε κάποια αιτιώδη συνάφεια, ανύπαρκτη βέβαια, μεταξύ της τραγωδίας και της μη ύπαρξης σύγχρονου συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης, όπως το 112.
Ο αριθμός αυτός έγκαιρης προειδοποίησης, ο οποίος επί κυβερνήσεων ΝΔ από το 2019 και εντεύθεν έσωσε άπειρες ζωές που έθεσε σε απόλυτη προτεραιότητα εκκενώνοντας περιοχές που βρίσκονταν υπό την απειλή φυσικών καταστροφών, πυρκαγιών κ.τ.λ. λοιδορήθηκε από τους αιώνια αδημονούντες Κλαζομενίους, τους τυμβωρύχους του ΣΥΡΙΖΑ.
Ωστόσο, συγγενής θυμάτων στο ΜΑΤΙ περίλυπη είπε ότι δεν είχαμε τότε το 112, εάν το είχαμε όλοι θα είχαν γλυτώσει. Πάντως, είναι σημαντικό να επισημαίνεται το γεγονός αυτό από τη σοβαρή δημοσιογραφία έστω και με κάποια ανεξήγητη καθυστέρηση.
Ο πρώην πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας δεν χαρακτηρίστηκε δολοφόνος, όπως ο σημερινός πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης για το δυστύχημα των Τεμπών, ούτε τότε υπεβλήθη κάποια πρόταση για Προανακριτική Επιτροπή που να εμπλέκει για κακούργημα υπουργούς και τον πρωθυπουργό, όπως η Πρόταση του ΠΑΣΟΚ που προσπαθεί να κατασκευάσει «ενδεχόμενο δόλο», άρα κακούργημα ή να πλέξει «αιτιώδη συνάφεια» μεταξύ του δυστυχήματος και της μη ολοκλήρωσης της διαβόητης Σύμβασης 717. Ή ακόμα όπως η προσπάθεια του κ. Φάμελλου που εναγωνίως αναζήτησε υπογραφές άλλων βουλευτών για να εμπλέξει στην Πρότασή του τον ίδιο τον Π/Θ για κακούργημα.
Οι παραλληλισμοί είναι εξόχως παραδειγματικοί της ηθικής και πολιτικής εξαχρείωση των κομμάτων της αντιπολίτευσης στην οποία, δυστυχώς, πρωτοστατεί το ΠΑΣΟΚ.
Θα θεωρούσα την τραγωδία στο ΜΑΤΙ χαίνουσα εθνική πληγή και σοβαρότατη υπόθεση με πολύ σημαντικές πολιτικές και ηθικές προεκτάσεις.
Κατ’ αρχάς επρόκειτο για αμέλεια κάποιου πολίτη, του Κωνσταντίνου Αγγελόπουλου, από το οικόπεδου του οποίου στο Νταού Πεντέλης ξεκίνησε η φονική φωτιά το απόγευμα της 23ης Ιουλίου 2017 και λόγω των ανέμων εξαπλώθηκε με μεγάλη ταχύτητα καίγοντας και καταστρέφοντας τα πάντα στο πέρασμά της.
Δεύτερον, έγιναν μια σειρά από επιχειρησιακά λάθη από αρμόδιους κρατικούς φορείς (Πυροσβεστική, κ.τ.λ.), ενώ ο κρατικός μηχανισμός αποδείχτηκε ότι είτε παντελώς απουσίαζε είτε ήταν τελείως ανεπαρκής για να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Επρόκειτο για μια τραγωδία με ροή και τραγικές φάσεις, με αποφάσεις ή μη αρμοδίων κρατικών φορέων, παραλείψεις και τα συναφή, όχι για ένα στιγμιαίο ανθρώπινο λάθος, όπως στα Τέμπη, που ακόμα κι αν είχε συνειδητοποιηθεί ελάχιστος ήταν ο διαθέσιμος χρόνος για τη διόρθωσή του. Οι δραματικές, ζωντανές εικόνες θα μείνουν ανεξίτηλες στη μνήμη όσων παρακολούθησαν με κομμένη την ανάσα την εκτυλισσόμενη εκείνη τραγωδία. Δε θα σταθώ στις τραγικές περιγραφές των συγγενών θυμάτων. Είναι συνταρακτικές. Δύσκολα μπορεί να τις αντέξει κανείς.
Στο κόκκινο λιμανάκι επιζώντες περιμένουν τη διάσωσή τους.
Ορισμένοι κατέληξαν εκεί.
Τρίτον, η ανακριτική διαδικασία και οι ανακριτικές πράξεις για την εξεύρεση των υπευθύνων και τον καταλογισμό των ευθυνών δεν ήταν άνευ προσκομμάτων. Οι πληροφορίες βρίθουν για τις προσπάθειες συγκάλυψης (βλ. ενδεικτικά Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 19/7/2020). Η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου απέρριψε τρεις φορές προτάσεις του ανακριτή για αναβάθμιση των κατηγοριών από πλημμέλημα σε κακούργημα.
Τέταρτον, πολλά ερωτήματα θα παραμείνουν αναπάντητα, όπως π.χ. το γεγονός ότι κανείς δεν μπορεί με βεβαιότητα να υποστηρίξει ότι ταυτοποιήθηκαν όλα τα θύματα, έγιναν λάθη ακόμη και στην παράδοση σορών σε συγγενείς, βρέθηκε ομαδικός τάφος κ.τ.λ. Ούτε ο αριθμός των νεκρών είναι βέβαιος. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις 74 άτομα ξεψύχησαν σε ανοικτούς χώρους, 9 πνίγηκαν στη θάλασσα, 17 κατέληξαν ημέρες/εβδομάδες μετά στο νοσοκομείο, ενώ 4 πήραν εξιτήριο αλλά κατέληξαν αργότερα. (Βλ. ΤΑ ΝΕΑ, 22/7/2024).
Πέμπτον, δεν κρίθηκαν ένοχα πολιτικά πρόσωπα πλην ενός Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας. Άλλωστε, ούτε ο τότε πρωθυπουργός Τσίπρας ζήτησε ποτέ συγγνώμη. Αντίθετα, καταβλήθηκε συστηματική προσπάθεια συγκάλυψης χωρίς να υπάρχει αποχρών λόγος ή μάλλον υπήρχε, το πολιτικό κόστος.
Έκτον, ο προπαγανδιστικός μηχανισμός της κυβέρνησης προέβαλε απίθανους ισχυρισμούς, ακόμα και εξωγήινοι επιστρατεύτηκαν ως αιτία της πυρκαγιάς, ενώ φιλικά και κομματικά ΜΜΕ (ΑΥΓΗ, ΕΘΝΟΣ, ΚΟΝΤΡΑ. Εφημερίδα των Συντακτών (27/7/18) απέδωσαν τη φωτιά «σε οργανωμένο σχέδιο εμπρησμού» με πρωτοσέλιδους τίτλους, ως συνεπείς Αριστεροί εθισμένοι στο ψέμα και την παραπλάνηση καθώς είχαν, «σοβαρές ενδείξεις εγκληματικής ενέργειας», όπως υποστήριζαν.
Έβδομον, δεν έγιναν μαζικές διαδηλώσεις για το ΜΑΤΙ και δεν έφταιγε γι΄ αυτό που ήταν καλοκαίρι και ο κόσμος σε διακοπές, όπως ισχυρίστηκε αφελώς (;) γνωστός δημοσιογράφος στο Protagon, ο δε Δούξ των Αθηνών δεν προθυμοποιήθηκε να ανεγείρει Μνημείο στη μνήμη των θυμάτων, όπως για τα Τέμπη.
Ούτε έγιναν συγκεντρώσεις εκ μέρους των συγγενών των θυμάτων σε στάδιο με εισιτήριο. Οι συγγενείς ζήτησαν με χαμηλούς τόνους Δικαιοσύνη για να μην γίνουν ξανά μάρτυρες τραγωδίας από πράξεις και παραλείψεις ατόμων με θέσεις ευθύνης στον κρατικό μηχανισμό, για να οργανωθεί το κράτος σε καλύτερες βάσεις και να είναι παρών τη στιγμή που στο ΜΑΤΙ είτε απουσίασε παντελώς, είτε η παρουσία του ήταν ανεπαρκής.
Το γεγονός ότι δεν υπήρξε «κίνημα» για το ΜΑΤΙ όπως στα Τέμπη δεν οφείλεται στις καιρικές συνθήκες, αλλά σε πολιτικές και ιδεολογικές, διότι το «έγκλημα» διεπράχθη επί κυβερνήσεως της πρώτης φοράς Αριστεράς που συγκυβερνούσε με τους ακροδεξιούς λαϊκιστές των ΑΝ.ΕΛ. Είναι πασίγνωστο ότι οι νεοσταλινικοί του ΣΥΡΙΖΑ, που εκ γενετής είναι ιδιοκτήτες και αποκλειστικοί κληρονόμοι κάποιου ακαθόριστου και ανύπαρκτου «ηθικού πλεονεκτήματος», δεν είχαν κανέναν ηθικό ενδοιασμό ή φραγμό. Άλλωστε, οι μεγάλες κινητοποιήσεις για το δυστύχημα των Τεμπών έγιναν 2 χρόνια μετά το τραγικό αυτό γεγονός και δεν είχαν καμιά σχέση με καιρικές συνθήκες.
Οι συγγενείς των θυμάτων στο ΜΑΤΙ, μολονότι πάντα εξέφραζαν την πικρία τους για τις δίκες και την αθώωση πολιτικών προσώπων, δε συντάχτηκαν και δεν καθοδηγήθηκαν από κανένα πολιτικό κόμμα, δε ζήτησαν την παραίτηση του Π/Θ και της κυβέρνησής του, δεν απαξίωσαν τους θεσμούς της δημοκρατίας, δεν έβρισαν τη Δικαιοσύνη.
Το μόνο που διεκδίκησαν ήταν η απόδοση δικαιοσύνης με την αυστηρή και παραδειγματική τιμωρία των υπευθύνων. Και ζήτησαν τη συμπαράσταση και στήριξη του κόσμου που γέμιζε τις πλατείες για τα Τέμπη, για το ξυλόλιο και το «λαθραίο» υλικό ανάφλεξης της πυρόσφαιρας. Και δεν την είχαν όπως την άξιζαν.
Τέλος, η ηθική και πολιτική εξαχρείωση του Τσίπρα και της κυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ αποκαλύφτηκε σε όλο το μεγαλείο της στην κυβερνητική σύσκεψη υπό τον πρώην πρωθυπουργό που έγινε στο Συντονιστικό Κέντρο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας στο Χαλάνδρι στις 11.00 μ.μ. Εκεί στήθηκε ένα αισχρό επικοινωνιακό θέαμα, ένα κάκιστο έργο από άθλιους ηθοποιούς που παρίσταναν τους ανήξερους, ενώ ήδη υπήρχαν νεκροί ο αριθμός των οποίων διαρκώς αυξανόταν. Έκρυβαν, δηλαδή συγκάλυπταν σκοπίμως το μέγεθος της τραγωδίας.
Παρόντες στη σύσκεψη ήταν μεταξύ άλλων ο κ. Πάνος Σκουρλέτης, υπουργός Εσωτερικών, ο γνωστός κ. Παύλος Πολάκης, αναπληρωτής υπουργός Υγείας, ο κ. Νικόλαος Τόσκας, υποστράτηγος ε.α και αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη καθώς και ο κ. Σωκράτης Φάμελλος, αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας και σημερινός πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ που με περισσή θρασύτητα θέλει να βάλει φυλακή τον Μητσοτάκη ως ένοχο κακουργήματος στα Τέμπη.
Στο απόγειο του πολιτικού κυνισμού ο ίδιος ο κ. Τσίπρας σε επίσκεψή του στο ΜΑΤΙ είπε προς παθόντα κάτοικο τα εξής απαράγραπτα (29/11/2018), καθόσον καταγράφηκαν σε βίντεο σχετικά με τις αποζημιώσεις: « Να σου πω και κάτι; Και να έπαιρνες αυτά τα 2.000 ευρώ, τι θα τα έκανες; Θα τα σπατάλαγες»!!
Εν τω μεταξύ, ο ίδιος, 3 εβδομάδες περίπου μετά την τραγωδία «συνελήφθη» από φωτογραφικό φακό να κάνει αμέριμνος τις διακοπές του σε θαλαμηγό του εφοπλιστή Περικλή Παναγόπουλου, καπνίζοντας το κουβανέζικο πούρο του. Οι φωτογραφίες αυτές δημιούργησαν τρομερή αίσθηση στην κοινή γνώμη, όχι διότι ο προστάτης των φτωχών, απηνής και αμείλικτος διώκτης του Μεγάλου Κεφαλαίου, πλην προφανώς του εφοπλιστικού, δεινός δε εξολοθρευτής των ελίτ συνελήφθη στα πράσα ως φίλος των ελίτ αλλά και διότι θεωρήθηκε ότι με πρόσφατη την τραγωδία η έλλειψη σεβασμού των νεκρών και ενσυναίσθησης προς το ανθρώπινο δράμα υπερέβαινε κάθε ανεκτό όριο.
Κατόπιν εκείνου του «επεισοδίου», οι ελίτ ηρέμησαν και σταμάτησαν έπαψαν να το βάζουν πανικόβλητοι στα πόδια. Κι αργότερα, η σύζυγος του εφοπλιστή κα Κατερίνα Παναγοπούλου, η οποία ήταν επί τριετία άμισθη σύμβουλος στου Μαξίμου σε θέματα Διασποράς και επενδύσεων (!), δήλωσε (6/5/2019) ότι ο εκλιπών σύζυγός της πρόσφερε ο ίδιος τις διακοπές στον πρώην πρωθυπουργός, διότι «τον έβλεπε κουρασμένο»! Ουδέν μεμπτόν καθόσον κατά τα λεγόμενα της κας Παναγοπούλου ο τότε πρωθυπουργός ανήκε στο «φιλικό περιβάλλον» του εφοπλιστή. Κι αν δεν φροντίσεις το φίλο σου….
Ο Π/Θ. Τσίπρας «ξεκουράζεται» στη θαλαμηγό «Odyssey» του εφοπλιστή Παναγόπουλου τον Αύγουστο του 2018. Απολαμβάνοντας το κουβανέζικο πούρο του cohiba μακριά από τα αδιάκριτα μάτια του «λαού» του.
Επισφραγίστηκε, έτσι, με τον πιο ευτελή τρόπο η ηθική και πολιτική εξαχρείωση του τότε πρωθυπουργού και του κόμματός του, της προεδρικής του φρουράς κατά κύριο λόγο. Είναι ο ίδιος σήμερα που θέλει να κάνει rebranding και να ηγηθεί κάποιας φαντασιακής «κεντροαριστεράς». Rebranding, ήτοι να μεταμφιεστεί, να αλλάξει «ταυτότητα», δορά. Νέο περιτύλιγμα για να πουλήσει το ίδιο φθαρμένο προϊόν. Αλλά, πάντα θα τον καταδιώκει το παρελθόν, οι Ερινύες. Τρέμετε κ. Ανδρουλάκη, κα Ζωή, κ Φάμελλε και σύντροφοι της Νέας Αριστεράς. ΕΡΧΕΤΑΙ!!.
Αν ήθελε κανείς να ανατρέξει με σεβασμό στην εθνική αυτή τραγωδία δεν έχει παρά να διαβάσει το βιβλίο της Μαρίνας Καρύδα.
Μαρίνα Καρύδα, ΜΑΤΙ, 23 Ιουλίου 2018
Εκδόσεις ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, δελ. 338. Αθήνα, 2024
Στον Πρόλογο του σεμνού, λιτού και ανθρώπινου αυτού βιβλίου ο Παναγής Παναγιωτόπουλος δικαίως σημειώνει ότι πρόκειται για ένα «ολοκληρωμένο μνημείο νεκρών και ζωντανών» με λέξεις, ότι η συγγραφέας συμβάλλει στην κοινωνική γνώση και σε μια συναισθηματική συνθήκη κι ότι αποτελεί ένα φόρο μνήμης στους χαμένους και μια μνεία αγάπης στους επιζήσαντες, εγκαυματίες και συγγενείς.
120 μαύρα μπαλόνια στη μνήμη των νεκρών στο ΜΑΤΙ.
ΙΙ. Η Τραγωδία στη Μάνδρα
Μια άλλη πρόσφατη εθνική τραγωδία με πολλά θύματα και τεράστιες υλικές καταστροφές τείνει να λησμονηθεί. Πρόκειται για τις πλημμύρες στη Μάνδρα Αττικής τον Νοέμβριο του 2017 με αποτέλεσμα 25 νεκρούς και τεράστιες υλικές καταστροφές.
Πλημμύρες στη Μάνδρα Αττικής στις 15/11/2017 με 25 θύματα.
Και η τραγωδία αυτή είχε τις δικαστικές της περιπέτειες. Η εκδίκαση της υπόθεσης σε δεύτερο βαθμό αθώωσε 5 από τους 8 κατηγορουμένους για πλημμελήματα. Πολιτικά πρόσωπα δεν κρίθηκαν ένοχα. Η περιφερειάρχης
Αττικής (2014-2019) κα Ρένα Δούρου, ηγετικό στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, αθωώθηκε και στην περίπτωση αυτή, όπως και στην περίπτωση της τραγωδίας στο ΜΑΤΙ, παρά το γεγονός ότι στην τελευταία περίπτωση η εισαγγελέας είχε ζητήσει την ενοχή της για 10 παραλείψεις. Κι εδώ διατυπώθηκε ο ισχυρισμός ότι ΕΑΝ είχαν ολοκληρωθεί τα αντιπλημμυρικά έργα που είχαν σχεδιαστεί από το ΕΜΠ και δεν υπήρχε τόσο αυθαίρετη δόμηση τότε κατά πάσα πιθανότητα δεν θα υπήρχαν τόσα θύματα. ΕΑΝ…
Σε τέτοιες περιπτώσεις πάντα οι κρατικές Αρχές, η Αυτοδιοίκηση και η Περιφέρεια συγκροτούν το τρίγωνο ης αμαρτίας.
Κι εδώ η δίκη δεν έχει καταστεί τελεσίδικη. Ο Άρειος Πάγος δέχτηκε σχετική αναίρεση και παρέπεμψε ξανά το θέμα προς εκδίκαση στο Εφετείο. Η δικαστική διαδικασία θα πρέπει να κινηθεί ταχύτατα διότι τον προσεχή Νοέμβριο Τα αδικήματα παραγράφονται.
Επιμύθιο
Η Μάνδρα, το ΜΑΤΙ, τα Τέμπη πέρα από τα εθνικά τραύματα που έχουν δημιουργήσει και που είναι δύσκολο να επουλωθούν πολιτικά και ηθικά, θα βρίσκονται για καιρό μαζί μας για να υπενθυμίζουν με τον πιο τραγικό τρόπο την ανάγκη για ένα κράτος και κρατικούς μηχανισμούς που να ανταποκρίνονται με επάρκεια και αποτελεσματικότητα στις ανάγκες ασφάλειας των πολιτών.
Η δίκαια δίκη και οι παραδειγματικές τιμωρίες των υπευθύνων εύχεται κανείς να λειτουργήσουν προς την κατεύθυνση ενός καλύτερου κράτους, διότι, κατά τα άλλα ούτε τον πόνο της απώλειας δεν μπορούν να απαλύνουν.
Απλώς, η ανθρώπινη δικαιοσύνη όταν αποδίδεται με ενσυναίσθηση και σύμφωνα με τους νόμους μπορεί να δημιουργήσει ένα σημαντικό απόθεμα αποτροπής για την επανάληψη τέτοιων συμπεριφορών και φαινομένων, στο πολιτικό, ηθικό και κοινωνικό επίπεδο.
Κι ακόμα θα πρέπει να διδάσκουν ότι οι απώλειες δε δικαιώνουν όλες τις δημόσιες συμπεριφορές των συγγενών των θυμάτων. Κυρίως, η πολιτικοποίηση των δυστυχημάτων ουδένα ωφελεί ούτε τους συγγενείς των θυμάτων ούτε την κοινωνία των πολιτών.
Ρίχνει δε περαιτέρω νερό στο μύλο της απαξίωσης των πάντων, των πολιτικών, της πολιτικής και των θεσμών, πράγμα που εκτός των άλλων είναι και άκρως επικίνδυνο για τη φιλελεύθερη δημοκρατία τους καρπούς και εγγυήσεις της οποίας απολαμβάνουν άπαντες. Για να μην καταλήγει κανείς εύκολα στο συμπέρασμα, ότι όλα γίνονται Εις Μάτην. Διότι, είναι αναληθές, παραπλανητικό και αφοπλιστικό.
