Ήταν μία από τις «δύσκολες» - από πολλές απόψεις - συνόδους των είκοσι μεγαλύτερων οικονομιών στον κόσμο, που έχουν διεξαχθεί μέχρι σήμερα. Η «πρεμιέρα» του απρόβλεπτου Αμερικανού προέδρου, με τα θέματα του κλίματος και του εμπορικού προστατευτισμού να βρίσκονται στο επίκεντρο, η πρώτη συνάντηση Trump-Putin αλλά και η… άβολη θέση της Merkel, λόγω των εκτεταμένων επεισοδίων στους δρόμους του Αμβούργου, συνέθεσαν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ.
Τι μάθαμε, λοιπόν, από αυτή την επεισοδιακή σύνοδο; Ότι καθένας από τους ηγέτες των χωρών του G20 έφτασε στο Αμβούργο με τη δική του ατζέντα, υπερασπίστηκε τις θέσεις του και στο τέλος όλοι μαζί υπέγραψαν ένα κοινό ανακοινωθέν που το πιθανότερο είναι πως δεν θα τηρηθεί. Τρανταχτό παράδειγμα ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος λίγες ώρες αφού υπέγραψε το ανακοινωθέν δήλωσε ότι τελικά η χώρα του μπορεί να μην τηρήσει τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα.
Ενδεικτική της ατμόσφαιρας που επικράτησε ήταν η εμφάνιση της Angela Merkel στη συνέντευξη τύπου με την οποία ολοκληρώθηκαν οι εργασίες της διήμερης συνόδου. Η Γερμανίδα καγκελάριος προσπάθησε μάταια να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα για τα τρομακτικά επεισόδια που έλαβαν χώρα στην πόλη που φιλοξένησε τους παγκόσμιους ηγέτες.
Παρ' όλα αυτά, υπεραμύνθηκε των αστυνομικών δυνάμεων λέγοντας ότι έκαναν ότι ήταν δυνατό και υποσχέθηκε ότι θα γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες για να αποζημιωθούν όσοι πλήγηκαν από τα επεισόδια. Όμως αυτό που πολύ δύσκολα θα μπορούσε να δικαιολογήσει η Merkel ήταν παρουσία της Ivanka Trump στο τραπέζι των ηγετών, μία κίνηση που δεν έχει προηγούμενο και προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η κόρη του Donald Trump, η οποία είναι και σύμβουλός του, πήρε τη θέση του για λίγο στο τραπέζι των ηγετών, όσο ο Αμερικανός πρόεδρος βρισκόταν σε κατ' ιδίαν συνάντηση με τον ομόλογό του της Ινδονησίας. Σημειώνεται ότι σε ανάλογες περιπτώσεις, τη θέση του ηγέτη που λείπει παίρνει κάποιος υψηλόβαθμος αξιωματούχος.
Στην πλειονότητά τους, οι αναλυτές που παρακολούθησαν όσα έγιναν στο Αμβούργο, εκτιμούν ότι η Ευρώπη ήταν από τους κερδισμένους της συνόδου όχι μόνο γιατί κατάφερε να «απωθήσει» τον Trump σε κάποια ζητήματα αλλά και για άλλους δύο λόγους. Πρώτον, έλαμψε με την πολύ σημαντική εμπορική συμφωνία που υπέγραψε με την Ιαπωνία και δεύτερον κατάφερε να θέσει το προσφυγικό ζήτημα στην ατζέντα του G20.
Σε ότι αφορά το διεθνές εμπόριο και τις απειλές του «οικονομικού παραλογισμού» της νέας αμερικανικής κυβέρνησης, οι ηγέτες των 20 χωρών συμφώνησαν στο κοινό ανακοινωθέν ότι θα παλέψουν κατά του προστατευτισμού και όλων των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και σε αυτό το πλαίσιο αναγνωρίζουν το ρόλο των νόμιμων μέσων εμπορικής προστασίας.
Αυτά τα νόμιμα μέσα προστασίας είναι το κέρδος του Trump στις γενικότερες αντιδράσεις για τις πολιτικές που προωθεί. Η Merkel μάλιστα δήλωσε χαρούμενη οι ηγέτες του G20 συμφωνούν ότι οι αγορές πρέπει να παραμείνουν ανοιχτές και ελεύθερες.
Αναλυτές σημειώνουν ότι η δέσμευση των ηγετών θα δοκιμαστεί πολύ σύντομα αν ο Trump αποφασίσει να προχωρήσει στο σχέδιο για την επιβολή νέων δασμών στον χάλυβα. Μέσα στις επόμενες ημέρες, ο Trump θα αποφασίσει για το αν θα επιβάλλει νέους δασμούς ή άλλους περιορισμούς στις εισαγωγές χάλυβα, δοκιμάζοντας τα… νεύρα κυρίως της Κίνας αλλά και των υπόλοιπων μεγάλων εμπορικών εταίρων των ΗΠΑ.
Τα πράγματα είναι εξίσου μπερδεμένα και σε ότι αφορά τη συμφωνία για τη κλιματική αλλαγή. Όπως δήλωσε η Merkel, 19 από τα 20 μέλη του G20, συμπεριλαμβανομένης της Ε.Ε., συμφώνησαν ότι η συμφωνία του Παρισιού είναι μη αναστρέψιμη και ότι παραμένουν αποφασισμένοι να την τηρήσουν. Άλλα μας είπε όμως ο κ. Erdogan, ενώ κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ότι η «μοναξιά» του Trump στο συγκεκριμένο θέμα θα συνεχιστεί για πολύ, αφού η στάση του Τούρκου προέδρου δείχνει ότι όλα είναι ρευστά, σε αυτή τη νέα παγκόσμια πραγματικότητα που βιώνουμε.
Όμως οι πολυσύνθετες και ανούσιες αναφορές των ηγετών στις λύσεις που θα προωθήσουν και στις αισιόδοξες προβλέψεις για το μέλλον επισκιάστηκαν από τα εκτεταμένα επεισόδια. Οι διαδηλωτές επί τρεις ημέρες προγραμμάτισαν πάνω από 30 διαδηλώσεις κατά του καπιταλισμού, της παγκοσμιοποίησης, της κλιματικής αλλαγής και της συγκέντρωσης των εξουσιών στις 20 χώρες του γκρουπ. Σύμφωνα με την αστυνομία του Αμβούργου, 200 αστυνομικοί τραυματίστηκαν και 114 άτομα συνελήφθησαν, ενώ ο αριθμός των τραυματιών από τις τάξεις των διαδηλωτών παραμένει άγνωστος.
