Του Βασίλη Γεώργα
Αυστηρά προκαθορισμένα είναι τα όρια εντός των οποίων θα κινηθεί ο «συμβιβασμός» της Αθήνας με τους δανειστές για να ολοκληρωθεί μετά από πολύμηνες καθυστερήσεις η δεύτερη αξιολόγηση. Τα φώτα έχουν απομακρυνθεί από τη διαπραγμάτευση για το χρέος όπου επιχείρησε να τα στρέψει η ελληνική κυβέρνηση, και βρίσκονται στραμμένα στην εκταμίευση της νέας δόσης δανείων. Η εκταμίευση των χρημάτων από τον ΕSM αποτελεί προτεραιότητα για τους δανειστές ενόψει της λήξης ομολόγων άνω των 7,4 δισ. ευρώ τον Ιούλιο, ώστε να μην προκύψουν περαιτέρω επιπλοκές καθώς οδεύουμε στο δεύτερο γύρο των γαλλικών βουλευτικών εκλογών και την εκλογική αναμέτρηση στη Γερμανία.
Το μήνυμα που εκπέμπουν αξιωματούχοι των Βρυξελλών και της Φρανκφούρτης είναι ότι από το αυριανό Eurogroup η Ελλάδα θα φύγει χωρίς την «καθαρή λύση» για το χρέος που ήθελε, χωρίς δυνατότητα ένταξης των ελληνικών ομολόγων στο QE για πολλούς μήνες ακόμη και χωρίς χρηματοδοτική συμμετοχή του ΔΝΤ. Μόνο χειροπιαστό κέρδος θα είναι αυτό που έπρεπε να είχε συμβεί από πέρυσι: η τυπική ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης και η εκταμίευση μιας δόσης τουλάχιστον 7 δισ. ευρώ που όμως γίνεται προσπάθεια να ανέβει μέχρι τα 11 δισ. ευρώ προκειμένου οι δανειστές να «δελεάσουν» την ελληνική κυβέρνηση και να της προσφέρουν πρόσχημα πανηγυρισμών με τον μανδύα της εκταμίευσης περισσότερων κονδυλίων για να ενισχυθεί η οικονομία.
Για να εγκριθεί εκταμίευση της δόσης θα πρέπει οι υπουργοί Οικονομικών να εγκρίνουν ολοκληρωμένη πλέον την έκθεση συμμόρφωσης με όλα τα προαπαιτούμενα που ζητήθηκαν από την Αθήνα, και από τα οποία μέχρι χθες γίνονταν προσπάθεια να κλείσει το θέμα με την φορολογία των εφοπλιστών.
Η συμμετοχή του ΔΝΤ θεωρείται διασφαλισμένη ώστε να εγκριθεί η εκταμίευση δόσης από το γερμανικό κοινοβούλιο, αλλά όχι με τον τρόπο που είχε αρχικά σχεδιαστεί, δηλαδή με την χρηματοδοτική συμβολή του στο ελληνικό πρόγραμμα. Το ΔΝΤ θα παραμείνει στο πρόγραμμα και θα υπογράψει το δικό του μνημόνιο με την Ελλάδα, με την όπως φέρονται να έχουν συμφωνήσει οι επικεφαλής του Ταμείου, αλλά το αν και πότε θα βάλει χρήματα, θα εξαρτηθεί μελλοντικά από το αν επιτευχθεί συμφωνία για τους όρους που θα διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους σύμφωνα με τα δικά του πρότυπα.
Οι διαφωνίες του με τους ευρωπαίους παραμένουν και επικεντρώνονται στις διαφορετικές εκτιμήσεις για τον ρυθμό ανάπτυξης μακροπρόθεσμα (1%) και στη θέση του ότι τα πρωτογενή πλεονάσματα πρέπει να μειωθούν στο 1,8% μετά το 2023. Οι των Ευρωπαίων με αυτές του ΔΝΤ συνεχίζονται αλλά δεν έχουν φτάσει στο σημείο να υπάρχει ταύτιση απόψεων. «Εάν αυτό δεν γίνει μέχρι την Πέμπτη, τότε το ΔΝΤ θα προτείνει ένα πρόγραμμα επί της αρχής και θα εκταμιεύσει αργότερα», είναι αυτό που περιμένουν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της ευρωζώνης.
Η συμφωνία μεταξύ Βερολίνου και ΔΝΤ στην πράξη απομακρύνει κάθε ενδεχόμενο για περαιτέρω εξειδίκευση των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους σε αυτό το Eurogroup και για αρκετούς μήνες ακόμη. Σύμφωνα με αξιωματούχο της ευρωζώνης, το Eurogroup θα ακολουθήσει πιστά το πλαίσιο που έχει οριστεί τον Μάιο του 2016 και «δεν υπάρχει λόγος να τεθούν τώρα επί τάπητος συγκεκριμένα μέτρα γιατί έχει συμφωνηθεί να συζητηθούν μετά το τέλος του προγράμματος». Παρ όλα αυτά υπό συζήτηση βρίσκονται διάφορες προτάσεις, μεταξύ αυτών και η γαλλική για τη διασύνδεση της εξυπηρέτησης του χρέους με τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας.
Ο ίδιος αφήνοντας αιχμές για τον τρόπο που η ελληνική κυβέρνηση και ευρωπαίοι αξιωματούχοι χειρίστηκαν επικοινωνιακά τα θέμα του χρέους το προηγούμενο διάστημα είπε ότι «υπάρχουν αρκετοί στον Τύπο κυρίως που πιστεύουν εσφαλμένα ότι είναι δυνατόν να ληφθούν αποφάσεις σε αυτό το Eurogroup. Αν και ο ίδιος παραδέχθηκε ότι «υπάρχει επιθυμία από μερικούς οι συζητήσεις να προχωρήσουν προς την κατεύθυνση αποσαφήνισης των μέτρων, εντούτοις υφίστανται περιορισμοί που απορρέουν από όσα συμφωνήθηκαν το Μάιο του 2016 «προκειμένου να μην προκαταβάλλονται οι αποφάσεις που είναι προγραμματισμένες για την επόμενη χρονιά».
Μεγάλο παρασκήνιο υπάρχει γύρω από το πώς θα είναι διατυπωμένη η δήλωση στο τελικό κείμενο του Eurogroup ώστε να καλύπτει όλες τις πλευρές και να αφήνει ικανοποιημένη και την ελληνική κυβέρνηση η οποία έχει διαμηνύσει ότι δεν προτίθεται να δεχτεί την ίδια λύση που της προσφέρθηκε στην προηγούμενη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών, και σε διαφορετική περίπτωση προτίθεται να μεταφέρει το θέμα στη Σύνοδο Κορυφής των ευρωπαίων ηγετών. Πηγή της ευρωζώνης που ρωτήθηκε σχετικά είπε ότι κανείς δεν είναι σε θέση αυτή τη στιγμή να προεξοφλήσει τις διατυπώσεις καθώς οι συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη. Δεν απέκλεισε ωστόσο το ενδεχόμενο να υπάρξει μια εντελώς καινούργια διατύπωση ή να γίνεται παραπομπή σε προηγούμενες αποφάσεις.
Σε κάθε περίπτωση το αυριανό Eurogroup παρά τις διαφωνίες όλων των πλευρών στα περισσότερα θέματα που αφορούν στην ανάγκη ρύθμιση του χρέους, τη βιωσιμότητά του και τον τρόπο συμμετοχής του ΔΝΤ, αναμένεται να καταλήξει σε κάποια «υβριδική» λύση για αυτά που θα παραπέμπει τις αποφάσεις στο μέλλον, αλλά παράλληλα θα επικυρώνει την ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης ώστε να εκταμιευτεί η δόση.
Θα ανοίξει έτσι ένα παράθυρο ηρεμίας για τους καλοκαιρινούς μήνες, με το πέρας των οποίων αναμένεται να ξεκινήσει πλέον η 3η αξιολόγηση του προγράμματος αμέσως μετά τις γερμανικές εκλογές (οι αξιολογήσεις γίνονται θεωρητικά ανά τρίμηνο) που όπως έχουν εξελιχτεί τα πράγματα, θα είναι πιθανόν και η τελευταία πριν λήξει το 3ο μνημόνιο και η χώρα αναζητήσει το επόμενο βήμα για την κάλυψη των χρηματοδοτικών της αναγκών.
Φωτογραφία: SOOC
