Του Γιώργου Φιντικάκη
Το ευχάριστο διάλειμμα για την κυβέρνηση τελείωσε. Από Δευτέρα μπαίνει ξανά σε ρυθμούς αξιολόγησης που σημαίνει ότι θα πρέπει μέσα στο Νοέμβριο να κλείνει περίπου δύο προαπαιτούμενα την ημέρα, αν θέλει να την έχει ολοκληρώσει ως το τέλος του έτους.
Στους κόλπους των δανειστών, γνωρίζουν ότι αυτό είναι από δύσκολο έως ανέφικτο - από τα 95 προαπαιτούμενα μόνο 15 θεωρούνται θεωρούνται κλεισμένα ή ώριμα- γι' αυτό και σαν ρεαλιστικό στόχο ολοκλήρωσης της αξιολόγησης θεωρούν τα τέλη Φεβρουαρίου του 2018. Στους κόλπους της κυβέρνησης αντίθετα η εντολή παραμένει μαξιμαλιστικά το τέλος Δεκεμβρίου και πάντως πριν από την συγκρότηση της νέας γερμανικής κυβέρνησης.
Οι φιέστες όμως τελείωσαν. Στη γραμμή εκκίνησης της τρίτης αξιολόγησης η εικόνα δεν μοιάζει σε τίποτα με όσα υποσχόταν η κυβέρνηση στους πολίτες μερικούς μήνες νωρίτερα. Ο εκτροχιασμός των φορολογικών εσόδων, η κάλυψή τους με τη μέθοδο των μη πληρωμών, η αναιμική ανάπτυξη, τα μόλις 15 κλεισμένα προαπαιτούμενα, φέρνουν αναμφίβολα πιο κοντά τη συζήτηση για το πόσα και ποια θα είναι τα νέα μετρα, άσχετα αν τα σενάρια διαψεύδονται από το υπουργείο Οικονομικών. Οι πληροφορίες επιμένουν, ότι στους κόλπους των δανειστών συζητείται ήδη το ενδεχόμενο να απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα της τάξεως του 0,5% του ΑΕΠ (κάτι λιγότερο από 1 δισ. ευρώ), λόγω πιθανού δημοσιονομικού κενού στον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018. Κρίσιμα για τη λήψη των αποφάσεων θα είναι τα οικονομικά στοιχεία για την εκτέλεση του προυπολογισμού που θα παρουσιάσει από Δευτέρα η κυβέρνηση στο κουαρτέτο, μαζί με τις νέες κίτρινες κάρτες που θα της βγάλει για καθυστερήσεις ή αστοχίες. Κοινό μυστικό είναι ότι τα πάντα είναι ανοικτά, η αξιοπιστία του προσχεδίου του προυπολογισμού του 2018 θα κριθεί τις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες, όπως και η τύχη της εξαγγελίας Τσίπρα για διανομή κοινωνικού μερίσματος ενός δισ. ευρω τον προσεχή Δεκέμβριο.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο Αλέξης Τσίπρας έχει μέχρι σήμερα τύχει της αμέριστης στήριξης των δανειστών, και φυσικά των Γερμανών. Δεν είχαν, και ούτε έχουν λόγο, να αποσταθεροποιήσουν μια κυβέρνηση που έχει ψηφίσει τα πάντα δίχως να ανοίξει ρουθούνι, και να μπουν σε άγνωστα νερά. Στη σκληρή δοκιμασία που συνεπάγεται η τρίτη αξιολόγηση, οι δανειστές θέλουν περισσότερο παρά ποτέ συμπαγές το σχήμα ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, ώστε να φέρει σε πέρας όλα όσα δεσμεύτηκε, φοβούμενοι τυχόν συριζαικούς κραδασμούς, σε περίπτωση που το αποτέλεσμα δεν είναι αυτό που επιδιώκει το Μαξίμου.
Ακριβώς όμως επειδή οι Ευρωπαίοι δεν θέλουν άλλους μπελάδες με την Ελλάδα, έχουν γίνει απόλυτα κυνικοί μαζί της. Ουδείς πραγματικά πιστεύει ότι αυτή η χώρα μπορεί να μεταρρυθμιστεί πέραν ενός σημείου. Το μόνο που τους "καίει" είναι να μην εμφανιστεί ξανά μπροστά τους μια χώρα που θα ζητά νέα χρήματα μέσα από ένα νέο πρόγραμμα. Εχουν άλλωστε αρκετούς άλλους μπελάδες, σήμερα με την Καταλονία, αύριο ενδεχομένως με την Ιταλία όπου την Κυριακή η Λέγκα του Βορρά καλεί σε δημοψήφισμα με αίτημα περισσότερη αυτονομία, δύο από τις πιο πλούσιες περιοχές (Λομβαρδία και Βένετο). Ετσι εξηγείται και γιατί ο κ. Ντάισελμπλουμ έφυγε από την Αθήνα στάζοντας μέλι για τον Αλέξη Τσίπρα, όπως και άλλοι εκπρόσωποι των δανειστών. Στήριξη παρέχουν και οι Αμερικανοί που βλέπουν μία “αριστερή” κυβέρνηση να επιλύει διάφορα θέματα με τρόπο που τους ικανοποιεί.
Ξεχάστε το staff level agreement αν δεν ξεκινήσουν οι πλειστηριασμοί
Η ανοχή όμως έχει και τα όριά της. Στο τέλος της ημέρας η ανοχή εξαρτάται και από άλλα πράγματα, όπως για παράδειγμα από την επιτάχυνση όλων αυτών για τα οποία οι δανειστές μας έχουν δείξει τελευταίως κίτρινες κάρτες.
Τα πισωγυρίσματα με ιδιωτικοποιήσεις όπως το Ελληνικό, το ξεμπλοκάρισμα του οποίου συνεχίζει να αγνοείται, το κλείσιμο αντί για άνοιγμα των αγορών όπως με το νομοσχέδιο Σπίρτζη για τα ταξί που επεστράφη από τους δανειστές ως απαράδεκτο, η λίστα με τις προς πώληση μονάδες της ΔΕΗ που άγεται και φέρεται μεταξύ Αθήνας και Βρυξελλών, η αξιολόγηση στο Δημόσιο, τα εργασιακά, όλα αυτά συνθέτουν ένα τεράστιο κουβάρι καθυστερήσεων και άστοχων κινήσεων.
Εκείνο όμως που λέγεται ότι καίει περισσότερο τους δανειστές είναι οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί. “Αν δεν ξεκινήσουν, τότε δεν πρόκειται να φτάσει η Ελλάδα σε staff level agreement”, όπως λέει χαρακτηριστικά στο Liberal, άνθρωπος με γνώση των διεργασιών.
Το μήνυμα προς την Ελλάδα που έστειλε, παραμονές της τρίτης αξιολόγησης, η πρόεδρος του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού της ΕΚΤ, Ντανιέλ Νουί, για επίσπευση υλοποίησης των μέτρων που έχουν αποφασιστεί, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των κόκκινων δανείων, δεν πέρασε απαρατήρητο.
Η Νουί έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου, αναφέροντας ότι οι ελληνικές τράπεζες εξακολουθούν να βρίσκονται αντιμέτωπες με σημαντικές προκλήσεις, όπως μεταξύ άλλων η ανάγκη μείωσης του πολύ υψηλού επιπέδου των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, τα οποία -όπως ανέφερε- ανέρχονται σε περίπου 45% των συνολικών ανοιγμάτων τους. Κυρίως όμως “έδειξε” την αναγκαιότητα επίσπευσης του μέτρου των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, λέγοντας ότι για να πάρει μπροστά, θα χρειαστεί να καταβληθούν πρόσθετες προσπάθειες προκειμένου να ενισχυθεί η ικανότητα του ελληνικού δικαστικού συστήματος και των πλαισίων για την αφερεγγυότητα.
Είναι εύκολο με άλλα λόγια να παριστάνεις τον καλύτερο μαθητή των δανειστών, πρέπει όμως να το αποδείξεις και στα δύσκολα, ξεπερνώντας για παράδειγμα τις “αναστολές” για μαζικούς πλειστηριασμούς. Από Δευτέρα, τα πάντα, νούμερα, επιδόσεις, προαπαιτούμενα, μπαίνουν στο τραπέζι της αξιολόγησης. Το ενδεχόμενοι λήψης νέων μέτρων το 2018 παρ' ότι ξορκίζεται από τη κυβέρνηση, παραμένει ανοικτό. Ουδείς μπορεί να το αποκλείσει, όπως επίσης και ουδείς μπορεί να πείσει ότι τη λήξη του 3ου προγράμματος δεν θα διαδεχθεί ένα 4ο μνημόνιο.
