Ένα νέο σύστημα οικονομικής βαθμολόγησης πολιτών ετοιμάζει το οικονομικό επιτελείο, με στόχο να αποκτήσει το κράτος πλήρη εικόνα για τη συνέπεια κάθε φορολογούμενου στις οικονομικές του υποχρεώσεις. Οι πληρωμές προς τράπεζες, εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, ΟΤΑ και ακόμη και προς ιδιοκτήτες ακινήτων, θα καταγράφονται σε τρία ψηφιακά μητρώα, τα οποία θα «επικοινωνούν» μεταξύ τους, δημιουργώντας το προσωπικό “προφίλ φερεγγυότητας” κάθε πολίτη.
Στόχος του νέου πλαισίου είναι να μπει τέλος στη διάσπαρτη πληροφόρηση που σήμερα καθιστά αδύνατο να εντοπιστούν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές. Όπως εξήγησε η Γενική Γραμματέας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Θεώνη Αλαμπάση, μιλώντας στο συνέδριο Prodexpo, το υπουργείο προχωρά στη δημιουργία τριών αλληλένδετων μητρώων, ώστε να υπάρχει ενιαία εικόνα για κάθε πολίτη και να ενισχυθεί η διαφάνεια στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Τα τρία νέα μητρώα
1. Μητρώο Πιστοληπτικής Αξιολόγησης
Θα συγκεντρώνει όλα τα στοιχεία των οφειλετών προς το Δημόσιο — φόρους, εισφορές, τέλη και λοιπές υποχρεώσεις. Οι συνεπείς φορολογούμενοι θα λαμβάνουν θετική βαθμολογία, η οποία θα μπορεί, με τη συναίνεσή τους, να αξιοποιείται από τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης δανείων για αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας.
Παράλληλα, εξετάζεται νομοθετική ρύθμιση ώστε να περιλαμβάνονται και οι πληρωμές ενοικίων, προσθέτοντας ένα ακόμη στοιχείο στο οικονομικό «ιστορικό» των πολιτών. Έτσι, ένα καλό «σκορ» φερεγγυότητας θα μπορεί να βελτιώνει την πρόσβαση σε νέα δάνεια ή ρυθμίσεις με ευνοϊκότερους όρους
2. Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων
Υπό την εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το μητρώο αυτό θα καταγράφει όλα τα δάνεια κάθε πολίτη: στεγαστικά, επιχειρηματικά, καταναλωτικά ή επισκευαστικά, ανεξάρτητα από την τράπεζα προέλευσης.
Επιπλέον, θα περιλαμβάνει εξασφαλίσεις και εμπράγματες εγγυήσεις (υποθήκες, προσημειώσεις, δικαστικές αποφάσεις), δίνοντας στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πλήρη εικόνα της δανειακής έκθεσης κάθε πελάτη. Στόχος είναι να περιοριστούν στο μέλλον οι περιπτώσεις υπερχρέωσης και πολλαπλών δανειοδοτήσεων χωρίς επαρκή στοιχεία φερεγγυότητας.
3. Μητρώο Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους
Θα λειτουργεί υπό το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και θα παρέχει, σε ανώνυμη μορφή, συνολική εικόνα για το ιδιωτικό χρέος προς το Δημόσιο, τις τράπεζες και τους servicers.
Το μητρώο θα επιτρέπει τη συνεχή παρακολούθηση της πορείας των ρυθμίσεων, εντοπίζοντας εγκαίρως καθυστερήσεις και δυσλειτουργίες. Έτσι, το κράτος θα μπορεί να προβλέπει και να αντιμετωπίζει εγκαίρως κινδύνους αύξησης του ιδιωτικο χρέους.
Η «βαθμολογία» φερεγγυότητας
Τα τρία μητρώα θα διαλειτουργούν μέσω ειδικού λογισμικού που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, δημιουργώντας αυτόματα ένα “credit score” για κάθε πολίτη. Η βαθμολογία αυτή θα αντικατοπτρίζει τη συνολική του οικονομική συμπεριφορά — από τη συνέπεια στις δόσεις δανείων και φόρων, έως τις πληρωμές ενοικίων.
Ένα υψηλό σκορ θα συνεπάγεται ευκολότερη πρόσβαση σε δάνεια και καλύτερους όρους ρύθμισης, ενώ ένα χαμηλό σκορ θα λειτουργεί προειδοποιητικά για τράπεζες και Δημόσιο, αποκαλύπτοντας στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Σύμφωνα με το οικονομικό επιτελείο, το νέο πλαίσιο δεν αποσκοπεί σε τιμωρητική λογική, αλλά στην εμπέδωση κουλτούρας συνέπειας και εμπιστοσύνης στην αγορά.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η κα. Αλαμπάση, «ο στόχος είναι ένα δίκαιο και προβλέψιμο περιβάλλον, όπου ο συνεπής πολίτης θα ανταμείβεται και ο στρατηγικός κακοπληρωτής θα αποκαλύπτεται».
