Όταν πρόκειται για τις επενδύσεις ESG, υπάρχει ένα ευρύ φάσμα απόψεων σχετικά με το κατά πόσο οι παράγοντες E (Περιβάλλον) και S (Κοινωνία) έχουν κάποια επίδραση καθώς παρατηρούνται και κάποιες ιδιαίτερα έντονες απόψεις που αποδίδουν μηδενική σημασία κατά περίπτωση σε αυτούς του παράγοντες.
Ωστόσο, επικρατεί ευρεία συναίνεση ότι ο παράγοντας G (Διακυβέρνηση) είναι κρίσιμος. Η καλή διακυβέρνηση είναι σημαντική τόσο για τις εταιρείες όσο και για τα κράτη, και μια νέα μελέτη για τη διακυβέρνηση σε 200 περιφέρειες της ΕΕ αναδεικνύει πόσο καθοριστικό ρόλο παίζει.
Στη μελέτη, οι διοικητικές περιφέρειες των κρατών-μελών της ΕΕ αξιολογήθηκαν με βάση δεδομένα που συνέλεξε το Quality of Government Institute του Πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ. Το Ινστιτούτο μετρά δεκάδες μεταβλητές που επηρεάζουν την ποιότητα της διακυβέρνησης για σχεδόν 200 χώρες. Για τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ, υπάρχουν επίσης περιφερειακοί δείκτες για την περίοδο 2010–2024, γεγονός που επιτρέπει μια πιο λεπτομερή ανάλυση.
Τα αναλυτικά δεδομένα επιτρέπουν την αξιολόγηση των βελτιώσεων στην ποιότητα της περιφερειακής διακυβέρνησης και της σχέσης τους με την οικονομική ανάπτυξη και την ευημερία. Είναι γνωστό ότι ορισμένες περιοχές της Ιταλίας εμφανίζουν υψηλότερα επίπεδα διαφθοράς σε σχέση με άλλες (χωρίς πρόθεση προσβολής προς τους Ιταλούς αναγνώστες). Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η διαφθορά στις συγκεκριμένες περιοχές έχει μειωθεί. Το κρίσιμο ερώτημα είναι κατά πόσο αυτή η υποχώρηση μεταφράστηκε σε αυξημένη ευημερία.
Η απάντηση είναι ναι. Το διάγραμμα που ακολουθεί δείχνει τη μεταβολή του ΑΕΠ ανά κάτοικο στα τέσσερα χρόνια μετά από βελτίωση κατά μία μονάδα στον δείκτη ποιότητας διακυβέρνησης μιας περιφέρειας (ο δείκτης κυμαίνεται από -3 έως +3). Μια αύξηση κατά μία μονάδα οδηγεί, κατά μέσο όρο, σε αύξηση του ΑΕΠ ανά κάτοικο κατά 3,8% μέσα σε τέσσερα χρόνια. Όπως φαίνεται, για τις φτωχότερες περιφέρειες - οι οποίες συνήθως ξεκινούν από χαμηλότερο επίπεδο διακυβέρνησης - η επίδραση είναι ακόμη μεγαλύτερη, φτάνοντας το 6,1%.
Επίδραση αύξησης κατά μία μονάδα της ποιότητας διακυβέρνησης στο ΑΕΠ ανά κάτοικο
Επιπλέον, οι συγγραφείς προσπάθησαν να εκτιμήσουν πόσο πιθανή είναι μια οικονομική κρίση με βάση την ποιότητα διακυβέρνησης μιας περιφέρειας. Το διάγραμμα δείχνει την πιθανότητα μια περιφέρεια να βιώσει έντονη πτώση του ΑΕΠ ανά κάτοικο, η οποία να συγκαταλέγεται στο χειρότερο 10% των πτώσεων που έχουν καταγραφεί ιστορικά, ως συνάρτηση της ποιότητας διακυβέρνησης. Μια τόσο έντονη μείωση του ΑΕΠ ανά κάτοικο είναι εξαιρετικά απίθανη (περίπου 2,5%) σε περιφέρειες με υψηλή ποιότητα διακυβέρνησης, αλλά η πιθανότητα αυξάνεται σχεδόν στο 20% στις περιφέρειες με τη χειρότερη διακυβέρνηση.
Ας το λάβουμε αυτό υπόψη μας την επόμενη φορά που θα ρίξουμε το ανάθεμα στους θεσμούς και τις «χρόνιες παθογένειες του Δημόσιου Τομέα». Το παράνομο όφελος κάποιων λίγων οδηγεί σε απώλεια εισοδήματος για τους πολλούς και θέτει σε μεγαλύτερο κίνδυνο τις τοπικές κοινωνίες και μάλιστα με δυσανάλογο τρόπο. Αν μη τι άλλο έχουμε πλέον επαρκή ιστορικά δεδομένα και μετρήσιμες συνέπειες για ένα ευρύ φάσμα περιπτώσεων που αποδεικνύουν αυτά τα συμπεράσματα.
Πιθανότητα έντονης πτώσης του ΑΕΠ ανά κάτοικο σε διαφορετικά επίπεδα ποιότητας διακυβέρνησης
