Η χθεσινή συνάντηση του Κυριάκου Πιερρακάκη, με τους οικονομικούς συντάκτες είχε όλα τα χαρακτηριστικά μιας άτυπης πολιτικής ζύμωσης, μακριά από μικρόφωνα και επίσημες δηλώσεις.
Σε έναν από τους πιο πολυσύχναστους δρόμους του κέντρου, λίγα μέτρα από την πλατεία Κολοκοτρώνη, συγκεντρώθηκαν δεκάδες δημοσιογράφοι μαζί με το σύνολο της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Παρόντες, πέραν του νέου προέδρου του Eurogroup, ήταν οι Θάνος Πετραλιάς, Γιώργος Κώτσηρας και Νίκος Παπαθανάσης, σε μια συνάντηση που έμοιαζε περισσότερο με ανοιχτή συζήτηση παρά με οργανωμένο briefing.
Παρά τον συνωστισμό και τον έντονο θόρυβο από τις παράλληλες συζητήσεις στο κατάστημα, οι θεματικές άλλαζαν με ταχύτητα και σε πολλά επίπεδα.
Ο Κυριάκος Πιερρακάκης εμφανίστηκε άνετος, με διάθεση να ακούσει και να απαντήσει, χωρίς ωστόσο να ξεφεύγει από το πλαίσιο που επιβάλλει πλέον ο ρόλος του σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το χιούμορ δεν έλειψε, όμως οι απαντήσεις του ήταν μετρημένες, με σαφή πρόθεση να μη δημιουργηθούν προσδοκίες εκεί όπου δεν υπάρχουν ακόμη αποφάσεις.
Ο πήχης για νέες παρεμβάσεις
Το ερώτημα που επανήλθε σχεδόν σε κάθε πηγαδάκι ήταν αν η υπεραπόδοση του προϋπολογισμού αφήνει περιθώρια για έναν νέο γύρο μέτρων. Το κλείσιμο της χρονιάς και τα θετικά στοιχεία στα έσοδα τροφοδοτούν, όπως πάντα, σενάρια για το τι μπορεί να ακολουθήσει.
Η εικόνα που μετέφεραν, ωστόσο, στελέχη του οικονομικού επιτελείου ήταν ξεκάθαρη: αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος για πρόσθετες παρεμβάσεις. Όπως εξηγούσαν, η κατάρτιση και η ψήφιση του προϋπολογισμού απορρόφησαν πλήρως τον χρόνο και τις αντοχές του σχεδιασμού.
Η συζήτηση για το επόμενο βήμα μετατίθεται χρονικά μετά την αλλαγή του έτους. Από τον Ιανουάριο και έπειτα, με πιο καθαρή εικόνα για την εκτέλεση του προϋπολογισμού, θα αρχίσει να χαρτογραφείται ο σχεδιασμός για το 2026 και ειδικότερα για τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης του επόμενου Σεπτεμβρίου. Για πολλούς, η συγκεκριμένη ΔΕΘ αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς εκτιμάται ότι θα είναι η τελευταία πριν από τις εκλογές, εφόσον αυτές διεξαχθούν στον προγραμματισμένο χρόνο.
Στο πλαίσιο της χαλαρής συζήτησης, οι οικονομικοί συντάκτες δεν θα μπορούσαν να μην επαναφέρουν το θέμα της προκαταβολής φόρου στις επιχειρήσεις, ένα μέτρο που ο ίδιος ο πρωθυπουργός άφησε πρόσφατα ανοιχτό σε δημόσια τοποθέτησή του. Σε σχετική ερώτηση που τέθηκε προς υψηλόβαθμο παράγοντα του υπουργείου Οικονομικών, η απάντηση δεν ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντική.
Αφενός, όπως τονίστηκε, είναι ακόμη νωρίς για την επεξεργασία μιας τόσο μεγάλης παρέμβασης. Αφετέρου, το δημοσιονομικό κόστος της κατάργησης της προκαταβολής φόρου υπολογίζεται κοντά στα 5 δισ. ευρώ. Ένα τέτοιο μέτρο από μόνο του, όπως σημειώθηκε χαρακτηριστικά, αρκεί για να σημάνει... συναγερμό στις Βρυξέλλες ως προς την τήρηση του νέου Συμφώνου Δημοσιονομικής Σταθερότητας και παράλληλα να κλείσει κάθε περιθώριο για οποιαδήποτε άλλη θετική παρέμβαση.
Οι αγροτικές κινητοποιήσεις και τα περιορισμένα «οπλα» στη φαρέτρα του ΥΠΟΙΚ
Από το «μενού» της συζήτησης δεν έλειψε και το επίκαιρο θέμα των αγροτικών κινητοποιήσεων. Στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι η ένταση δεν θα έχει μεγάλη διάρκεια και πως τα μπλόκα δύσκολα θα αποκτήσουν μόνιμο χαρακτήρα.
Το ερώτημα, ωστόσο, που ακούστηκε επανειλημμένα ήταν αν υπάρχει κάποιο άμεσο «χαρτί» για τους αγρότες. Η απάντηση που δινόταν ήταν μάλλον αποθαρρυντική: ακόμη και αν υπήρχε δημοσιονομικό περιθώριο, τα εργαλεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών είναι περιορισμένα.
Πέρα από τη διοικητική μεταφορά του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, δεν υπάρχουν άμεσα μέτρα που να μπορούν να ενεργοποιηθούν από το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο. Οι όποιες παρεμβάσεις, αν τελικά προκύψουν, θα πρέπει να αναζητηθούν αλλού και σε βάθος χρόνου.
Αυτό τουλάχιστον μετέφεραν χθες στελέχη του υπουργείου, επιλέγοντας συνειδητά χαμηλούς τόνους σε όλα τα επίπεδα. Το γενικό συμπέρασμα ήταν πως οι αποφάσεις για την επόμενη «βεντάλια» μέτρων μετατίθενται για αργότερα, με το βλέμμα στραμμένο στα πραγματικά δεδομένα του νέου έτους και όχι στις πιέσεις της συγκυρίας.
Άλλωστε, όπως σχολίαζε με χαμόγελο ένας εκ των υψηλόβαθμων στελεχών του υπουργείου Οικονομικών, αυτές τις γιορτινές ημέρες ακόμη και το πολιτικό επιτελείο χρειάζεται τις δικές του ανάσες. Αν και, όπως μου έλεγε χαρακτηριστικά, οι βαλίτσες του είναι ήδη… παρκαρισμένες στην είσοδο του σπιτιού, καθώς όλα δείχνουν ότι από το νέο έτος τα ταξίδια Αθήνα – Βρυξέλλες θα πυκνώσουν.
