Του Γιώργου Φιντικάκη
Το στίγμα της πρώτης ημέρας του «ελληνικού Νταβός» στους Δελφούς ήταν ξεκάθαρο. Όλοι συμφώνησαν ότι... διαφωνούν με το αφήγημα της «καθαρής εξόδου» του Τσίπρα.
Από όποια σκοπιά και να το δει κανείς, όλοι όσοι τοποθετήθηκαν κατά την πρώτη ημέρα των εργασιών του Οικονομικού Φόρουμ στους Δελφούς, Έλληνες ή ξένοι, επεσήμαναν, άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο, ότι δεν αρκεί μια πολιτική απόφαση για να βγει τον Αύγουστο η Ελλάδα από το μνημόνιο.
Αλλά πρέπει να ικανοποιηθούν όλες εκείνες οι προϋποθέσεις, δηλαδή γενναία ελάφρυνση στο χρέος, υγιείς τράπεζες, και προσέλκυση επενδύσεων, δίχως τις οποίες το μέλλον της χώρας θα συνεχίζει να δείχνει, και να είναι, ζοφερό.
Αν η Ελλάδα δεν καταπολεμήσει τη διαφθορά, δεν διασφαλίσει πολιτική σταθερότητα και δεν μειώσει τη φορολογία- δηλαδή τον ελέφαντα στο δωμάτιο- επενδυτές δεν πρόκειται να έλθουν, ήταν το μήνυμα του αναλυτή του think tank Bruegel, Zsolt Darvas. Πολλών μάλλον όταν το επενδυτικό σοκ που χρειάζεται η χώρα αγγίζει τα 80 δισ. ευρώ σύμφωνα με τον πρώην διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιώργο Προβόπουλο.
Αν δεν υπάρξει απάντηση στην εξυγίανση των τραπεζών, στην ελάφρυνση του χρέους, στην άρση των capital controls και σε μέτρα στήριξης της ανάπτυξης, δεν θα υπάρξει «καθαρή έξοδος», ανέφερε ο πρόεδρος της Eurobank και της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, Ν. Καραμούζης.
Όσο για την επικεφαλής του εποπτικού βραχίονα της ΕΚΤ, Daniele Nouy, άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να δημιουργηθεί μία ή περισσότερες κεντρικές bad bank - όπως έχει προτείνει ο Γ. Στουρνάρας- λέγοντας ότι τα αποτελέσματα των stress tests θα αποτελέσουν τη στιγμή της αλήθειας για τις ελληνικές τράπεζες.
Στην ουσία κανείς από τους οικονομικούς παράγοντες που συμμετείχαν στην πρώτη ημέρα του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, δεν έδειξε να συμμερίζεται το κυβερνητικό αφήγημα ότι βρισκόμαστε στο τέλος του δρόμου, και ότι σε πέντε μήνες από σήμερα βγαίνουμε από τις ημέρες της εποπτείας. Σε όλες τις τοποθετήσεις, οι αστερίσκοι περίσσευαν, και τα «αν» ήταν περισσότερα από τις όποιες βεβαιότητες.
Το αν θα έχουμε δυνατότητα να δανειστούμε από τις ξένες αγορές, θα εξαρτηθεί από το πόσοι σοβαροί θα είμαστε τους επόμενους μήνες στην άσκηση της οικονομικής πολιτικής, επεσήμανε ο κ. Προβόπουλος. Δηλαδή από τη σωστή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, από τη διαπραγμάτευση για τη ρύθμιση του χρέους, και κυρίως από το πως η χώρα θα εφαρμόσει ένα μνημόνιο, δική της ιδιοκτησίας, έναν οδικό χάρτη με αρχή, μέση και τέλος.
Ενδεικτική του κλίματος ήταν και η τοποθέτηση του προέδρου της Eurobank, Νίκου Καραμούζη, ο οποίος χαρακτήρισε «περισσότερο μια τεχνική συζήτηση» το θέμα της προληπτικής γραμμής και του ταμειακού αποθέματος που θέλει να χτίσει η κυβέρνηση. Διότι, όπως τόνισε, η πραγματική καθαρή έξοδος της χώρας από την κρίση θα επιτευχθεί μόνο όταν λυθούν τα πολύ σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει, όπως αυτό των τραπεζών, του χρέους, των capital controls, της ανάπτυξης και των επενδύσεων.
Εκτενή πάντως μνεία έγινε κατά την πρώτη ημέρα του φόρουμ στο πρόβλημα των τραπεζών, οι οποίες ασφυκτιούν από τα «κόκκινα» δάνεια και δεν μπορούν να χρηματοδοτήσουν την οικονομία.
Τα stress tests βρίσκονται σε εξέλιξη, οι τραπεζίτες εμφανίζονται αισιόδοξοι, όμως οι αποφάσεις των επόμενων μηνών θα κρίνουν πολλά.
Όσο για το θέμα του χρέους, στην πραγματικότητα κανείς από όσους τοποθετήθηκαν στο φόρουμ, δεν περιμένει μία γενναία ελάφρυνση, ενώ ουδείς μπορεί να προβλέψει πότε θα καταργηθούν εντελώς τα capital controls.
Με λίγα λόγια, οι εστίες αβεβαιότητας είναι πολλές και για να επιστρέψει η εμπιστοσύνη στον τραπεζικό κλάδο θα χρειαστεί χρόνος και αποφασιστικότητα. Τέλος το ζήτημα της ανάπτυξης και των επενδύσεων σχετίζεται με μία σειρά προϋποθέσεων που αυτή τη στιγμή δεν μπορούν να εκτιμηθούν...
