Τους τελευταίους μήνες γίνεται μεγάλη συζήτηση για την παγκοσμιοποίηση και τις συνέπειές της στην αγορά εργασίας στις δυτικές χώρες, με κορυφαίους αναλυτές να προειδοποιούν ότι η μεγαλύτερη απειλή για το εργατικό δυναμικό προέρχεται από τις νέες τεχνολογίες.
Σύμφωνα με το Reuters, η οικονομική ελίτ, ενώ επαίρει από το Νταβός την τεχνολογία για την αύξηση της παραγωγικότητας και τα οικονομικά της οφέλη, προειδοποιεί ταυτόχρονα, ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν οι παράπλευρες απώλειες στην αγορά εργασίας.
Οι ηλεκτρονικές αγοραπωλησίες και υπηρεσίες, η ρομποτική, τα αυτοκινούμενα αμάξια, η τεχνητή νοημοσύνη, και η τρισδιάστατη εκτύπωση, απειλούν όλο και περισσότερες επαγγελματικές κατηγορίες. Οδηγοί ταξί, υπάλληλοι καταστημάτων λιανικής, μέχρι και εξειδικευμένοι επαγγελματίες της ιατρικής περίθαλψης είναι σε κίνδυνο να χάσουν τις δουλειές τους.
Η Adidas για παράδειγμα, στοχεύει στη χρήση τρισδιάστατης εκτύπωσης, για την κατασκευή αθλητικών παπουτσιών.
Παράλληλα, ένα από τα πιο «χτυπητά» παραδείγματα εκτοπισμού εργατικού δυναμικού αποτελεί η Amazon. Για τη θεαματική ανάπτυξη, αλλά και τις επιπτώσεις της ανάπτυξης αυτής, κάνει εκτενή ανάλυση το markewatch.
O κολοσσός των ηλεκτρονικών συναλλαγών ανακοίνωσε θριαμβευτικά ότι σχεδιάζει τη δημιουργία 100.000 θέσεων εργασίας μέσα στον επόμενο χρόνο. Αυτό όμως που δεν μας λέει ο Jeff Bezos είναι ότι για κάθε εργαζόμενό της η Αmazon στερεί την εργασία σε δύο έως τρεις άλλους.
Οι ηλεκτρονικοί πωλητές, και κυρίως η Amazon λόγω του τεράστιου μεριδίου της στην αμερικανική αγορά, (στο 40% από το 10% που είχε προ τετραετίας) έχουν «αποδεκατίσει» το (6,2 εκατομμυρίων) εργατικό δυναμικό καταστημάτων λιανικής πώλησης. Στον τομέα της πώλησης ειδών ηλεκτρονικών συσκευών, ρουχισμού, επίπλων, βιβλίων, και γενικά των εμπορικών προϊόντων, που πωλούνται σε συνοικιακά μαγαζιά και πολυκαταστήματα, έχουν ήδη χαθεί 250.000 θέσεις εργασίας από το 2012 μόνο στις ΗΠΑ, και αν καταφέρει αυτός ο τομέας να κατέχει το 40% του συνόλου των λιανικών πωλήσεων της κατηγορίας αυτής (κάτι που είναι πολύ πιθανό), απειλούνται άμεσα 1,5 εκατ. υπάλληλοι του τομέα.
Πολλοί όμως και από τους νέους εργαζομένους της Amazon, πιθανώς να κινδυνεύσουν σύντομα να χάσουν τη δουλειά τους, αφού η εταιρεία βρίσκεται στο επίκεντρο της προσπάθειας χρησιμοποίησης ρομποτικών συσκευών, όπως ιπτάμενων drones, για την παράδοση των προϊόντων.
«Θέσεις εργασίας θα χαθούν, οι δουλειές θα εξελίσσονται, και η διαδικασία θα είναι διαρκής και θα επηρεάσει τους πάντες», δήλωσε η διευθύνουσα σύμβουλος της Hewlett Packard, Meg Whitman.
Η πολιτική ηγεσία, από την πλευρά της, προέτρεψε από το Νταβός, τις μεγάλες εταιρείες, να πάρουν μέτρα για ενίσχυση της δια βίου εκπαίδευσης, ώστε να μπορέσει το εργατικό δυναμικό να ακολουθήσει τις τεχνολογικές εξελίξεις.
Η πρόοδος της τεχνολογίας προϋποθέτει, ότι κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και ακαδημαϊκά ιδρύματα θα παραγάγουν άρτια εκπαιδευμένο, και εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό. Κάτι τέτοιο όμως θα αυξήσει περαιτέρω τις εισοδηματικές διαφορές και θα ενισχύσει την ανισότητα.
Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας στελέχωσης ManpowerGroup, Jonas Prising σημειώνει ότι η ανεργία των αποφοίτων από κολέγια είναι μόλις στο 2-2,5%, ενώ για τους εργαζόμενους με χαμηλή ή καθόλου εξειδίκευση ανέρχεται στο 10%.
«Δεν υπάρχει βέβαια κάποια αντίληψη ότι η απαγόρευση της αυτοματοποίησης στις βιομηχανικές εταιρείες, θα ήταν μέρος της λύσης», σημείωσε ο Prising, ενώ συμπλήρωσε ότι προτρέπει σε πολιτικές παρόμοιες με αυτές που ακολουθούνται σε χώρες, όπως η Δανία και η Ιταλία, για τη βελτίωση της δυνατότητας πρόσληψης του εργατικού δυναμικού.
«Αν δεν πάρουμε την ευθύνη που μας αναλογεί, το πρόβλημα θα γίνεται ολοένα και μεγαλύτερο», δήλωσε ο CEO της Procter&Gamble, David Taylor.
Για την ώρα πολλές προηγμένες τεχνολογίες είναι ακόμα ασύμφορες από άποψη κόστους, συγκριτικά με μεσαίες και με χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργαζομένων, αλλά αυτό θα αλλάξει σύντομα.
To φάσμα του ρίσκου για την εργασία, από την αποκαλούμενη στο Παγκόσμιο Οικονομικού Φόρουμ «τέταρτη βιομηχανική επανάσταση» προκαλείται από τα ολοένα και πιο δυσδιάκριτα όρια στις σφαίρες της φυσικής, της ψηφιακής και της βιολογικής πραγματικότητας.
Έρευνα του πανεπιστημίου της Οξφόρδης εκτιμά ότι οι μισές θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ βρίσκονται σε κίνδυνο, ενώ η Forrester προβλέπει ότι θα χαθεί 7% του ΑΕΠ μέχρι το 2025, από τις αλλαγές των εργασιακών συνθηκών.
Η ίδια έρευνα προβλέπει ότι μέχρι το 2019 το ένα τέταρτο από όλα τα εργασιακά καθήκοντα θα έχει αντικατασταθεί από εξελιγμένο λογισμικό και αυτοματισμούς στις υπηρεσίες.
Σε θεωρητικό πάντα επίπεδο, η οικονομική θεωρία υπαγορεύει ότι οι εκτοπισθέντες εργαζόμενοι θα απορροφηθούν σε άλλες εργασίες, όσο η παραγωγικότητα της οικονομίας αυξάνεται. Ας ελπίσουμε, ότι κάτι τέτοιο θα επιβεβαιωθεί και στην εποχή μας.
Μέχρι τότε ας απολαύσουμε το σερβίρισμα καφέ από drone στο μπαλκόνι του σπιτιού μας...
