Οι δεξαμενές της φοροδιαφυγής και η ανάγκη για λήψη νέων μέτρων

Οι δεξαμενές της φοροδιαφυγής και η ανάγκη για λήψη νέων μέτρων

Η απόδοση των μέτρων καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής, έφεραν τα αυξημένα έσοδα του δημοσίου μέσα στο 2024, αυτά με τη σειρά τους οδήγησαν στα υπερ-πλεονάσματα και τελικώς δημιούργησαν τα περιθώρια για τη χρηματοδότηση πρόσθετων μέτρων στήριξης.

Πλέον δεν είναι μια υπόθεση εργασίας αλλά μια συμφωνημένη με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλληλουχία γεγονότων η οποία και οδήγησε στη δημιουργία δημοσιονομικού χώρου περίπου 3 δισ. ευρώ ο οποίος και θα χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση των επόμενων μέτρων στήριξης. Από αυτό το ποσό, ήδη «δεσμεύτηκε» το 1 δισ. ευρώ για τα μέτρα του 2025 και εκκρεμεί να κατανεμηθούν τα υπόλοιπα 2 δισ. ευρώ μέσα στην περίοδο 2026-2028. Υπάρχουν άλλα περιθώρια; Ναι είναι η απάντηση, αυτά που θα προκύψουν από τη ρήτρα διαφυγής των αμυντικών δαπανών αλλά… μέχρι εκεί.

Και αν τα πάμε ακόμη καλύτερα στο… μέτωπο της φοροδιαφυγής; Ουδείς πιστεύει ότι την πατάξαμε αλλά το γεγονός είναι ένα: τα περιθώρια να αυξηθούν περαιτέρω τα συνολικά έσοδα από το συγκεκριμένο μέτωπο, έχουν περιοριστεί. Ναι θα δοκιμάσουν νέα υψηλά οι εισπράξεις από τον ΦΠΑ αλλά αυτό δεν θα αποδοθεί μόνο στην μείωση του λεγόμενου «κενού» αλλά και στην αύξηση των τιμών, των ηλεκτρονικών πληρωμών και της κατανάλωσης (λόγω ανάπτυξης).

Ναι θα έρθουν περισσότερα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές αλλά αυτά θα οφείλονται και στις αυξήσεις μισθών και όχι μόνο στην απόδοση της «ηλεκτρονικής κάρτας εργασίας» η οποία εκτιμάται ότι συνολικά σε ετήσια βάση, θα φτάσει να αποδίδει περί τα 400 εκατ. ευρώ.

Αυτή είναι η «ιδιαιτερότητα» του νέου Συμφώνου Σταθερότητας. Μπορεί τα έσοδα να πάνε… σφαίρα όμως αν δεν τεκμηριωθεί ότι αυτό οφείλεται στα μέτρα καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, δεν θα ανάψει ποτέ το πράσινο φως για τα νέα μέτρα στήριξης. Τι λοιπόν χρειάζεται για να αυξηθεί ακόμη περισσότερο ο «λογαριασμός» των μέτρων στήριξης; Να εμπνευστεί το οικονομικό επιτελείο νέα μέτρα καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, να τα εφαρμόσει, να φέρει τα επιδιωκόμενα έσοδα και να πείσει γι’ αυτό και τους Ευρωπαίους.

Είναι εύκολο; Όχι είναι η απάντηση. Διότι πλέον είναι σαφές ότι τα μέτρα καταπολέμησης της φοροδιαφυγής «χτυπούν» οργανωμένα συμφέροντα και προκαλούν μεγάλο πολιτικό κόστος. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα των αυτοαπασχολούμενων ένα μέτρο που στην πραγματικότητα δεν χτυπά τη φοροδιαφυγή αλλά απλώς υποχρεώνει τους επαγγελματίες να πληρώνουν περισσότερο φόρο.

Το μέτρο απέδωσε δημοσιονομικά καθώς αύξησε τη φορολογητέα ύλη κατά περίπου 5 δις. ευρώ και έφερε στα ταμεία πάνω από 500 εκατ. ευρώ χωρίς να υπολογίζονται τα δημοσιονομικά οφέλη από την περικοπή των επιδομάτων (σ.σ πολλοί ξεπέρασαν τα εισοδηματικά κριτήρια και έμειναν εκτός ή πήραν χαμηλότερο ποσό). Όμως, προκάλεσε -και εξακολουθεί να προκαλεί- έντονες αντιδράσεις.

Τώρα, σχεδιάζεται νέο «χτύπημα» αυτή τη φορά με στόχο τον εντοπισμό των αδήλωτων εισοδημάτων από ενοίκια. Ο λεγόμενος «ΜΙΔΑΣ»  της ΑΑΔΕ (Μητρώο Ιδιοκτησίας Ακινήτων) φτιάχνεται εξαρχής για να συγκεντρώσει όλα τα στοιχεία για τα ακίνητα και να περιορίσει τις πιθανότητες κάποιος να ενοικιάζει ένα ακίνητο και να εισπράττει εισόδημα χωρίς να το δηλώνει καν στην εφορία.