Ο τρόπος με τον οποίο αποχαιρέτησαν οι αγορές το 2022 ήταν μια υπενθύμιση της καταιγίδας που έχει ξεκινήσει από την αρχές σχεδόν του προηγούμενο έτους και συνεχίζει να είναι πάνω από τον ουρανό της παγκόσμιας οικονομίας. Μπορεί ο καταναλωτής των ΗΠΑ να «έσωσε» ως ένα σημείο την παρτίδα, καθώς συνέχισε να ξοδεύει, ωστόσο οι προοπτικές ύφεσης και οι ιστορικά υψηλές αποτιμήσεις αφήνουν την αγορά ευάλωτη σε ένα σύνολο ουκ ολίγων καθοδικών κινδύνων.
Η εκ νέου αποσάθρωση των εφοδιαστικών αλυσίδων ειδικά εκείνων του φυσικού αερίου και πετρελαίου μετά την έναρξη του ρωσοουκρανικού πολέμου, η εκτίναξη του πληθωρισμού, ο ρυθμός της νομισματικής σύσφιξης και η κρίση των ακινήτων στην Κίνα έχουν βαρύ τίμημα για τις οικονομικές προοπτικές και ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2022 οδήγησαν σε ευρεία περικοπή των προβλέψεων για την ανάπτυξη.
Κοιτάζοντας μπροστά στο 2023 και δεδομένου ότι οι γενεσιουργές αιτίες των προβλημάτων του 2022 εξακολουθούν να είναι σε ισχύ, οι ανησυχίες ότι ο πληθωρισμός θα επιμείνει για κάποιους μήνες σε υψηλές περιοχές με αποτέλεσμα η επιβράδυνση της ανάπτυξης να μετουσιωθεί σε ύφεση, παραμένουν το επίκεντρο της παγκόσμιας αγοράς.
Βλέπετε, ο μεγαλύτερος κίνδυνος για φέτος είναι αν θα αποδειχθεί ότι ο πληθωρισμός παγιώνεται. Γιατί άπαξ και ο πληθωρισμός παγιωθεί, τότε μπορεί να «μολύνει» ταχύτατα τα οικονομικά συστήματα καθώς αυξάνει τις προσδοκίες για περαιτέρω αυξήσεις τιμών.
Έτσι ενώ η βασική περίπτωση των περισσότερων αναλυτών είναι ότι ο πληθωρισμός έχει κορυφωθεί και θα υποχωρήσει περαιτέρω το 2023, με τη Fed να προχωρά σε άλλες δύο έως τρεις περικοπές 25 μονάδων βάσης, εντούτοις θα πρέπει να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι το κόστος για την επίτευξη χαμηλότερου πληθωρισμού θα είναι υψηλό και τα επιτόκια θα πρέπει να παραμείνουν υψηλά για αρκετούς μήνες, δεδομένου ότι πολύ δύσκολα ο ΔΤΚ θα επανέλθει γρήγορα στο 4% όπως προβλέπουν πολλοί αναλυτές στρατηγικής.
Το πιο πιθανό λοιπόν είναι να αποχαιρετήσαμε μεν το 2022, αλλά όχι και το πλαγιοκαθοδικό κανάλι που μας κληροδότησε, το οποίο έφερε ομόλογα και μετοχές στην σπάνια σύγκλιση της ταυτόχρονης διόρθωσης.
Όμως το ποτήρι είναι πάντα μισογεμάτο. Από επενδυτικής σκοπιάς, πλαγιοκαθοδικό κανάλι σημαίνει επενδυτικές ευκαιρίες, αρκεί να θυμάστε ότι ποτέ δεν ήταν τόσο σημαντική η διαφοροποίηση και η ενεργή επιλογή επενδύσεων, ιδιαίτερα όταν κινούμαστε από αριστερά προς τα δεξιά στη βαθμίδα κινδύνου.
Βλέπετε, η μεγαλύτερη αβεβαιότητα έγκειται στο αν η καθυστερημένη επίδραση της σύσφιξης των οικονομικών συνθηκών και ένα πιο απαιτητικό περιβάλλον ανάπτυξης έχει ως αποτέλεσμα μια πραγματική υποχώρηση των θεμελιωδών μεγεθών. Σε περίπτωση που συμβεί κάτι τέτοιο, θα πρέπει να είμαστε ολοένα και πιο απαιτητικοί με τα ποιοτικά κριτήρια, αλλά και την τιμή των περιουσιακών στοιχείων που θα εισαγάγουμε στο χαρτοφυλάκιο μας.
Mε την οικονομία να βρίσκεται σε έναν πληθωριστικό κύκλο διαφορετικό από τον προηγούμενο, λόγω των προβλημάτων από την πλευρά της προσφοράς και μια αγορά εργασίας που παρουσίασε σημάδια υπερθέρμανσης μετά την πανδημία, οι αποδόσεις φέτος πρέπει να αναζητηθούν σε μετοχές αξίας, βασικών εμπορευμάτων, ενέργειας, διεθνών αγορών και από ένα σημείο της χρονιάς και αναδυόμενων αγορών. (σ.σ:Πιο ελκυστικές ευκαιρίες για αγορά κυκλικών και αναπτυξιακών μετοχών ενδέχεται να προκύψουν αργότερα μέσα στο έτος).
Τα bear market rally πιθανότατα να δώσουν «αποδοτικά» διαλείμματα και φέτος, όπως άλλωστε έδωσαν αποδόσεις και το 2022, όταν σε κάθε υπόνοια ότι ο πληθωρισμός μπορεί επιτέλους να έχει κορυφώσει-τον Μάρτιο, τον Ιούνιο και τον Οκτώβριο- σημειώθηκαν ράλι μεγαλύτερα του 10% στις παγκόσμιες μετοχές για αυτόν ακριβώς τον λόγο.
Φέτος εξαιρετικά σημαντική θα είναι και η στάθμιση των μετρητών, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν αποκλείεται η κλίση του πλαγιοκαθοδικού καναλιού να γίνει αρκετά απότομη αν αιφνιδιαστεί η αγορά από ένα default μεγάλου ονόματος ή ένα γεωπολιτικό γεγονός.
Αν όμως διαθέτεις μετρητά, μπορείς να εκμεταλλευτείς τις δελεαστικές τιμές που εμφανίζονται στα χρηματιστηριακά ταμπλό μια έντονη καθοδική μέρα. Δείτε το σαν οικονομία δυνάμεων, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα να αδράξετε την ευκαιρία για επενδύσεις σε ποιοτικές μετοχές που θα μπορούν να αγοραστούν σε συνθήκες και τιμολογήσεις πανικού.
Για όσους επιλέξουν μια καλή στάθμιση σε μετρητά, τα μεγάλα πιστωτικά υπόλοιπα στα χαρτοφυλάκια θα μπορούσαν να βρουν προορισμό στις αγορές χρήματος.
Ειδικά για αυτή την κατηγορία επενδυτών, οι αποδόσεις της αγοράς χρήματος έχουν αρχίσει να έχουν αξιόλογα επίπεδα. Και αν για κάποιους εξακολουθούν να είναι μέτρια, ας σκεφτούν ότι αυτή τη στιγμή οι αγορές χρήματος προσφέρουν τη δυνατότητα για εισόδημα και ρευστότητα ταυτόχρονα.
Τέλος, υπάρχουν και κάποιες άλλες επενδύσεις που μπορούν να λειτουργήσουν ως αντιστάθμιση έναντι του πληθωρισμού και των πιθανών υποβαθμίσεων στα κέρδη.
Για όσους κυνηγούν τις εναλλακτικές προτάσεις, ο αντίκτυπος του πληθωρισμού στις εισηγμένες υποδομές το 2023 θα πρέπει να μειωθεί, ιδίως για εκείνα τα περιουσιακά στοιχεία, που έχουν ρήτρες προσαρμογής του πληθωρισμού.
Συμφωνούμε δε με τον Stephen Dover, Chief Market Strategist του Franklin Templeton Institute, ότι για όσους έχουν τη δυνατότητα, οι επενδύσεις σε εμπορικά ακίνητα των ΗΠΑ παραδοσιακά έχουν θετική απόδοση σε περιόδους αύξησης πληθωρισμού και επιτοκίων.
Όσον αφορά τώρα το ελληνικό χρηματιστήριο, πιστεύουμε ότι και για το 2023 θα είναι για άλλη μια φορά η αγορά με την μικρότερη κλίση στο πλαγιοκαθοδικό κανάλι που διανύουμε.
Σταθερό εισόδημα
Απόδοση και ποιότητα δεν αποτελούν πλέον αντίφαση
Τα προφίλ κινδύνου/ανταμοιβής φαίνεται να ευνοούν το σταθερό εισόδημα. Σε απλά ελληνικά, τα ομόλογα μπορεί να δυσκολευτούν για λίγο καιρό ακόμη εάν ο πληθωρισμός παραμείνει επίμονος, αλλά εαν υπάρξει βαθιά ύφεση ή ο πληθωρισμός μειωθεί σημαντικά, μπορούν να σημειώσουν ενα εξαιρετικά εντυπωσιακό ράλι.
Αυτό που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε είναι ότι στην αγορά των ομολόγων, μέσα σε δυόμιση χρόνια έχουν έρθει τα» πάνω κάτω».
Στο αποκορύφωμα του 2020, τα επιτόκια ήταν τόσο χαμηλά και οι τιμές των ομολόγων τόσο υψηλές που για ένα μεγάλο μέρος κρατικών ομολόγων ανά τον κόσμο οι αποδόσεις ήταν κάτω του 0%, δίνοντας στους νέους αγοραστές εγγυημένη ζημία αν τα κρατούσαν μέχρι τη λήξη.
Το 2022 όμως άλλαξε τα πάντα. Το σταθερό εισόδημα από μια μη επενδύσιμη κατηγορία περιουσιακών στοιχείων για όσους κυνηγούν αποδόσεις μπήκε και πάλι στο παιχνίδι.
Μια μεγάλη διαφορά επίσης για τους επενδυτές είναι πως το δίκτυ ασφαλείας από τις Κεντρικές Τράπεζες που στήριζε μέχρι πρότινος τις αγορές όταν υπήρχε πρόβλημα–ήτοι οι μειώσεις επιτοκίων και οι αγορές ομολόγων-είναι απλά αδύνατον να ενεργοποιηθεί σε αυτή την εποχή του πληθωρισμού.
Βάση λοιπόν αυτών των αλλαγών και δεδομένου ότι η Ευρώπη είναι πιθανό να βρίσκεται ήδη σε ύφεση, ενώ οι ΗΠΑ είναι πιθανό να πέσουν σε ήπια ύφεση τους επόμενους μήνες καθώς αρχίζουν να υποχωρούν από τα πακέτα τόνωσης του COVID-19 και να μην προσφέρουν στην οικονομία τόση στήριξη όση στο παρελθόν, οι επενδυτές το 2023 είναι πιθανόν να επιμείνουν στην υψηλή επενδυτική βαθμίδα -IG- και ίσως η παράταση της διάρκειας να προσφέρει δελεαστικές ευκαιρίες εισοδήματος.
Μια μελετημένη διαλογή με έμφαση στο πιστωτικό προφίλ στα ομόλογα υψηλής απόδοσης – ΗΥ- θα έχει νόημα επίσης για τους επενδυτές με χρονικό ορίζοντα πολλών ετών.
Το ενδιαφέρον στην αγορά των ομολόγων θα κορυφωθεί όταν ο πληθωρισμός θα αρχίσει να μειώνεται.
Μια μελέτη του παρελθόντος αρκεί για να συνειδητοποιήσει κανείς ότι όλες οι περίοδοι νομισματικής σύσφιξης απέφεραν ισχυρές αποδόσεις για το αμερικανικά Treasuries, όταν ο πληθωρισμός άρχισε να υποχωρεί.
Το ορόσημο λοιπόν για την αγορά των ομολόγων θα είναι όταν η Fed θεωρήσει ότι έχει σχεδόν πετύχει τους στόχους της. Τότε η αγορά ομολόγων θα οδηγηθεί σε ράλι. Δεδομένου δε ότι το να επιτόκιο των Fed Funds εξακολουθεί να υστερεί και είναι κάτω από το τρέχον ποσοστό πληθωρισμού, φαίνεται ότι έχουμε χρόνο ακόμα «κεντήσουμε» με άνεση ένα χαρτοφυλάκιο από ομόλογα φερέγγυων εκδοτών-δώστε βάση στο θέμα της φερεγγυότητας- σε καλές τιμές.
Είτε λοιπον η προσγείωση της οικονομίας των ΗΠΑ είναι ήπια, είτε σκληρή, η αγορά των ομολόγων από ένα σημείο και μετά θα λειτουργήσει, ενώ οι μετοχές σα σύνολο- με λαμπρές εξαιρέσεις βέβαια- είναι λιγότερο πιθανό να έχουν σταθερά καλή απόδοση, εκτός και αν η προσγείωση είναι ήπια.
Συμπερασματικά, μετά από ένα έτος κατά το οποίο ολόκληρη η καμπύλη αποδόσεων έχει μετατοπιστεί ανοδικά, οι χαμηλότερες τιμές των ομολόγων σε όλο το φάσμα ποιότητας και διάρκειας έχουν ήδη δημιουργήσει ευκαιρίες.
Οι ευκαιρίες αυτές στην κατηγορία των High Yields μπορούν να γίνουν ακόμα καλύτερες σε περίπτωση σοβαρής ύφεσης, για τους επενδυτές πάντα που είναι μακροπρόθεσμοι και διεξάγουν ποιοτική πιστωτική έρευνα.
Δίνοντας την εικόνα που παραλαμβάνει το 2023 για την αγορά των ομολόγων, αυτή τη στιγμή, ήδη το τμήμα HY παρέχει αποδόσεις σχεδόν 10% με μικρότερες διάρκειες, ενώ για όσους θέλουν να κοιμούνται πιο ήρεμα τα βράδια, το χρέος IG αποδίδει πάνω από 5% στις μεγαλύτερες διάρκειες.
Οι αποδόσεις δε των βραχυπρόθεσμων ομολόγων των ΗΠΑ είναι πιθανό κατά την άποψη μας να ανέλθουν υψηλότερα από το 4,7% και να παραμείνουν εκεί για αρκετά τρίμηνα.
Βλέπετε, κατά την άποψη μας δεν είναι τόσο απίθανο το σενάριο, αν ο πληθωρισμός δεν υποχωρήσει άμεσα, η Federal Reserve να αυξήσει το επιτόκιο των Federal Funds ακόμα και στο 6% απλώς για να υπερβεί το PCE (ο προτιμώμενος δείκτης πληθωρισμού που χρησιμοποιείται από την Federal Reserve).
Όπως και να έχει, το σημείο αντιστροφής της επιτοκιακής πολιτικής θα πυροδοτήσει το ράλι στην ομολογιακή αγορά. Μέχρι τότε, για τη στήλη μια αρχική κατανομή 25% εμπορεύματα, 25% ομόλογα, 25% μετρητά, 25% μετοχές μοιάζει πιο συνετή από το κλασικό μείγμα χαρτοφυλακίου 60% μετοχές -40% ομόλογα.
Όσον αφορά δε τις ομολογιακές επιλογές, τα ομόλογα υψηλής ποιότητας, όπως τα κρατικά ομόλογα, η πίστωση IG, τα CLO/AAA* ομόλογα και οι δήμοι των ΗΠΑ έχουν την προτίμηση πολλών αναλυτών.
Επίσης πολλοί εντοπίζουν ευκαιρίες στις αποτιμήσεις του χρέους κάποιων εκ των αναδυόμενων αγορών, καθώς ο κόσμος των ομολογιών στρέφεται προς τα εμπορεύματα και τους ευνοημένους από τον πληθωρισμό. (σ.σ: Ιδιαίτερη προτίμηση φαίνεται να συγκεντρώνει η Λατινική Αμερική).
*Τα CLO είναι επανασυσκευασμένα δάνεια που πωλούνται σε επενδυτές. Μοιάζουν με μια υποχρέωση παροχής ενυπόθηκου δανείου με εξασφάλιση -CMO- με τη διαφορά ότι τα υποκείμενα μέσα είναι δάνεια αντί για υποθήκες . Οι υποχρεώσεις δανείων με εξασφάλιση CLO είναι τίτλοι που υποστηρίζονται από μια ομάδα δανείων και οι επενδυτές μπορούν να επιλέξουν να επενδύσουν σε όποια δόση ανταποκρίνεται στο προφίλ κινδύνου/απόδοσης που τους ταιριάζει. Όσο υψηλότερη είναι η αξιολόγηση της δόσης, τόσο λιγότερο επικίνδυνη και χαμηλότερη είναι η απόδοση. Για παράδειγμα, η δόση του χρέους ΑΑΑ έρχεται με το χαμηλότερο ποσοστό αθέτησης και τη χαμηλότερη απόδοση.
Μετοχές
Φέτος η άμυνα θα είναι η καλύτερη επίθεση
Αν κάτι μας δείχνει η συχνά ανεστραμμένη καμπύλη αποδόσεων των ΗΠΑ είναι ότι η αγορά ομολόγων τιμολογείται σε μια πιο αδύναμη οικονομία, ενώ δεν αποκλείεται και η συνθήκη της ύφεσης.
Η συνθήκη αυτή δεν θα μπορούσε να αφήσει ανέπαφο τον κόσμο των μετοχών.
Οι ισχυρότερες διορθώσεις στις παγκόσμιες αγορές μετοχών, άλλες φορές σύντομες, άλλες φορές μακροχρόνιες, ξεκίνησαν όταν η νομισματική σύσφιξη επηρέασε το χρηματοπιστωτικό σύστημα και την κερδοφορία των επιχειρήσεων.
Σε περίπτωση ύφεσης δε, οι τυπικές διορθώσεις των μετοχών είναι πέριξ του 30%-35% από τα πρόσφατα υψηλά τους.
Το πρώτο εξάμηνο του 2023 αναμένεται να είναι μια πραγματική πρόκληση για τα εταιρικά κέρδη και τα ασφάλιστρα κινδύνου. Πολλοί κλάδοι όπως ο βιομηχανικός, οι παραδοσιακά κυκλικές μετοχές, οι τομείς της στέγασης και των κατασκευών και ειδικά οι εταιρείες που έχουν υψηλό δείκτη μόχλευσης, είναι πιθανό να πληγούν από τις υποβαθμίσεις κερδοφορίας.
Το πόσο βαθιά θα είναι η οικονομική επιβράδυνση θα εξαρτηθεί από τη Fed και τους γεωπολιτικούς κινδύνους όπως η εισβολή της Κίνας στην Ταϊβάν, η διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία αλλά και οι λεπτές ισορροπίες μεταξύ των εμπορικών μπλοκ που εν έτη 2022 άρχισαν πλέον να παίρνουν μια πιο ξεκάθαρη μορφή.
Αν όμως εισέλθουν οι ΗΠΑ σε μια πιθανή ύφεση, θα πρέπει εκ των πραγμάτων να είμαστε προσεκτικοί σχετικά με τις προοπτικές απόδοσης μετοχών το 2023. Και ο λόγος δεν είναι μόνο οι υποβαθμίσεις των κερδών.
Φέτος ο μεγαλύτερος αντίπαλος των μετοχών είναι οι αποδόσεις των ομολόγων.
Βλέπετε το ερώτημα της φετινής χρονιάς θα είναι το εξής: Γιατί να μπει κανείς στον κόπο να ρισκάρει σε μια εταιρεία, ιδίως αν δεν είναι ακόμη κερδοφόρα, όταν οι αποδόσεις ορισμένων από τα ασφαλέστερα περιουσιακά στοιχεία στον πλανήτη –για παράδειγμα τα κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ- έχουν τριπλασιαστεί;
Όπως γίνεται κατανοητό λοιπόν, οι μετοχές φέτος θα υποφέρουν μεταξύ άλλων και από την ανατιμολόγηση του ρίσκου μεταξύ των διαφόρων περουσιακών στοιχείων.
Άλλες δύο συνισταμένες που θα πρέπει να έχουμε φέτος στο μυαλό μας όταν κάνουμε επιλογή και γεωγραφική κατανομή είναι ότι
- Οι αγορές που έχουν ήδη τιμολογήσει τα περισσότερα αρνητικά νέα άρα έχουν και χαμηλότερες αποτιμήσεις, έχουν τις μεγαλύτερες δυνατότητες ανάκαμψης. Τουτέστιν οι ευρωπαϊκές και οι αναδυόμενες αγορές.
- Ιστορικά κατά τις πληθωριστικές περιόδους, το πετρέλαιο, ο χρυσός, οι αναδυόμενες αγορές, κάποιες εκ των μετοχών μικρής κεφαλοποίησης, οι μετοχές αξίας και οι διεθνείς αγορές ξεπέρασαν τον S&P 500.
(σ.σ: Με τον όρο αναδυόμενες αγορές δεν εννοούμε μόνο την Κίνα, η οποία αυτή τη στιγμή αποτελεί μάλιστα έναν μεγάλο κίνδυνο, αλλά πολλές άλλες ασιατικές χώρες, χώρες τις Λατινικής Αμερικής κ.ο.κ).
Δεδομένου βέβαια ότι δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πότε η κάθε οικονομία θα εισέλθει σε ύφεση ούτε πόσο βαθιά θα είναι, η πιο σοφή επιλογή είναι να αυξήσουμε τις απαιτήσεις μας όσον αφορά ποια στοιχεία ενεργητικού θα εισέρχονται στο χαρτοφυλάκιο μας και πότε.
Κάθε διόρθωση στην αγορά είναι μια ευκαιρία αλλά θα πρέπει να θυμόμαστε ότι η εναλλαγή τομέων και περιουσιακών στοιχείων στις «μετά από φούσκες» περιόδους μπορεί να αλλάξει δραματικά την απόδοση των επενδύσεων ανά κλάδο.
Σε απλά ελληνικά, αυτό που θέλουμε να αναδείξουμε είναι το εξής: Eπενδύστε τις πτωτικές ημέρες και σε εκείνες τις μετοχές που η συγκυρία αυξάνει τον κύκλο εργασιών τους, η φύση του προϊόντος/υπηρεσίας, το χρηματοπιστωτικό τους προφίλ και οι γραμμές εφοδιασμού τους επιτρέπουν ικανοποιητική διαχείριση του κόστους, τιμολογιακή ευελιξία και σαφή παραμονή των περιθωρίων κέρδους σε βιώσιμα επίπεδα, ενώ η ύπαρξη χρηματικών διαθεσίμων και η δυνατότητα της εκάστοτε επιχειρηματικής οντότητας να τα δημιουργεί από πρωτογενείς δραστηριότητες πρέπει να είναι στις πρώτιστες προτεραιότητες.
Τουτέστιν, το ξεκοκάλισμα των ισολογισμών, των καταστάσεων αποτελεσμάτων χρήσης και των σχολίων των ορκωτών λογιστών θα πρέπει να ενταχθούν στην επενδυτική ρουτίνα.
Κλαδικές επιλογές
Διανύουμε μια δεκαετία μετασχηματισμού από κάθε άποψη.
Η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια και ο επαναπατρισμός των εφοδιαστικών αλυσίδων απαιτούν τεράστιες δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, ενώ η αποπαγκοσμιοποίηση και η προτεραιότητα της εθνικής ασφάλειας προωθούν τις δημόσιες δαπάνες σε υποδομές και Έρευνα & Ανάπτυξη -R&D- στον κλάδο της Άμυνας, της κυβερνοασφάλειας, της ενέργειας, των ημιαγωγών, της αεροδιαστημικής και καίριων τεχνολογικών τομέων.
Ταυτόχρονα αυξάνεται η δυναμική της ψηφιοποίησης των επιχειρηματικών μοντέλων σε ευρύ επίπεδο.
Το σχέδιο των 420 δισ. δολαρίων του Τζο Μπάιντεν που εγκρίθηκε το περασμένο καλοκαίρι και προβλέπει γενναία οικονομική στήριξη για τις εταιρείες που είναι εγκατεστημένες στις ΗΠΑ και ανήκουν στους τομείς της κατασκευής ηλεκτρικών οχημάτων, μπαταριών, υψηλής τεχνολογίας και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συμπεριλαμβανομένου του υδρογόνου είναι ενδεικτικό αυτών των νέων τάσεων.
Είναι θέμα χρόνου να υιοθετηθούν ανάλογες πρωτοβουλίες και από άλλα κράτη, με την Ευρώπη να έχει ήδη κάνει την κίνηση της με την κοινή χρηματοδότηση σημαντικών δημοσιονομικών πρωτοβουλιών όπως το Green Deal και NextGenerationEU που στην ουσία τους είναι η βάση για μια κοινή αγορά χρήματος και ομολόγων.
Όλα τα παραπάνω μαζί με τη βελτίωση της αποδοτικότητας στην ευρύτερη εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων – «έξυπνη» γεωργία, η οποία θα μας βοηθήσει και στην αποκλιμάκωση του πληθωρισμού- στη βιωσιμότητα, τη διαχείριση υδάτων και απορριμμάτων, στους σιδηροδρόμους και στην ιατρική έρευνα-με έμφαση την ανοσοθεραπεία- προβλέπεται να δημιουργήσουν περισσότερες ευκαιρίες σε αρκετούς τομείς.
Εμπορεύματα
Πρωταγωνιστές και το 2023 παρά τις διακυμάνσεις
Τα εμπορεύματα θα είναι για άλλη μια χρονιά η κατηγορία περιουσιακών στοιχείων με τις καλύτερες επιδόσεις το 2023. Η στήλη παραμένει δε σταθερή στην άποψη της ότι έχει ξεκινήσει ο νέος υπερκύκλος των εμπορευμάτων.
Υπενθυμίζουμε ότι οι ανοδικοί υπερκύκλοι των εμπορευμάτων συνήθως ενεργοποιούνται από κάποιο είδος καταλύτη που προκαλεί ένα σοκ στην προσφορά ή τη ζήτηση. Ο τελευταίος ανοδικός υπερκύκλος-2000- πυροδοτήθηκε από την κινεζική ζήτηση όταν η Κίνα προχώρησε επιθετικά στην ανοικοδόμισή της.
Ο τρέχων ανοδικός υπερκύκλος πυροδοτήθηκε από έναν ακόμα μεγαλύτερο καταλύτη, τον πόλεμο στην Ουκρανία και κάτω από συγκεκριμένες περιστάσεις, μπορεί να προσφέρει απίστευτες αποδόσεις, καθώς σύμφωνα με τα στατιστικά ιστορικά στοιχεία, μια μέση ανοδική αγορά εμπορευμάτων διαρκεί περίπου 17,6 χρόνια με άνοδο περίπου 250%.(σ.σ: Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ).
Αυτό δε σημαίνει βέβαια ότι ο ο κύκλος αυτός εξελίσσεται χωρίς διακοπές, καθότι οι τιμές των εμπορευμάτων σε αντίθεση με τις χρηματοπιστωτικές αγορές, λειτουργούν πάντα κάτω από το πρίσμα της εξισορρόπησης της προσφοράς και της ζήτησης.
Ενδεχομένως λοιπόν το πρώτο τρίμηνο του νέου έτους να είναι αρκετά ασταθές λόγω της έξαρσης της Covid-19 στην Κίνα καθώς απομακρύνεται σταδιακά από την πολιτική zero –Covid και της μείωσης των ρυθμών ανάπτυξης στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Εντούτοις οι ελλείψεις πρώτων υλών από το πετρέλαιο έως το φυσικό αέριο και το λίθιο έως το χαλκό θα δώσουν σημαντική ώθηση στις τιμές των εμπορευμάτων στη συνέχεια.
Η βασική ένστανση για αυτή την άποψη είναι ότι το 2022 ήταν ήδη μια χρονιά εξαιρετικών αποδόσεων, ειδικά το πρώτο εξάμηνο. Όπως όμως πολύ σωστά ανέδειξαν πριν λίγες εβδομάδες οι αναλυτές της Goldman Sachs, παρά τις εξαιρετικά υψηλές τιμές που παρατηρήθηκαν, δεν δημιουργήθηκαν επαρκείς εισροές κεφαλαίων.
Οι υποεπενδύσεις λοιπόν μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι και το 2023 θα υπάρξει πρόβλημα και πάλι από την πλευρά της προσφοράς, ειδικά όταν η Κίνα επανέλθει μετά το σαρωτικό κύμα της Covid που θα βιώσει λογικά τους πρώτους μήνες του 2023.
Αυτό που πρέπει να κατανοήσουμε για τα εμπορεύματα είναι ότι
- Τα μακροπρόθεσμα ζητήματα εφοδιασμού χρειάζονται χρόνια για να επιλυθούν.
- Η αύξηση των επιτοκίων και το κόστος κεφαλαίου που αυτή συνεπάγεται, μειώνει το κίνητρο διατήρησης φυσικών αποθεμάτων.
Συμπερασματικά λοιπόν, η σφιχτή προσφορά είναι αυτή που θα διατηρήσει τις τιμές υψηλά και το 2023, παρά τους φόβους για την ανάπτυξη. Στη περίπτωση δε μιας πιο βαθιάς ύφεσης από την αναμενόμενη σαφέστατα και θα επέλθει μια διόρθωση, η οποία όμως κατά τη γνώμη μας θα είναι βραχυπρόθεσμη και ευκαιρία τοποθετήσεων.
Επιπλέον, το δολάριο έχει αρχίσει να διορθώνει καθώς η Fed μείωσε τον ρυθμό αύξησης των επιτοκίων.
Όταν ο ρυθμός αυτός θα μειωθεί περαιτέρω αρχίζοντας να κλείνει η ψαλίδα της επιτοκιακής διαφοράς με τα άλλα νομίσματα, το δολάριο θα αποδυναμωθεί περαιτέρω. Ιστορικά όμως, ένα αδύναμο περιβάλλον δολαρίου λειτουργεί προς όφελος του χρυσού, των πολύτιμων μετάλλων και φυσικά των αναδυόμενων αγορών και των διεθνών επενδύσεων.
Το λίθιο, το ασήμι και ο χρυσός λοιπόν παραμένουν από τις πιο παραδοσιακές επιλογές για τους μακροπρόθεσμους, ενώ φέτος οι διακυμάνσεις ειδικά στο πετρέλαιο, τον χαλκό, τον καφέ και το κακάο πιστεύουμε ότι θα προσφέρουν εξαιρετικά trades.
Ειδικότερα, για τον χρυσό υπενθυμίζουμε ότι είναι ένα απόθεμα αξίας και νομίσματος και έχει εξαιρετική φήμη για τη διατήρηση της πραγματικής αξίας του, ειδικά σε περιόδους πληθωρισμού.
Το ασήμι προορίζεται κυρίως για την παραγωγή ηλιακών συλλεκτών και είμαστε στη δεκαετία της πράσινης μετάβασης και το λίθιο θα βλέπει τη ζήτηση επίσης να αυξάνεται ολοένα και περισσότερο τα επόμενα χρόνια, όπως και ο ανταγωνισμός των κρατών για την πρόσβαση τους σε αυτό, καθώς και αυτό είναι ένας από τους θεμέλιους λίθους μιας παγκόσμιας οικονομίας μηδενικών ρύπων.
Όσον αφορά τώρα το πετρέλαιο η πραγματική υποστήριξη προέρχεται από την πλευρά της προσφοράς. Η προσφορά παραμένει περιορισμένη λόγω της κρίσης μεταξύ Ρωσίας-Δύσης, αλλά και των χαμηλότερων επενδύσεων σε νέα παραγωγή πετρελαίου. Βλέπετε, οι ενεργειακές εταιρείες είναι επιφυλακτικές σχετικά με τις κεφαλαιουχικές δαπάνες, δεδομένων των προβληματισμών για την παροχή νέων ορυκτών καυσίμων σε μια περίοδο ενεργειακής μετάβασης σε πιο «πράσινες» μορφές ενέργειας.
Ο χαλκός και το σιδηρομετάλλευμα είναι πιθανό να υποχωρήσουν τους πρώτους μήνες του 2023, καθώς ο κινεζικός τομέας ακινήτων δεν έχει ακόμη ανακάμψει πλήρως και η χώρα θα είναι αντιμέτωπη με ένα μεγάλο κύμα της πανδημίας.
Οι αυξανόμενες πιθανότητες όμως να ανοίξει ξανά η Κίνα από τον Μάρτιο και μετά, θα συμβάλλουν στην άμβλυνση των ανησυχιών για τη ζήτηση δίνοντας καλές πιθανότητες ανοδικής αντίδρασης.
Η στήλη θα καλύπτει σταθερά όλο τον χρόνο τον πιο εντυπωσιακό ίσως κλάδο από πλευράς απόδοσης για το 2023.
Νομίσματα
Στενή παρακολούθηση της επιτοκιακής πολιτικής των Κεντρικών Τραπεζών
Με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα να ανακοινώνει ότι θα μετριάσει τον γρήγορο ρυθμό σύσφιξης των 75 μονάδων βάσης ανά συνεδρίαση, το δολάριο έχει ήδη αποδυναμωθεί κατά 3% σε όρους εμπορικής στάθμισης τον προηγούμενο μήνα, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη μηνιαία πτώση από τις αρχές του 2020.
Η φετινή πορεία του δολαρίου θα εξαρτηθεί από το χρονικό διάστημα κατά το οποίο θα εξακολουθεί να διατηρεί ένα εύρωστο επιτοκιακό του πλεονέκτημα έναντι των άλλων νομισμάτων.
Απαιτείται λοιπόν στενή παρακολούθηση του ρυθμού με τον οποίο θα αυξάνουν τα επιτόκια οι Κεντρικές Τράπεζες ανά τον κόσμο και πώς θα διαμορφώνεται η επιτοκιακή ψαλίδα μεταξύ του δολαρίου και των λοιπών νομισμάτων.
Αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς προεξοφλεί δύο έως τρεις ακόμα αυξήσεις επιτοκίων στις ΗΠΑ της τάξης των 25 μονάδων βάσης. Σε περίπτωση που η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ είναι πιο επιθετική από ό,τι η αγορά αναμένει επί του παρόντος –μην το αποκλείετε καθώς ακόμη και με ήπια ύφεση, αν οι πληθωριστικές πιέσεις εξακολουθούν να υφίστανται, ιδιαίτερα στους μισθούς, δεν θα έχει πολλές επιλογές- τότε οι αποδόσεις των ομολόγων ενδέχεται να ανατιμηθούν υψηλότερα και το δολάριο να λάβει εκ νέου υποστήριξη.
Όπως και να έχει πάντως, το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής το έχει ήδη κάνει ειδικά έναντι του ευρώ και του ελβετικού φράγκου, καθώς οι αντίστοιχες Κεντρικές Τράπεζες καλύπτουν σιγά σιγά το έδαφος στην κλίμακα της αύξησης των επιτοκίων.
Ενδιαφέρον φέτος αναμένουμε να έχει και το δολάριο της Αυστραλίας από τη στιγμή όμως που η Κίνα θα αρχίσει να αφήνει πίσω της το πανδημικό κύμα που σαρώνει τη χώρα αυτή τη στιγμή.
Η Κίνα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Αυστραλία για τις εισαγωγές χαλκού και σιδηρομεταλλεύματος, πράγμα που σημαίνει ότι η ισχύς του δολαρίου Αυστραλίας θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη ζήτηση.
Συμπερασματικά, το 2023 θα είναι ένα απαιτητικό έτος διακυμάνσεων, με το πλαγιοκαθοδικό κανάλι να βρίσκεται κάπου στα «μισά της διαδρομής», τα bear market rally μέσα στο πρόγραμμα, τις συχνές προσαρμογές χαρτοφυλακίου απαραίτητες και τον μελετημένο ελιγμό μεταξύ των στοιχείων ενεργητικού και των γεωγραφικών κατανομών ειδοποιό διαφορά για την επίτευξη θετικών αποδόσεων. Να θυμάστε ότι καμιά φορά, η άμυνα είναι η καλύτερη επίθεση.
Καλή χρονιά με υγεία και κέρδη
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά,συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες
