Νouriel Roubini: Το Grexit απλώς αναβλήθηκε...

Νouriel Roubini: Το Grexit απλώς αναβλήθηκε...

Στις κυριότερες απειλές που αντιμετωπίζει ο κόσμος για το 2016, όπως τις διακρίνει ο βραβευμένος με νόμπελ Οικονομίας, Nouriel Roubini, συγκαταλέγονται η κρίση στη Μέση Ανατολή, η άνοδος της Κίνας που αμφισβητεί την κυριαρχία των ΗΠΑ στην Ασία και η ρωσική επέμβαση στην Ουκρανία, η ένταση της οποίας ενδέχεται να αναζωπυρωθεί ανά πάσα στιγμή.

Επιπλέον, παραμένουν η πιθανότητα μιας νέας επιδημίας όπως ο SARS, ο MERS ή ο Ebola, οι κλιμακούμενες κυβερνοεπιθέσεις και η παγκόσμια κλιματική αλλαγή, με τα ακραία καιρικά φαινόμενα να γίνονται ολοένα και πιο αισθητά και φονικά.

Ωστόσο, ο κ. Roubini, σε άρθρο του στο project syndicate, σημειώνει ότι όλες τις παραπάνω απειλές για το 2016 ενδέχεται να τις ξεπεράσει και να αναδειχθεί σε σημαντικότερο κίνδυνο παγκοσμίως, μια πιθανή της διάσπασης της Ευρώπης.

Σύμφωνα με την ανάλυση που πραγματοποιεί, στο επίκεντρο αυτής τη απειλής βρίσκεται η Ελλάδα και η ενδεχόμενη έξοδος της χώρας από την ευρωζώνη, η οποία, όπως υποστηρίζει, απλώς αναβλήθηκε αλλά δεν αποτράπηκε, καθώς το συνταξιοδοτικό και άλλες δομικές μεταρρυθμίσεις θέτουν πορεία σύγκρουσης με τους Ευρωπαίους δανειστές. Ενδεχόμενο “Grexit” με τη σειρά του, εκτιμά ότι μπορεί να οδηγήσει στην αρχή του τέλους του ευρώ και της νομισματικής ένωσης, καθώς οι επενδυτές θα αρχίσουν να αναρωτιούνται ποιο κράτος-μέλος μπορεί να ακολουθήσει -πιθανότατα εκ του πυρήνα, για παράδειγμα η Φινλανδία.

Εφόσον πραγματοποιηθεί όντως το Grexit, ο κ. Ρουμπινί θεωρεί ότι τότε και η έξοδος της Μεγάλης Βρετανίας από την ΕΕ θα καταστεί το πιθανότερο ενδεχόμενο. Όπως σημειώνει, σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν η πιθανότητα αυτή είναι αυξημένη για αρκετούς λόγους. Οι πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις αλλά και η μεταναστευτική κρίση έκαναν τη Βρετανία ακόμα πιο «απομονωτική». Το Εργατικό Κόμμα, υπό την ηγεσία του Jeremy Corbyn, είναι ακόμα πιο ευρωσκεπτικιστικό, ενώ παράλληλα ο David Cameron βρέθηκε στη θέση να ζητάει μεταρρυθμίσεις στην Ευρώπη πού ακόμα και η Γερμανία δεν μπορεί να αποδεχθεί, παρόλο που παραδοσιακά τάσσεται δίπλα στη Μεγάλη Βρετανία. Για πολλούς στη Βρετανία, συμπληρώνει, η ΕΕ μοιάζει με πλοίο που βουλιάζει.

Εάν προκύψει το Brexit, ο κ. Roubini εκτιμά ότι θα αρχίσει να πέφτει το ντόμινο συνολικά. Η Σκωτία ίσως αποφασίσει να αφήσει το Ηνωμένο Βασίλειο, κάτι που θα οδηγήσει στη διάλυση της Βρετανίας. Αυτό με τη σειρά του είναι πιθανό να εμπνεύσει και άλλα αυτονομιστικά κινήματα, ξεκινώντας κατά πάσα περίπτωση από την Καταλονία, να πιέσουν ακόμα πιο έντονα για ανεξαρτησία.  Ενώ και οι βόρειες χώρες ίσως αποφασίσουν ότι με την έξοδο της Μεγάλης Βρετανία ίσως είναι προτιμότερο να φύγουν και αυτές.

Αναφορικά με την τρομοκρατία, η κατακόρυφη αύξηση των γηγενών τζιχαντιστών στην Ευρώπη σημαίνει, κατά τη γνώμη του, ότι το ερώτημα δεν είναι αν πρόκειται να πραγματοποιηθεί και άλλη τρομοκρατική επίθεση, αλλά πότε και πού. Τα επαναλαμβανόμενα τρομοκρατικά χτυπήματα ενδέχεται να μειώσουν έντονα την επιχειρηματική και καταναλωτική εμπιστοσύνη, κάτι που θα πλήξει την ήδη εύθραυστη προσπάθεια ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Επιπλέον, ο Nouriel Roubini πιστεύει πως όσοι εκτιμούν ότι η μεταναστευτική κρίση θα θέσει υπό απειλή την ύπαρξη της Ευρώπης, έχουν δίκιο. Αν η Ευρώπη αποτύχει να βρει μια συντονισμένη λύση στο πρόβλημα και να ενισχύσει τα εξωτερικά της σύνορα, τότε η συνθήκη του Σένγκεν θα καταρρεύσει και θα επανεμφανιστούν τα εσωτερικά σύνορα ανάμεσα στις χώρες της, εκτιμά.

Παράλληλα, η λιτότητα και η μεταρρυθμιστική κόπωση, ακόμα και σε χώρες εκτός πυρήνα της ΕΕ όπως η Ουγγαρία και η Πολωνία, αναμετράται με την «κόπωση διασώσεων», όπως την ονομάζει, του ευρωπαϊκού πυρήνα. Λαϊκιστικά κόμματα της Δεξιάς και της Αριστεράς, με κοινή μεταξύ τους την απέχθεια για την ελεύθερη αγορά, τη μετανάστευση, τους μουσουλμάνους και την παγκοσμιοποίηση, καθίστανται ολοένα και πιο δημοφιλή στην Ευρώπη.

Συγκεκριμένα, όπως σημειώνει, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κυβέρνηση στην Ελλάδα, ένας αριστερός συνασπισμός στην Πορτογαλία και οι ισπανικές εκλογές πιθανώς θα οδηγήσουν σε έντονη πολιτική αβεβαιότητα. Επίσης, "δηλητηριώδη" αντι-μουσουλμανικά και αντι-μεταναστευτικά κόμματα γίνονται δημοφιλή στον πυρήνα της Ευρώπης, όπως στην Ολλανδία, τη Δανία, τη Φινλανδία και τη Σουηδία. Στη Γαλλία η ακροδεξιά του Εθνικού Μετώπου πλησίασε στο να κερδίσει την τοπική εξουσία σε αρκετές περιοχές τον προηγούμενο μήνα, ενώ η ηγέτιδά του Marine Le Pen μπορεί να πάει αρκετά καλά στις προεδρικές εκλογές του 2017.

Στην Ιταλία ο πρωθυπουργός Μ. Renzi βάλλεται από δύο αντι-ευρωπαϊκά λαϊκιστικά κόμματα που ενισχύονται δημοσκοπικά, ενώ στη Γερμανία η καγκελάριος Α. Merkel αμφισβητείται μετά τη θαρραλέα αλλά αμφιλεγόμενη απόφασή της να επιτρέψει την είσοδο στη χώρα σε περίπου ένα εκατομμύριο αιτούντες άσυλο.

Ο κ. Roubini καταλήγει στο ότι η απόσταση ανάμεσα σε αυτό που χρειάζεται η Ευρώπη και σε αυτό που θέλει μεγαλώνει, με το χάσμα να διαθέτει τη δυναμική να θέσει σοβαρά προβλήματα εντός του 2016.

Κατά τη γνώμη του, η ευρωζώνη και η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζουν πολλαπλές απειλές που καλούν για συλλογικές λύσεις, την ίδια στιγμή που τα κράτη-μέλη υιοθετούν ολοένα περισσότερο εθνικές προσεγγίσεις, οι οποίες υποβαθμίζουν τη δυνατότητα πανευρωπαϊκών αποφάσεων – με το ζήτημα του μεταναστευτικού να συνιστά μια τραγική περίπτωση του συγκεκριμένου θέματος.

Η Ευρώπη, καταλήγει, χρειάζεται περισσότερη συνεργασία, ολοκλήρωση, αναλογική κατανομή βαρών και αλληλεγγύη. Αντ' αυτού, οι Ευρωπαίοι εμφανίζονται να αγκαλιάζουν τον εθνικισμό, την απόκλιση και τη διάσπαση.