Η Moody’s διατήρησε την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας στη βαθμίδα «Baa3» με «σταθερές» προοπτικές, στη δεύτερη αξιολόγησή της για φέτος, ακολουθώντας το παράδειγμα της καναδικής DBRS, η οποία πριν από δύο εβδομάδες επιβεβαίωσε το αξιόχρεο της χώρας στο «BBB», επίσης με σταθερές προοπτικές.
Υπενθυμίζεται ότι η Moody’s ήταν η τελευταία από τους μεγάλους οίκους που έδωσε στην Ελλάδα επενδυτική βαθμίδα, στις 15 Μαρτίου, κατατάσσοντάς την στο «Baa3». Η αναβάθμιση αυτή ήρθε με καθυστέρηση περίπου ενάμιση έτους σε σχέση με τους υπόλοιπους οίκους, ενώ συνοδεύτηκε από μεταβολή των προοπτικών σε «σταθερές» από «θετικές».
Ο κύκλος των αξιολογήσεων συνεχίζεται στις 17 Οκτωβρίου με την Standard & Poor’s, στις 7 Νοεμβρίου με τη Scope, ενώ η Fitch θα ολοκληρώσει το ετήσιο πρόγραμμα στις 14 Νοεμβρίου.
Η έκθεση της Moody’s
Όπως αναφέρει η αξιολόγηση «Baa3» της Ελλάδας με σταθερές προοπτικές στηρίζεται σε ένα ισχυρό ιστορικό μεταρρυθμίσεων που έχει ενισχύσει τους θεσμούς και τη διακυβέρνηση, έχει τονώσει τις επενδύσεις και έχει βελτιώσει την εικόνα του τραπεζικού τομέα. Αν και το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ μειώνεται αισθητά, παραμένει σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα. Ωστόσο, η ευνοϊκή διάρθρωση του χρέους και το σημαντικό ταμειακό απόθεμα λειτουργούν ως αντισταθμιστικοί παράγοντες.
Η ελληνική οικονομία αξιοποιεί αποτελεσματικά τους ευρωπαϊκούς πόρους, γεγονός που, σε συνδυασμό με τις ιδιωτικές επενδύσεις, αναμένεται να στηρίξει την ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων θα ενισχύσει τον δυνητικό ρυθμό ανάπτυξης, αντισταθμίζοντας εν μέρει τις πιέσεις από τις αρνητικές δημογραφικές τάσεις.
Στο δημοσιονομικό μέτωπο, η Ελλάδα ξεπέρασε τις προβλέψεις με πρωτογενές πλεόνασμα 4,8% του ΑΕΠ το 2024, έναντι στόχου 2,1%. Η επίδοση αυτή αποδίδεται εν μέρει στην πρόοδο κατά της φοροδιαφυγής. Σε συνδυασμό με τη σταθερή ανάπτυξη, συνέβαλε στη μείωση του χρέους κατά περισσότερες από 10 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως. Η θετική αυτή πορεία συνεχίστηκε και το 2025, επιτρέποντας στην κυβέρνηση να αυξήσει τον στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος και ταυτόχρονα να ενισχύσει τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
Η Ελλάδα βρίσκεται επίσης στην κορυφή της ΕΕ όσον αφορά την υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με πρόοδο τόσο στις επιχορηγήσεις όσο και στα δάνεια. Ωστόσο, καθώς έχει εκταμιευθεί το 59,3% των διαθέσιμων πόρων, η χώρα προχώρησε σε αναθεώρηση του σχεδίου για να εξασφαλίσει την πλήρη αξιοποίησή τους.
Σύμφωνα με τη Moody’s, η οικονομική ισχύς της Ελλάδας βαθμολογείται στο «baa1», καθώς η χώρα διαθέτει υψηλότερο επίπεδο πλούτου από άλλες με παρόμοια αξιολόγηση και ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης τριετίας, αλλά αντιμετωπίζει περιορισμούς στο δυνητικό ΑΕΠ λόγω αρνητικών δημογραφικών τάσεων. Η θεσμική ισχύς αξιολογείται επίσης στο «baa1», αντικατοπτρίζοντας τη συνέπεια στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, αν και το ιστορικό αναδιάρθρωσης του 2012 εξακολουθεί να βαραίνει.
Η δημοσιονομική ισχύς στηρίζεται σε χρέος που παραμένει υψηλό αλλά μειώνεται ταχύτατα, με χαμηλά επιτόκια και μεγάλες διάρκειες αποπληρωμής. Στον αντίποδα, οι κίνδυνοι για τον τραπεζικό τομέα εξακολουθούν να αποτελούν ευπάθεια, παρά τη σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Οι σταθερές προοπτικές ενσωματώνουν την εκτίμηση ότι η τρέχουσα δημοσιονομική επίδοση θα μετριαστεί μεσοπρόθεσμα, αλλά το χρέος θα συνεχίσει να μειώνεται. Παράλληλα, αναγνωρίζεται ότι οι μεταρρυθμίσεις θα απαιτήσουν χρόνο για να αποδώσουν πλήρως και ότι η ανάπτυξη θα υποχωρήσει σταδιακά μετά την απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Η Moody’s επισημαίνει ότι ανοδικές πιέσεις στην αξιολόγηση θα μπορούσαν να προκύψουν αν ενισχυθεί ο δυνητικός ρυθμός ανάπτυξης πέραν των τρεχουσών εκτιμήσεων ή αν επιταχυνθεί η εφαρμογή μεταρρυθμίσεων. Σημαντική περαιτέρω μείωση του χρέους θα είχε επίσης θετικό αντίκτυπο.
Αντίθετα, καθοδικές πιέσεις θα μπορούσαν να εμφανιστούν σε περίπτωση επιδείνωσης της δημοσιονομικής θέσης, υποχώρησης των μεταρρυθμίσεων ή νέων προβλημάτων στον τραπεζικό τομέα. Αρνητικό σενάριο θα συνιστούσε και μια σοβαρή γεωπολιτική αναταραχή στην Ευρώπη με αποδυνάμωση της στήριξης από βασικούς συμμάχους.
Τέλος, η Moody’s σημειώνει ότι η τελική βαθμολογία προκύπτει από το scorecard στην περιοχή Baa1–Baa3, χαμηλότερα από το αρχικό αποτέλεσμα (A3–Baa2), λόγω της χαμηλότερης διαφοροποίησης της ελληνικής οικονομίας, των δημογραφικών προκλήσεων και του ιστορικού χρεοκοπίας.
