Του Βασίλη Γεώργα
Με φρεσκο-ψηφισμένη μια ακόμη φορολογική και συνταξιοδοτική επιδρομή, από τις δεκάδες που έχουμε ζήσει στα χρόνια των μνημονίων, και με τα χείλη ερμητικά κλειστά ώστε αυτή τη φορά να μην αποκαλύπτουν το πρόσημο των προσδοκιών, η κυβέρνηση μπαίνει σήμερα στην αρένα του Eurogroup περισσότερο για να ακούσει τι έχουν να πουν οι Γερμανοί και το ΔΝΤ, παρά για να μιλήσει.
Είναι η πρώτη φορά που επειδή ίσως όλα τα θέματα έχουν ανοίξει στο τραπέζι (από τη συζήτηση για το χρέος που κάνει επίσημο ντεμπούτο σήμερα μέχρι τα κανονικά και «προληπτικά» μέτρα των 5,4+7,2 δισ. ευρώ) η κυβέρνηση προτιμά να περιμένει σιωπηλή, παρά να προδικάζει τις αποφάσεις με κίνδυνο να εκτεθεί.
Από οικονομικής πλευράς εμφανίζεται πλέον να έχει κάνει άλλωστε και με το παραπάνω όσα έπρεπε να πράξει με βάση το μνημόνιο που υπέγραψε τον Αύγουστο, ψηφίζοντας (πολιτικά μόνη χθες) τα μέτρα που συμφώνησε με τους δανειστές τον Αύγουστο ως φορολογική και ασφαλιστική «μεταρρύθμιση», και αφήνοντας σε εκκρεμότητα αφενός το βαρύ πακέτο των έμμεσων φόρων που θα ακολουθήσει με αυξήσεις μέχρι και στο… ηλεκτρονικό τσιγάρο, και αφετέρου το δύσκολο αγκάθι των προληπτικών μέτρων το οποίο από εκείνη την ημέρα στην Ουάσιγκτον που μπήκε στη συζήτηση με πρωτοβουλία της Γερμανίας και του ΔΝΤ, έχει περιπλέξει ιδιαίτερα την έκβαση της αξιολόγησης.
Έφτασε η 9η Μαϊου του Eurogroup με το ταμείο να γέρνει προς το μείον, την κυβέρνηση να τα έχει δώσει όλα ακόμη και στις άλλοτε κόκκινες γραμμές των ιδιωτικοποιήσεων και των κόκκινων δανείων, αλλά χωρίς ακόμη κανείς να είναι βέβαιος αν και πότε η Ελλάδα θα πάρει τη δόση που της αναλογεί, αν θα την πάρει μισή ή ολόκληρη και πόσα ακόμη μέτρα θα χρειαστεί να λάβει για να «πληρωθεί» και να μην απειληθεί με χρεοκοπία. Φυσικά για όλο αυτό το επικίνδυνα επαναλαμβανόμενο σκηνικό δεν ευθύνονται μόνο οι ένοικοι της εξουσίας στην Ελλάδα, αλλά μερίδιο μεγάλο έχουν και οι ίδιοι οι δανειστές που εμφανίζουν μια ασύγκριτη αδυναμία συνεννόησης όταν πρόκειται να εκταμιεύσουν ή να «διευθετήσουν» χρέη προς τη χώρα. Στη σκιά αυτών των διαφωνιών, το σενάριο που κερδίζει έδαφος εν είδει πρότασης συμβιβασμού είναι αυτό της κατάτμησης των δόσεων για την πληρωμή της Αθήνας με κάποιο «ικανό ποσό» τόσο όσο να περάσει τον κάβο του Ιουλίου, και μετά βλέπουμε…
Οι εταίροι έχουν υποσχεθεί ότι θα συζητήσουν σήμερα σε επίπεδο υπουργών Οικονομικών μια «πολιτική συμφωνία» για το χρέος και ίσως αυτός είναι ο λόγος που η Αθήνα κρατά χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών. Η συνεδρίαση του Eurogroup της Δευτέρας μπορεί να μην θεωρείται η πλέον κρίσιμη εφόσον κανείς δεν περιμένει ότι θα ληφθούν άμεσες αποφάσεις, θα είναι όμως σύνθετη και συνεπώς κομβικής σημασίας γιατί σε αυτή θα τεθούν γραμμή – γραμμή οι συμφωνίες και οι διαφωνίες, και θα τεθούν οι βάσεις ώστε να μάθουμε αν τελικά η αξιολόγηση θα γίνει επί της βάσης μιας συνολικής συζήτησης που θα εμπεριέχει τη βιωσιμότητα του χρέους και τη λήψη τακτικών και προληπτικών μέτρων όπως έχει προϊδεάσει το ΔΝΤ και η ατζέντα του Eurogroup, ή θα αφορά μόνο στο σκέλος των βασικών μέτρων της αξιολόγησης και της δημιουργίας του μηχανισμού αυτόματης περικοπής δαπανών όπως φέρεται να επιδιώκει η γερμανική κυβέρνηση.
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο Γ. Χουλιαράκης, μεταβαίνουν στις Βρυξέλλες για το Eurogroup (16.00 ώρα Ελλάδος) και το Euroworking Group αντίστοιχα, με τη θέση ότι η κυβέρνηση έχει καταλήξει σε κατ'' αρχήν συμφωνία στα βασικά σημεία της διαπραγμάτευσης, ενώ έχει ήδη στείλει από χθες την αναθεωρημένη ελληνική πρόταση για τον μηχανισμό αυτόματης περικοπής δαπανών η οποία στην προηγούμενη εκδοχή της όπως αυτή διατυπώνεται σε προσχέδιο του επικαιροποιημένου μνημονίου, προέβλεπε την αυτοματοποιημένη λήψη μέτρων ίσων με την ετήσια απόκλιση από το στόχο του προγράμματος για το προηγούμενο έτος σύμφωνα με τις διαπιστώσεις της ΕΛΣΤΑΤ και την επικύρωσή τους από την Eurostat.
Το εφεδρικό πακέτο μέτρων ύψους 3,6 δις. ευρώ θα είναι και το δυσκολότερο θέμα της διαπραγμάτευσης δεδομένης της διαφωνίας που υπάρχει μεταξύ αρκετών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για το αν τα απροσδιόριστα μέτρα αυτά είναι απαραίτητα να ληφθούν ώστε να είναι όλοι βέβαιοι ότι ο στόχος του 2018 για παραγωγή πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% θα επιτευχθεί, ή το Eurogroup και το ΔΝΤ θα αρκεστούν στην θεσμοθέτηση-ενεργοποίηση κάποιου αυτοματοποιημένου μηχανισμού. Ο ίδιος ο μνημονιακός στόχος των πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% είναι επίσης υπό συζήτηση μετά από πρωτοβουλία του ΔΝΤ το οποίο δείχνει να επιμένει στη θέση πως είναι προτιμότερο πλέον η Ελλάδα να υφίσταται χαμηλότερους στόχους (1,5%) και συνεπώς μικρότερη λιτότητα, αλλά να υποχρεωθεί να λάβει επίπονα διαρθρωτικά μέτρα στο συνταξιοδοτικό και το μισθολογικό του Δημοσίου.
Στο θέμα του χρέους που για πρώτη φορά θα ανοίξει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, όλοι περιμένουν να ακούσουν πλέον την επίσημη θέση της Γερμανίας. Τόσο το ΔΝΤ όσο και o πρόεδρος του Eurogrpoup έχουν ανοίξει τα χαρτιά τους βάζοντας θέμα συνολικής λύσης σε μέτρα και αναδιάρθρωση χρέους, με την κυβέρνηση να περιμένει ότι θα υπάρξει διατυπωμένη στο κείμενο των συμπερασμάτων τουλάχιστον μια ισχυρή δέσμευση και χρονοδιάγραμμα για τις επόμενες ενέργειες. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δεν έχει μιλήσει ακόμη, η θέση του ωστόσο όπως εμφανίζονταν μέχρι και χθες μέσω διαρροών ήταν πως πρέπει πρώτα να ολοκληρωθεί η συζήτηση για το προληπτικό πακέτο των μέτρων και την αξιολόγηση, και μετά να ανοίξει η κουβέντα για μια light αναδιάρθρωση χρέους που θα αφορά τα ενδεχόμενα προβλήματα εξυπηρέτησης τα οποία αναμένεται να ανακύψουν την περίοδο μετά το 2021.
Διαβάστε ακόμα:
- S. Seibert: Παραμένουμε αντίθετοι με το κούρεμα του ελληνικού χρέους