Του Γιώργου Φιντικάκη
Τη μια αστοχία μετά την άλλη μετρά η ενεργειακή πολιτική της κυβέρνησης. Επειτα από την περίπτωση του ΑΔΜΗΕ, όπου η ΔΕΗ κατέληξε να ενεχυριάσει μελλοντικές της εισπράξεις στις τράπεζες, και τις επαχθείς για όλους δημοπρασίες ρεύματος, ήρθε η γκάφα με τη χρέωση προμήθειας. Ενα μέτρο που θεσπίστηκε πέρυσι προκειμένου να καλύψουν οι προμηθευτές ρεύματος το έλλειμμα του Λογαριασμού ΑΠΕ και όχι οι καταναλωτές με αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ, αλλά αποδείχθηκε ότι σχεδιάστηκε πρόχειρα.
Δύο μήνες βαρυχειμωνιάς ήταν αρκετοί για να αναδείξουν την αστοχία της χρέωσης, που επειδή ακολουθεί την χονδρική τιμή στο ρεύμα, εκτινάχθηκε στα ύψη στην περίοδο Νοεμβρίου-Ιανουαρίου. Από το πουθενά ΔΕΗ και ιδιώτες προμηθευτές επιβαρύνθηκαν με 133 εκατ. ευρώ, και παρά το πλαφόν που επέβαλε στη χρέωση η ΡΑΕ, το κόστος δεν έπεσε παρά στα 100 εκατ ευρώ, προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων, και ειδική σύσκεψη χθες στο υπουργείο Ενέργειας υπό τον Γιώργο Σταθάκη. Είχε προηγηθεί προειδοποίηση από τη ΔΕΗ που ως ο μεγαλύτερος προμηθευτής πλήττεται περισσότερο απ' όλους, πως δεν πρόκειται να πληρώσει τα 90 εκατ ευρώ που της αναλογούν, στα χνάρια της οποίας βαδίζουν τα τελευταία 24ωρα και οι ιδιώτες.
Και ενώ αποφασίστηκε χθες η ΡΑΕ να θέσει ως την επόμενη Τρίτη σε διαβούλευση εισήγηση του Λειτουργού της Αγοράς (ΛΑΓΗΕ) για μέση μοναδιαία χρέωση στα 8 ευρώ η μεγαβατώρα, η ενεργειακή αγορά χαρακτηρίζει την πρόταση εκτός πραγματικότητας.
Κέρδισαν τα ασφαλιστικά μέτρα
Στο μεταξύ οι τέσσερις μεγάλοι προμηθευτές (Elpedison, Protergia, Ήρων και Watt+Volt) κέρδισαν σήμερα τα ασφαλιστικά μέτρα που είχαν καταθέσει κατά του ΛΑΓΗΕ για τη χρέωση προμηθευτή υπέρ ΑΠΕ, με το δικαστήριο να απαγορεύει στο λειτουργό να τους καταγγείλει τις συμβάσεις επειδή δεν είχαν καταβάλει ολόκληρο το ποσό της συγκεκριμένης χρέωσης. Προϋπόθεση είναι οι εταιρείες αυτές να πληρώσουν την μισή αξία της μέχρι τώρα οφειλής τους.
Το πρόβλημα, ωστόσο, παραμένει αφού στο σύνολό της η αγορά θεωρεί πως οποιαδήποτε τιμή πάνω από τα 5 ευρώ δεν αφήνει περιθώρια για ανταγωνισμό και ενίσχυση των μεριδίων της στη λιανική. Διότι εξαλείφει την οποιαδήποτε δυνατότητα έχουν να προσφέρουν ανταγωνιστικά τιμολόγια με αυτά της ΔΕΗ περιορίζοντας το όποιο όφελος έχουν από τις δημοπρασίες, και ακυρώνοντας τον μνημονιακό στόχο για μείωση μεριδίων. Άλλωστε η χρέωση συμπίπτει με μια περίοδο ανοδικών τάσεων στην χονδρική του ρεύματος.
Ουδείς θέλει αυξήσεις στα τιμολόγια
Αν η χρέωση προμηθευτή δεν περιοριστεί δραστικά, ΔΕΗ και ιδιώτες είτε θα πάψουν να την πληρώνουν όπως και συνέβη, είτε θα βρεθούν μπροστά στο δίλημμα να αυξήσουν τα τιμολόγιά τους. Εννοείται ότι αυτό είναι το τελευταίο που θα ήθελε το υπουργείο Ενέργειας που τρέχει και δεν φτάνει τα τελευταία 24ωρα, προκειμένου, μαζί με την ΡΑΕ και τον ΛΑΓΗΕ, να βρουν λύση, πιέζοντας προς τα κάτω τη συγκεκριμένη χρέωση.
Για να αντιληφθεί κανείς ποιο είναι το επίδικο, η χρέωση προμηθευτή θεσπίστηκε ως μια "ανταποδοτική χρέωση". Το σκεπτικό ήταν το εξής: Από την στιγμή που όπως έχουν δείξει σειρά μελετών οι ΑΠΕ μειώνουν την τιμή χονδρικής στην οποία αγοράζουν οι προμηθευτές, θα πρέπει ένα τμήμα από το όφελος που οι τελευταίοι καρπώνονται να το επιστρέφουν. Και να καλύψουν με τον τρόπο αυτό μέρος του ελλείμματος του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ, προκειμένου η πολιτεία να μην αναγκαστεί σε νέα αύξηση του τέλους ΕΤΜΕΑΡ. Έλα όμως που η χρέωση ορίστηκε με βάση έναν αλγόριθμο ως η διαφορά ανάμεσα στην εκάστοτε χονδρική τιμή (Οριακή Τιμή Συστήματος) και στην εικονική ΟΤΣ, εκείνη δηλαδή που προκύπτει αν αφαιρέσει κανείς την επιρροή που έχουν οι ΑΠΕ στην ΟΤΣ. Στην αρχή ήταν χαμηλή, επειδή όμως παρακολουθεί την ΟΤΣ, όταν το τελευταίο δίμηνο αυτή εκτινάχθηκε λόγω της κακοκαιρίας, συμπαρέσυρε σε δυσθεώρητα ύψη και την χρέωση προμηθευτή. Κατόπιν της βροχής αντιδράσεων από ΔΕΗ και ιδιώτες, οι αρμόδιοι αντιλήφθηκαν την γκάφα, η ΡΑΕ έβαλε τον Ιανουάριο πλαφόν στα 40 ευρώ η μεγαβατώρα, με αποτέλεσμα η μέχρι τότε επιβάρυνση για την ΔΕΗ να πέσει από τα 120 εκατ. στα 66 εκατ. ευρώ, και πάλι όμως το πρόβλημα δεν λύθηκε.
Έτσι χθες η ΡΑΕ έθεσε σε διαβούλευση την πρόταση του ΛΑΓΗΕ που και πάλι προκαλεί θύελλα αντιδράσεων. Εισηγείται πάνω και κάτω όρια, στα 20 και στα 6 ευρώ η μεγαβατώρα, καθώς και τον καθορισμό διοικητικά οριζόμενου άνω ορίου στα 8 ευρώ η μεγαβατώρα στη μέση μοναδιαία πρόσθετη χρέωση των προμηθευτών. Αλλά οι πάντες και πάλι (ΡΑΕ, υπουργείο Ενέργειας, ΔΕΗ, ιδιώτες προμηθευτές) διαφωνούν.
Διότι η θέσπιση δύο ορίων, ενός ανώτατου και ενός κατώτατου, κινδυνεύει να μετατρέψει τη συγκεκριμένη χρέωση σε “τέλος»”, προξενόντας πρόσθετα προβλήματα, ακόμα και νομικής φύσεως.
Η αγορά από την πλευρά της θεωρεί πως η μοναδική βιώσιμη λύση είναι να υπάρξει ένα ταβάνι στα 20 ευρώ, δίχως κατώφλι.
Σύμφωνοι, κάποια στιγμή το τοπίο θα αποσαφηνιστεί, και πιθανότατα αυτό να έχει γίνει μέχρι την επόμενη εβδομάδα, οπότε και η ΡΑΕ αναμένεται να καταλήξει στο ποια είναι η βέλτιστη για όλους λύση. Αν ωστόσο αποδεικνύει κάτι αυτή η ιστορία είναι το πόσο πρόχειρα έχει στηθεί ένα μέτρο, το οποίο τώρα οι αρμόδιοι πασχίζουν να ρετουσάρουν. Σαν το φιάσκο με τα μπλοκάκια στους ελεύθερους επαγγελματίες, έτσι και η ενεργειακή αγορά ζει το δικό της φιάσκο με την χρέωση προμηθευτή.
Φωτογραφία: Sooc
