Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Επιτείνεται η αβεβαιότητα και οι ανησυχίες στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις εξαιτίας των καθυστερήσεων από την κυβέρνηση στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Το ασταθές οικονομικό περιβάλλον έχει αναγκάσει τα νοικοκυριά να κρύβουν πάλι κάτω από το στρώμα τις λιγοστές τους καταθέσεις φοβούμενοι ότι οι πρακτικές του κυβερνώντος κόμματος οδηγούν στη χειροτέρευση του βιοτικού επιπέδου, με νέες μειώσεις σε μισθούς, συντάξεις και ενδεχομένως και έκτακτα μέτρα.
Οι καταθέσεις των φυσικών προσώπων μειώνονται μήνα με τον μήνα, ενώ από την πλευρά τους οι επιχειρήσεις βλέπουν τον εφιάλτη του 2015 να επιστρέφει. Οι μικρές επιχειρήσεις φοβούνται και δεν αποκλείουν να βάλουν λουκέτο στις δραστηριότητες τους, ενώ οι μεγάλες προφυλάσσονται μειώνοντας τις προμήθειες καθώς βλέπουν ότι οι παραγγελίες θα συρρικνωθούν σημαντικά.
Οι εκθέσεις μάλιστα που δημοσιοποίησαν αρκετές εισηγμένες περιγράφουν ως εύθραυστη την κατάσταση που επικρατεί στρέφοντας τον προσανατολισμό τους σε αγορές του εξωτερικού.
Άλλωστε το δικαίωμα αυτό τους το έδωσε η κυβέρνηση, η οποία θέλει να αναπτυχθεί η οικονομία αλλά χωρίς τις κακές επιχειρήσεις που υφαρπάζουν τον ΦΠΑ.
Μεγάλη εισηγμένη εκτιμά ότι και φέτος το λιανικό εμπόριο θα παραμείνει υπό πίεση, λόγω της συνεχιζόμενης υψηλής ανεργίας και φορολόγησης φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων, αλλά και της αδυναμίας του τραπεζικού συστήματος να προσφέρει κεφάλαια για τη δημιουργία νέων επενδύσεων.
Σε άλλη έκθεση τονίζεται ότι η εταιρεία σχεδιάζει την επέκταση της στο εξωτερικό και την ενδυνάμωση του εξαγωγικού προσανατολισμού της.
Γενικότερα οι περισσότερες επιχειρήσεις εκφράζουν τον φόβο ότι το 2017 μπορεί να εξελιχθεί σε μία από τις δυσκολότερες χρονιές, εξέλιξη που ενδεχομένως να οδηγήσει στην αύξηση της ανεργίας και στην αύξηση των λουκέτων.
Ήδη μεγάλες επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να πληρώνουν με εξάμηνες επιταγές επιθυμώντας να διατηρήσουν την ρευστότητα τους προκειμένου να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν αρνητικές εξελίξεις. Η λογική αυτή ακόμα και με ετήσιες επιταγές είχε παρουσιασθεί στις αρχές του 2015, η οποία εντάθηκε με την επιβολή των περιοριστικών όρων στη διακίνηση κεφαλαίων.
Τα πρώτα στοιχεία του προϋπολογισμού καταδεικνύουν το κομβικό σημείο στο οποίο βρίσκεται η οικονομία και κάθε μέρα που περνάει χωρίς να κλείνει η αξιολόγηση επιτείνει την αβεβαιότητα. Το πρώτο δίμηνο του έτους τα στοιχεία του προϋπολογισμού προβληματίζουν, καθώς δεν πληρώθηκαν και πάλι οι προμηθευτές του δημοσίου (μόλις 78 εκατ. ευρώ έπεσαν στην αγορά), η κυβέρνηση κήρυξε άτυπη στάση πληρωμών, δημιουργώντας ένα κουμπαρά 3,8 δισ. ευρώ για να μπορέσει να πληρώσει μισθούς και συντάξεις στην περίπτωση που αποφασίσει να φτάσει την αξιολόγηση μέχρι το Φθινόπωρο, ενώ τα έσοδα έχασαν τη δυναμική του προηγούμενου έτους.
Εάν μάλιστα δεν ήταν το μέρισμα της Τράπεζας της Ελλάδος (50% μεγαλύτερο από αυτό που είχε αρχικώς υπολογισθεί) τα έσοδα θα εμφάνιζαν μείωση έναντι του στόχου. Τα στοιχεία αυτά διαβάζουν και οι πιστωτές της χώρας και για αυτό το λόγο αντιμετωπίζουν την κυβέρνηση με μεγάλη δυσπιστία.
Ένα ακόμα ανησυχητικό στοιχείο είναι η δεύτερη μεγαλύτερη τα τελευταία χρόνια αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Οι φορολογούμενοι δεν κατάφεραν να πληρώσουν φόρους και διάφορες άλλες υποχρεώσεις τους ύψους 1,63 δισ. ευρώ και δυστυχώς η εξέλιξη δεν προμηνύεται καλύτερη.
