Των Δρ. Βασίλειου Στουραΐτη* και Ηλία Τσάνη**
Στην οικονομική κρίση ανθίζει και επιβιώνει η επιχειρηματικότητα, είτε λόγο έλλειψης απορρόφησης στην αγορά εργασίας, είτε λόγο μεγάλων εμποδίων από πλευράς του κράτους. Η επιχειρηματικότητα βοηθάει στην παραγωγικότητα, στην δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και στην καινοτομία. Μεγάλο μέρος της έρευνας που γίνετε από διεθνής οργανισμούς εστιάζει στις διάφορες μεταξύ ανδρών και γυναικών όσον αφορά την αντίληψη της επιχειρηματικότητας. Αυτές οι διαφορές είναι πιο έντονες σε αναδυόμενες οικονομίες, αλλά είναι εμφανές ότι έχουν έναν ρόλο να παίξουν και στην Ελλάδα όπου η ιδέα της καινοτομίας και του επιχειρείν έχει υποστεί μεγάλες ρωγμές.
Πρόσφατη έρευνα μας με διεθνείς ακαδημαϊκούς σε 332 συμμετέχοντες (168 άντρες και 164 γυναίκες) έδειξε αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία για τις διαφορές μεταξύ τον δυο. Πέρα από αυτό, βρέθηκαν και αρκετά ενδιαφέροντα αποτελέσματα για την επιλογή του να ξεκινήσει κανείς μια επιχείρηση πέραν από το οικονομικό. Οι επιλογές, η αν προτιμάμε τα ερεθίσματα μπορούν να χωριστούν σε ανταγωνιστικότητα, αρνητικά γεγονότα, επιχειρηματικές βλέψεις, βλέψεις καριέρας, και προσωπικά ζητήματα. Όπως δείχνουν οι απαντήσεις τον ερωτηθέντων, δεν περιορίζεται μόνο σε οικονομικά ζητήματα το επιχειρείν, και αυτό είναι σημαντικό για οποιαδήποτε κυβέρνηση να το καταλάβει. Αυτό που είναι ακόμα πιο ενδιαφέρον, όπως δείξαν τα αποτελέσματα, είναι ότι σε 332 άτομα 4 από τα 5 θέματα έδειξαν ότι επηρεάζουν την απόφαση, εκτός από τα προσωπικά ζητήματα. Δείχνοντας έτσι, σε αντίθεση με το τι έχουμε συνηθίσει, ότι προσωπικά ζητήματα (όπως πχ. οικογενειακά θέματα) δεν έχουν τόσο σημασία στην απόφαση αλλά πιο πολύ τα ζητήματα που περιστρέφονται γύρο από την καριέρα, επιχείρηση, και επαγγελματικές αποφάσεις. Με άλλα λόγια, μια σοβαρή και σταθερή προοπτική εργασίας μπορεί να ξεπεράσει πολλών ειδών οικογενειακά ζητήματα.
Όσον αφορά της διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών, εστιάσαμε την προσοχή μας σε δείγμα από την Ταϊλάνδη και Μαλαισία αλλά είχαμε και πολλούς συμμετέχοντες από την Ελλάδα. Είναι εμφανές ότι, και λόγο κουλτούρας, πρόσβασης, λόγο παράδοσης και λόγω οικογένειας, οι άνδρες συνδέονται με επιχειρηματικές δραστηριότητες μεγαλύτερου ρίσκου. Πέρα από μεγαλύτερο ρίσκο οι άνδρες συνδέονται με επιχειρήσεις μεγαλύτερης τεχνολογικής βάσης και παράλληλα συνδέονται με μεγαλύτερη επιθετικότητα στις κινήσεις τους.
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι άνδρες είναι απαραίτητα συνδεδεμένοι με μεγαλύτερες επιτυχίες η μεγαλύτερη μακροχρόνια δραστηριότητα, απλά για κοινωνικούς και οικογενειακούς λόγους (ειδικά σε μικρές οικονομίες) οι γυναίκες αναζητούν το επιχειρείν με μεγαλύτερο επίπεδο σταθερότητος. Αυτό έχει σημασία γιατί όταν ένα κράτος θέλει να ανεβάσει το επίπεδο του επιχειρείν (ειδικά όταν άμεσα δε μπορεί να δημιουργήσει θέσεις εργασίας αλλιώς-πέρα από υπερβολικές προσλήψεις στο δημόσιο), πρέπει να κατανοήσει της ανάγκες του κάθε πολίτη σαν επιχειρηματία.
Η έρευνα θα δημοσιευτεί σύντομα με μεγαλύτερες λεπτομέρειες και συνδράμει στους στόχους του ΟΗΕ για μεγαλύτερη επιχειρηματική δράση σε όλα τα κράτη που το έχουν ανάγκη και παράλληλα σε μεγαλύτερη περιεκτική οικονομία με δράση για όλους και κοσμια εργασία για όλους.
* Ο Δρ. Βασιλειος Στουραΐτης είναι Διδάκτωρ του πανεπιστημίου του Reading, σύμβουλος στον ΟΗΕ για θέματα εμπορίου και διακυβέρνησης και λέκτορας σε διάφορα ιδιωτικά πανεπιστήμια της Ρώμης. Επίσης είναι πολιτικό στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας, που έχει περάσει από τη διαδικασία του Μητρώου Πολιτικών Στελεχών.
** Ο Δρ. Κωνσταντίνος Ηλία Τσάνης εργάζεται ως σύμβουλος κυβερνήσεων σε συστήματα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης για μικρομεσαίες και start-up επιχειρήσεις σε 14 χώρες της Μέσης Ανατολής και Αφρικής με την Thomson Reuters. Παράλληλα εργάζεται ως ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες σε εταιρείες και start up ενέργειας μέσω της Kaiser Associates.
