Ένα βήμα πιο κοντά είναι από χθες η Τραπεζική Ενωση στην Ευρωζώνη. Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης συμφώνησαν να προχωρήσει η μεταρρύθμιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), με την υπογραφή της αναθεωρημένης Συνθήκης τον Ιανουάριο του 2021, έτσι ώστε να ξεκινήσει τη διαδικασία επικύρωσης.
Οι υπουργοί Οικονομικών τονίζεται ότι με την κίνηση αυτή απλώνεται ένα δίχτυ ασφαλείας πάνω από το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα.
Παράλληλα το Eurogroup λαμβάνοντας υπόψη του την πρόοδο που έχει σημειωθεί στη μείωση του κινδύνου και σε μία σειρά από μέτρα συμφωνήθηκε να προωθηθεί η έναρξη ισχύος του κοινού backstop στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης έως τις αρχές του 2022.
Επίσης συμφωνήθηκε ότι τα stress test του 2021 θα δείξουν την εικόνα που υπάρχει, αλλά σημειώνεται ότι πλέον θα υπάρχουν συνεχείς και επιτόπιοι έλεγχοι, ώστε να διασφαλιστεί η ευστάθεια του συστήματος.
Ειδικά για την Ελλάδα οι υπουργοί Οικονομικών απένειμαν τα εύσημα στην προσπάθεια που γίνεται προς της κατεύθυνση μείωσης των κόκκινων δανείων.
Τα κυριότερα σημεία της χθεσινής συμφωνίας στο Eurogroup είναι τα εξής:
- Προχωρά η μεταρρύθμιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), με την υπογραφή της αναθεωρημένης Συνθήκης τον Ιανουάριο του 2021 και εν συνεχεία θα ξεκινήσει η διαδικασία επικύρωσης. Η έναρξη ισχύος του κοινού backstop στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης τοποθετείται χρονικά στις αρχές του 2022.
- Προβλέπεται η καθιέρωση κοινού backstop στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (SRF) με τη μορφή πιστωτικού ορίου από τον ESM για την αντικατάσταση του Μέσου Άμεσης Ανακεφαλαιοποίησης, παρέχοντας ένα χρηματοοικονομικό δίχτυ ασφαλείας για τραπεζικές αναλύσεις στην Τραπεζική Ένωση, το οποίο θα παρέχει προστασία στη χρηματοοικονομική σταθερότητας. Αυτές οι αλλαγές θα ενισχύσουν την ικανότητα αντοχής και επίλυσης κρίσεων της ζώνης του ευρώ.
- Ορισμένες ευπάθειες, ωστόσο, παραμένουν, όπως αντικατοπτρίζονται στα επίπεδα NPL και τα μειονεκτήματα MREL σε σχέση με τα συμφωνημένα σημεία αναφοράς. Αυτά θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με συνδυασμό πρόσθετων προσπαθειών σε επίπεδο τράπεζας, κράτους μέλους και σε επίπεδο ΕΕ. Επιπλέον, η κρίση του Covid είναι πιθανό να διακόψει προσωρινά ή να επιβραδύνει τις ευνοϊκές τάσεις που παρατηρήθηκαν τα τελευταία χρόνια.
- Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη στενής παρακολούθησης των εξελίξεων και αντιμετώπισης τυχόν υπολειπόμενων ή αναδυόμενων τρωτών σημείων, με σκοπό τη διατήρηση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας, προστατεύοντας παράλληλα τους φορολογούμενους, σύμφωνα με τους θεμελιώδεις στόχους της Τραπεζικής Ένωσης. Η αντιμετώπιση των NPL και η βελτίωση της δυνατότητας επίλυσης θα παραμείνουν επομένως προτεραιότητα.
- Το Eurogroup θεωρεί ως ιδιαίτερα θετικό την πρόθεση της Τραπεζικής Εποπτείας της ΕΚΤ να διατηρήσει μια εκτενή και ολοκληρωμένη εποπτική προσπάθεια για περαιτέρω μείωση των κινδύνων, ιδίως για τις τράπεζες υπό αυστηρότερη εποπτική παρακολούθηση, που εξακολουθεί να υπερβαίνει το όριο του 5% στον ακαθάριστο δείκτη NPL, ιδίως διασφαλίζοντας την εφαρμογή των τραπεζών » Στρατηγικές μείωσης του NPL, καθώς και μέσω του stress testing και του επιτόπιου ελέγχου, ως μέρος της ολοκληρωμένης εργασίας του για την αντιμετώπιση όλων των τύπων τρωτών σημείων στον τραπεζικό τομέα.
- Σημαντική είναι η σημασία των τακτικών επιτόπιων επιθεωρήσεων και, όπου ενδείκνυται και προβλέπονται στο νομικό πλαίσιο, στοχευμένες κριτικές ποιότητας περιουσιακών στοιχείων για τράπεζες με σημαντικές ευπάθειες όπως, ενδεικτικά, υψηλά επίπεδα NPL ή αδιαφανή και ρευστά περιουσιακά στοιχεία. Σημαντική είναι επίσης η πρόθεση της ΕΚΤ να επικεντρωθεί στην προληπτική ετοιμότητα των τραπεζών για τυχόν επικείμενη επιδείνωση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων τους ως αποτέλεσμα της κρίσης του Covid.
- Τα stress test πανευρωπαϊκή κλίμακα το 2021, θα δείξουν την ικανότητα των τραπεζών να ανταποκρίνονται στις τρέχουσες προκλήσεις.
- Θα αυξηθούν περαιτέρω συνεισφορές σύμφωνα με το συμφωνημένο επίπεδο στόχου τουλάχιστον του 1% των καλυμμένων καταθέσεων στο τέλος της μεταβατικής περιόδου.
- Είναι αναγκαία η συνεχής βελτίωση του πλαισίου διαχείρισης κρίσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, και επίσης ενόψει της ενδεχόμενης λήξης του προσωρινού πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις μετά την πανδημία, ζητείται από την Επιτροπή να αναθεωρήσει το πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων για τις τράπεζες στο πλαίσιο της αναθεώρησης του πλαισίου διαχείρισης κρίσεων, και οι δύο ξεκινούν το 2021 και θα ολοκληρωθεί παράλληλα έως το 2023, διασφαλίζοντας την έναρξη ισχύος ταυτόχρονα με την αναθεώρηση του πλαισίου διαχείρισης κρίσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέπεια μεταξύ των δύο πλαισίων, επαρκής επιμερισμός των βαρών των μετόχων και των πιστωτών για την προστασία των φορολογουμένων, και διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
Ειδική αναφορά γίνεται στην τοποθέτηση του Eurogroup για την πρόοδο που έχει συντελεστεί σε Ελλάδα και Κύπρο προς της κατεύθυνση μείωσης των κινδύνων.
Όπως χαρακτηριστικά σημειώνεται: «Σε αυτό το πλαίσιο, αναγνωρίζουμε τη σημαντική πρόοδο που έχει σημειωθεί στη μείωση του κινδύνου από την Ελλάδα και την Κύπρο και σημειώνουμε με ικανοποίηση ότι η Ελλάδα και η Κύπρος υιοθέτησαν πρόσφατα φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις στα πλαίσια αφερεγγυότητας τους και θέσπισαν δευτερεύουσες αγορές, συστήματα πληροφορικής και ένα σύστημα προστασίας περιουσιακών στοιχείων ή μια εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων αντίστοιχα για τη διευκόλυνση της περαιτέρω μείωσης των NPL.
Χαιρετίζουμε τη δέσμευση της Ελλάδας να υιοθετήσει το συντομότερο δυνατό την αναγκαία παράγωγη νομοθεσία για τη μεταρρύθμιση της αφερεγγυότητας και να εφαρμόσει το απαραίτητο σύστημα πληροφορικής για να εξασφαλίσει την αποτελεσματική επιβολή όλων των εξασφαλίσεων όταν τεθούν σε ισχύ οι νέοι κανόνες αφερεγγυότητας.
Όσον αφορά την Κύπρο, χαιρετίζουμε τις νομικές πρωτοβουλίες που συζητούνται για τη βελτίωση του πλαισίου που διέπει τις εταιρείες απόκτησης πιστώσεων, καθώς και την πρόθεση των αρχών να αναθεωρήσουν τον εταιρικό νόμο, με στόχο την απλοποίηση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου που διέπει την αφερεγγυότητα, και καλούμε τις αρχές να μεταφέρουν εγκαίρως την οδηγία για την προληπτική αναδιάρθρωση.
Χαιρετίζουμε επίσης τις δεσμεύσεις της Ελλάδας στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας και της Κύπρου στο πλαίσιο της παρακολούθησης μετά το πρόγραμμα να συνεχίσουν να καταβάλλουν πρόσθετες στοχευμένες προσπάθειες με στόχο την περαιτέρω αύξηση της αποτελεσματικότητας και της αποτελεσματικότητας των πλαισίων αφερεγγυότητας τους, βελτιώνοντας την ανθεκτικότητα των τραπεζών τομέα και τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο σύστημα και τη συμπερίληψη τέτοιων μεταρρυθμίσεων, όπου ενδείκνυται και δεν καλύπτονται από άλλο πλαίσιο, στα αντίστοιχα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας».
Τέλος στο ανακοινωθέν σημειώνεται ότι «οι αποφάσεις είναι ένα άλλο κρίσιμο βήμα προ την κατεύθυνση της τραπεζικής ένωσης. Με τη μεταρρύθμιση της Συνθήκης του ESM και την καθιέρωση μιας κοινής βάσης ενισχύεται το δίχτυ ασφαλείας που δημιουργήθηκε».
