Η ρωσική οικονομία βρίσκεται σε διαρκώς πιο επισφαλή κατάσταση λόγω της μετάβασής της σε πολεμική λειτουργία και των δυτικών κυρώσεων για την εισβολή στην Ουκρανία, σύμφωνα με έκθεση του Ινστιτούτου Οικονομικών Μεταβάσεων της Στοκχόλμης (SITE), που παρουσιάστηκε την Τρίτη.
Η έκθεση, η οποία εκπονήθηκε για τις συζητήσεις των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ, σημειώνει πως, παρότι η οικονομία φαίνεται να διατηρείται σταθερή, η ανθεκτικότητά της είναι επιφανειακή και συγκαλύπτει εντεινόμενες εσωτερικές ανισορροπίες και διαρθρωτικές αδυναμίες.
«Τα πολεμικά δημοσιονομικά κίνητρα έχουν διατηρήσει την οικονομία ζωντανή βραχυπρόθεσμα, όμως η εξάρτηση από αδιαφανείς μηχανισμούς χρηματοδότησης, η στρεβλή κατανομή πόρων και η μείωση των αποθεμάτων καθιστούν τη συνολική πορεία μη βιώσιμη. Σε αντίθεση με την αφήγηση του Κρεμλίνου, ο χρόνος δεν είναι με το μέρος της Ρωσίας», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Από την έναρξη του πολέμου τον Φεβρουάριο του 2022, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επιβάλει 16 πακέτα κυρώσεων κατά της Μόσχας, πλήττοντας βασικές πηγές εσόδων της, όπως οι εξαγωγές πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα. Αντίστοιχες κυρώσεις έχουν επιβάλει και άλλες δυτικές χώρες, όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Βρετανία και η Ιαπωνία.
Σε μια προσπάθεια να αποδείξει ότι οι κυρώσεις δεν έχουν αντίκτυπο, η Μόσχα υποστηρίζει πως το ΑΕΠ της αυξήθηκε κατά 4,3% το 2024, μετά από ανάπτυξη 3,6% το προηγούμενο έτος.
Ωστόσο, ο Torbjorn Becker, επικεφαλής του SITE και παρουσιάζων της έκθεσης στους Ευρωπαίους υπουργούς, δήλωσε ότι τα ρωσικά στοιχεία για το ΑΕΠ δεν είναι αξιόπιστα, καθώς η κυβέρνηση φαίνεται να υποεκτιμά σημαντικά τον πληθωρισμό, γεγονός που αλλοιώνει τους υπολογισμούς για την πραγματική ανάπτυξη.
«Η Ρωσία ισχυρίζεται ότι ο πληθωρισμός κυμαίνεται στο 9-10%. Τότε γιατί η κεντρική της τράπεζα διατηρεί επιτόκιο πολιτικής στο 21%; Ποια κανονική κεντρική τράπεζα θα διατηρούσε επιτόκιο 11,5 ποσοστιαίες μονάδες πάνω από τον πληθωρισμό; Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο στην Ευρώπη, ο διοικητής της θα είχε απολυθεί την επόμενη μέρα», σχολίασε ο Becker.
«Πρόκειται για σαφή ένδειξη ότι τα επίσημα στοιχεία για τον πληθωρισμό είναι αμφισβητήσιμα. Και αν αυτός υποεκτιμάται, τότε τα πραγματικά στοιχεία για το ΑΕΠ υπερεκτιμώνται», πρόσθεσε.
Υψηλότερο έλλειμμα και τραπεζικοί κίνδυνοι
Ο Becker επισήμανε επίσης τους αυξανόμενους δημοσιονομικούς περιορισμούς που προκαλούνται από τη μείωση των ενεργειακών εσόδων και την αύξηση των στρατιωτικών δαπανών. Παρά την πολεμική ένταση, η Μόσχα διατηρεί την επίσημη εκτίμηση του ελλείμματος στο 2% του ΑΕΠ ετησίως.
«Τα επίσημα δημοσιονομικά στοιχεία δεν ευθυγραμμίζονται με το επίπεδο της επένδυσης στην πολεμική μηχανή», τόνισε ο Becker, σημειώνοντας πως μεγάλο μέρος της χρηματοδότησης περνά μέσα από το τραπεζικό σύστημα. Αν αυτή η χρηματοδότηση συνυπολογιστεί, τότε το πραγματικό έλλειμμα θα μπορούσε να είναι διπλάσιο του ανακοινωθέντος.
Αυτό, υπογράμμισε, αυξάνει τους χρηματοπιστωτικούς κινδύνους, καθώς οι τράπεζες καταγράφουν υψηλή πιστωτική επέκταση. «Αυτοί είναι οι δείκτες που εξετάζουμε όταν θέλουμε να προβλέψουμε μια τραπεζική κρίση», προειδοποίησε.
Ο Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της ΕΕ, Βάλντις Ντομπρόβσκις, δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμφωνεί με την εκτίμηση του SITE.
«Η ανάλυσή τους αναδεικνύει την αναξιοπιστία των ρωσικών στατιστικών και καταδεικνύει ότι η ρωσική οικονομία δεν αποδίδει τόσο καλά όσο δείχνουν τα επίσημα στοιχεία», ανέφερε σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση των υπουργών.
«Η Επιτροπή συμμερίζεται σε γενικές γραμμές τα συμπεράσματα της έκθεσης και την εκτίμηση περί αυξανόμενης ευθραυστότητας της ρωσικής οικονομίας. Αυτό υπογραμμίζει τη σημασία της συνέχισης των διεθνών προσπαθειών για τον περιορισμό της ικανότητας του Κρεμλίνου να χρηματοδοτεί τον επιθετικό του πόλεμο κατά της Ουκρανίας», κατέληξε.
