Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Δημοσιονομική βόμβα ύψους 800 εκατ. ευρώ απειλεί το πρωτογενές πλεόνασμα του 2018 και την καθαρή έξοδο (που κοστίζει σε κάθε περίπτωση περισσότερα χρήματα στους φορολογούμενους) που επιδιώκει η κυβέρνηση. Σύμφωνα με πληροφορίες το κόστος από τις δύο πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ για τους ενστόλους και του γιατρούς του ΕΣΥ θα κοστίσει στο ελληνικό δημόσιο περισσότερα από 800 εκατ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται πως η πρώτη απόφαση προβλέπει την αναπροσαρμογή των μισθών και συντάξεων για όλους τους ενστόλους στα επίπεδα που ήταν τον Αύγουστο του 2012, και μάλιστα εντός 8 μηνών. Μάλιστα, σε περίπτωση που το αρμόδιο υπουργείο Οικονομικών δεν εφαρμόσει τις αποφάσεις του ΣτΕ για τα μισθολογικά των ενστόλων, τότε θα επιβληθεί στο κράτος από το ανώτατο δικαστήριο πρόστιμο.
Ακόμα και σήμερα πάντως και παρά το γεγονός ότι η απόφαση για τους ενστόλους έχει εκδοθεί και καθαρογραφεί από το ΣτΕ οι ένστολοι δεν έχουν λάβει ούτε δεκάρα. Ωστόσο, έχει αναγνωρισθεί η δαπάνη και μάλιστα στα εκκαθαριστικά του μηνός Φεβρουαρίου υπήρχε σχετική εγγραφή των αναδρομικών που πρέπει να λάβουν χωρίς όμως να γίνεται καμία αναφορά για το πότε.
Η δεύτερη απόφαση του το ανώτατο Δικαστήριο κρίνει αντισυνταγματικές τις περικοπές που έγιναν αναδρομικά από 1.8.2012 λόγω μνημονίου, για τους γιατρούς του ΕΣΥ. Με την απόφαση του ΣτΕ, οι αποδοχές όλων των γιατρών του ΕΣΥ επιστρέφουν στα επίπεδα προ του 2012.
Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη την «οξυμένη δημοσιονομική κρίση και τη γνωστή ταμειακή δυσχέρεια του ελληνικού κράτους», προκειμένου δηλαδή να μη «βαθύνει» περισσότερο» η τρύπα στον προϋπολογισμό, η Ολομέλεια του ΣτΕ αποφάνθηκε ότι η αναδρομική αποκατάσταση των αποδοχών στο προ της 1.8.2012 καθεστώς και η επιστροφή του ποσού των περικοπών ισχύουν μόνο για τους τέσσερις διευθυντές νοσοκομείων που προσέφυγαν στο ΣτΕ, καθώς και για όσους έχουν προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια της χώρας. Πάντως, νομικοί κύκλοι αναφέρουν ότι και όσοι προσφύγουν στα διοικητικά δικαστήρια θα έχουν την ίδια αντιμετώπιση με τους συναδέλφους τους που κέρδισαν την απόφαση. Όσοι γιατροί έχουν ήδη προσφύγει θα λάβουν αναδρομικά και τις διαφορές των αποδοχών τους από 1ης Αυγούστου 2012.
Στο σκεπτικό της απόφασης (431/2018), η Ολομέλεια του ΣτΕ επισημαίνει ότι μόνιμοι γιατροί του ΕΣΥ τελούν σε ιδιαίτερο υπηρεσιακό καθεστώς σε σχέση προς τους λοιπούς δημοσίους υπαλλήλους και τελούν σε ειδικές συνθήκες από την άποψη εισόδου και εξελίξεως στη δημόσια υπηρεσία σε σχέση με τους λοιπούς δημοσίους υπαλλήλους, καθώς, μεταξύ των άλλων, εισέρχονται στον δημόσιο τομέα σε μεγαλύτερη ηλικία, είναι αποκλειστικής απασχόλησης κ.λπ.
Υψηλού επιπέδου υπηρεσίες
Οι ανώτατοι δικαστές επικαλούνται τις συνταγματικές επιταγές βάσει των οποίων το κράτος υποχρεούται να παρέχει ιδιαίτερη μισθολογική μεταχείριση στους γιατρούς του ΕΣΥ, όπως επίσης υποχρεούται να παρέχει σε όλους τους πολίτες υψηλού επιπέδου υπηρεσίες υγείας, τις οποίες υλοποιούν οι γιατροί του ΕΣΥ.
Κατόπιν αυτών, όπως επισημαίνει η Ολομέλεια, η μεταβολή του μισθολογικού καθεστώτος των γιατρών του ΕΣΥ, σε τέτοιας φύσεως και εκτάσεως μείωση των αποδοχών τους, η οποία επιφέρει ανατροπή του ισχύοντος μισθολογικού καθεστώτος, δεν μπορεί να γίνει χωρίς προηγουμένως να έχει εκτιμηθεί το δημοσιονομικό όφελος σε σχέση με τις επιπτώσεις που η μείωση αυτή μπορεί να έχει στη λειτουργία του ΕΣΥ, καθώς και αν η μείωση ήταν αναγκαία ή θα μπορούσε να αναπληρωθεί με άλλα μέτρα ισοδύναμου αποτελέσματος, με μικρότερο κόστος για το ιατρικό προσωπικό του ΕΣΥ.