Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές τράπεζες στην αντιμετώπιση του προβλήματος των «κόκκινων» δανείων και συγκεκριμένα τις διαμαρτυρίες συγκεκριμένων ομάδων οι οποίες μπλοκάρουν την διενέργεια πλειστηριασμών, ακόμα και πλούσιων κακοπληρωτών, επισημαίνει σε σημερινό του δημοσίευμα το πρακτορείο Bloomberg.
Όταν η Eurobank «κυνήγησε» πρόσφατα έναν «στρατηγικό κακοπληρωτή», εξαγριωμένοι διαδηλωτές εισέβαλαν στη δικαστική αίθουσα για να εμποδίσουν τον πλειστηριασμό. Ο κακοπληρωτής, του οποίου το όνομα δεν γνωστοποιεί η τράπεζα, δεν υπηρετεί το δάνειό του τα τελευταία πέντε χρόνια και χρωστάει στην τράπεζα 4,85 εκατ. ευρώ. Κατά την ίδια περίοδο, έχει εισπράξει συνολικά περί τα 6 εκατ. ευρώ από μερίσματα μέσω ποσοστού 41% που κατέχει σε εταιρεία τροφίμων, γεγονός που δείχνει, σύμφωνα με την τράπεζα, ότι θα μπορούσε να εξυπηρετεί τις υποχρεώσεις του.
Την υπόθεση αυτή περιγράφει το πρακτορείο Bloomberg για να δείξει το μέγεθος του προβλήματος που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες στη μάχη που δίνουν με τους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Η εν λόγω υπόθεση είναι μία από τις χιλιάδες που αντιμετωπίζουν όλες οι ελληνικές τράπεζες στην προσπάθειά τους να επιταχύνουν τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, υπό το φόβο να χρειαστούν νέα κεφάλαια στην περίπτωση που δεν τα καταφέρουν.
Ακόμη και για τους πλούσιους δανειολήπτες, όπως ορισμένες μεγάλες επιχειρήσεις, υπάρχουν απειλές και διαμαρτυρίες όταν έρχεται η ώρα του πλειστηριασμού, σημειώνει ο Δημήτρης Βαγιανός, καθηγητής του London School of Economics. Ενώ έχουν γίνει προσπάθειες αντιμετώπισης του προβλήματος τα τελευταία χρόνια, η κατάσταση παραμένει ανεξέλεγκτη, προσθέτει.
Οι πλειστηριασμοί μπλοκάρονται γιατί υπάρχουν ορισμένες συμμορίες που έχουν προσληφθεί για να προστατεύουν τα περιουσιακά στοιχεία των πλούσιων ιδιωτών. Για τους φτωχούς, οι διαμαρτυρίες γίνονται κυρίως από ομάδες πολιτικών ακτιβιστών, σημειώνει ο κ. Βαγιανός.
Όπως σημειώνει το Bloomberg, οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν 72,8 δισ. ευρώ σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια που είναι πάνω από το ένα τρίτο του συνόλου. Για να μειώσουν το βάρος αυτό, οι τράπεζες κυνηγούν τους πιο προφανείς παραβάτες που δεν είναι άλλοι από τους λεγόμενους «στρατηγικούς κακοπληρωτές«, όσους δηλαδή επιλέγουν να μην πληρώσουν τις υποχρεώσεις μέχρι να υπάρχει κάποια σοβαρή απειλή για την κατάσχεση των περιουσιακών τους στοιχείων ή επιδιώκουν καλύτερους όρους από τις τράπεζες.
«Το θέμα υφίσταται διότι όταν ξεκίνησε η κρίση, η κυβέρνηση απαγόρευσε τις κατασχέσεις», υποστηρίζει ο Alex Boulougouris, επικεφαλής ανάλυσης της Wood & Co Financial Services. «Το νομικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση των NPLs ήταν τόσο πολύπλοκο που ενθάρρυνε τους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Το νομικό σύστημα, η γραφειοκρατία καθώς και η απαγόρευση των πλειστηριασμών οδήγησαν στην αύξηση του αριθμού των στρατηγικών κακοπληρωτών», προσθέτει ο ίδιος.
Οι Έλληνες τραπεζίτες εκτιμούν ότι οι στρατηγικοί κακοπληρωτές αποτελούν περίπου το ένα τέταρτο των συνολικών δανείων, κάτι που ανάγκασε τον Αλέξη Τσίπρα να απαιτήσει από τις τράπεζες να βρουν λύση. Σύμφωνα με έρευνα του Springer International Publishing based που διενεργήθηκε σε δάνεια 13.070 ελληνικών επιχειρήσεων κατά την περίοδο 2008-2015, μία στις έξι ελληνικές επιχειρήσεις είναι «στρατηγικός κακοπληρωτής».
Η επίλυση του προβλήματος των NPLs έχει εξελιχθεί σε κρίσιμο ζήτημα καθώς συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά την οικονομία, εμποδίζοντας τις τράπεζες να δώσουν νέα δάνεια. Αν δεν ανακάμψει η οικονομία, η οποία έχει συρρικνωθεί κατά το ένα τέταρτο τα τελευταία επτά χρόνια και οδήγησε πάνω από το 21% του εργατικού δυναμικού στην ανεργία, οι ελληνικές τράπεζες κινδυνεύουν με νέα αύξηση του ποσοστού των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων το οποίο σήμερα διαμορφώνεται στο 50,6%.
«Το γεγονός αυτό καθιστά το πρόβλημα συστημικό, κάτι που δεν συνέβη σε άλλες χώρες όπως η Ιρλανδία ή η Ιταλία», σημειώνει ο Γκίκας Χαρδούβελης, καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιά και πρώην υπουργός Οικονομικών. «Ο λόγος που η Ελλάδα έχει τόσο υψηλό ποσοστό είναι η μεγάλη ύφεση που δεν είχε καμία άλλη χώρα», προσθέτει.
Κάποια προβληματικά δάνεια θα μειωθούν μέσω των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, με τους πρώτους να αναμένονται τους επόμενους μήνες. Παρατηρητές του χώρου, όπως ο Βαγιανός του LSE, ανησυχούν για την παρέμβαση «εγκληματικών» στοιχείων σε αυτούς τους πλειστηριασμούς.
«Ακόμη και αν κάποια ενέχυρα πουληθούν σε έναν ηλεκτρονικό πλειστηριασμό, οι άνθρωποι που θα το αγοράσουν δεν μπορούν να πάρουν υπό την κατοχή τους εξαιτίας των απειλών εγκληματικών συμμοριών», σημείωσε.
«Είναι καίριας σημασίας οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί να γίνουν χωρίς εμπόδια γιατί με αυτόν τον τρόπο θα αποθαρρυνθούν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές», τόνισε από την πλευρά του, ο Νικόλας Καραμούζης, πρόεδρος της Eurobank και της ΕΕΤ, στο πλαίσιο ομιλίας του στο Λονδίνο.
Την ίδια ώρα αναμένεται η ευρύτερη εφαρμογή του εξωδικαστικού συμβιβασμού. «Το πλαίσιο έχει εφαρμοστεί και φαίνεται ότι έχει έρθει η ώρα να το δοκιμάσουμε υπό την πίεση του οπισθοβαρούς σχεδίου μείωσης των NPEs», σημειώνει ο Νίκος Κοσκολέτος, επικεφαλής ανάλυσης της Eurobank Equities.
