Τι σημαίνει η ανταλλαγή φιλοφρονήσεων μεταξύ Γαλλίας και Τουρκίας

Τι σημαίνει η ανταλλαγή φιλοφρονήσεων μεταξύ Γαλλίας και Τουρκίας

Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου έγινε δεκτός από τον ομόλογο του Υπουργό Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν στο Παρίσι σε ένα ασυνήθιστα φιλικό κλίμα. Το προηγούμενο διάστημα οι λεκτικές κι όχι μόνο διαμάχες μεταξύ Γαλλίας και Τουρκίας ήταν συνεχείς και επαναλαμβανόμενες, συμπεριλαμβανομένων και αντεγκλήσεων μεταξύ Ταγίπ Ερντογάν και Εμμάνουελ Μακρόν.

Τώρα βέβαια, η Τουρκία προσπαθεί να βρει κοινό τόπο με τη Γαλλία, ακόμα και σε μέρη όπου είχαν εκδηλωθεί σοβαρές διαφωνίες, όπως στη Συρία. Πριν από λίγο καιρό, η Άγκυρα είχε εξοργιστεί για τις συναντήσεις Γάλλων με Σύρους Κούρδους.

Το καθεστώς του Ερντογάν βλέπει σαν κόκκινο πανί τις αυτόνομες κουρδικές περιοχές στη βόρεια Συρία, βαφτίζοντας κάθε Κούρδο τρομοκράτη και ταυτίζοντας τον με την αντάρτικη οργάνωση του PKK.

Πλέον όμως, καθώς αρχίζει να διαφαίνεται η τελική επικράτηση του καθεστώτος Άσαντ στον εμφύλιο απέναντι στους συμμάχους της Άγκυρας, η Τουρκία επιθυμεί τη συνεννόηση με τις εμπλεκόμενες δυνάμεις.

Αλλά κι ο Μακρόν από τη μεριά του έχει κάνει συμβιβαστικές κινήσεις, όπως για παράδειγμα στη Λιβύη, παρόλο που τον περασμένο Ιούλιο οι γαλλοτουρκικές σχέσεις είχαν εκτραχυνθεί, όταν δύο τουρκικές φρεγάτες καθ’ οδόν προς τη Λιβύη, αρνήθηκαν τον έλεγχο από ένα γαλλικό πλοίο, παραβιάζοντας ουσιαστικά το εμπάργκο όπλων που έχει επιβάλει ο ΟΗΕ στη χώρα.

Η Γαλλία είχε εξοργιστεί, ζητώντας κυρώσεις ακόμα κι εντός του ΝΑΤΟ, όπου είναι και οι δύο χώρες μέλη. Ωστόσο, πλέον υπάρχει μία νέα διεθνώς αναγνωρισμένη προσωρινή αρχή στη Λιβύη, που σύμφωνα με το ειρηνευτικό σχέδιο θα οδηγήσει τη χώρα στις εκλογές του Δεκεμβρίου, ενώ για τη Γαλλία, πέρα από την τήρηση του εμπάργκο όπλων, το ζήτημα της μετανάστευσης από τη Λιβύη είναι πολύ σημαντικό. Προφανώς, στο Παρίσι αναγνωρίζουν τον ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, ο Τσαβούσογλου προσπάθησε να μετριάσει τις εντυπώσεις σε ένα βασικό ζήτημα που επηρέασε τις μεταξύ τους σχέσεις.

Ο Ερντογάν είχε επιλέξει να αντιδρά στην αντιμετώπιση των μουσουλμάνων στη Γαλλία, όταν για παράδειγμα κυκλοφόρησαν κωμικά σκίτσα για τον Μωάμεθ, ενώ τον περασμένο Οκτώβριο είχε ξεσπάσει με προσωπικές επιθέσεις εναντίον του Μακρόν, που οδήγησαν στην ανάκληση του πρέσβη της από τη Γαλλία.

Αλλά ακόμα και τον Απρίλιο, ο Ερντογάν είχε στραφεί εναντίον της Γαλλίας για τη συμπεριφορά των γαλλικών αρχών απέναντι σε μουσουλμανικές οργανώσεις που δεν δέχονταν τη νέα γαλλική νομοθεσία για το Ισλάμ.

Ωστόσο, καθώς η Τουρκία προσπαθεί να βρει ερείσματα διεθνώς, ώστε να μην βρεθεί αποκλεισμένη ή να πιαστεί εξ απροόπτου στην Ευρώπη, ο Τσαβούσογλου τόνισε πως η Τουρκία δεν επιθυμεί να εμπλέκεται στα εσωτερικά ζητήματα της Γαλλίας.

Στο βασικό πάντως ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου είναι σαφές πως δεν πρόκειται να υπάρξει σύγκλιση των δύο πλευρών για την ώρα. Η Γαλλία θεωρεί κομβική την περιοχή στον σχεδιασμό της, ενώ η Τουρκία αναμένεται να συνεχίσει την δραστηριότητα της για τους ενεργειακούς πόρους της περιοχής, προκαλώντας την Ελλάδα και πιέζοντας για τετελεσμένα στην Κύπρο.

Σε αυτό το πλαίσιο η Ελλάδα παραμένει πολύ σημαντική για τη Γαλλία, καθώς μία βασική κατηγορία που εκτοξεύει η Άγκυρα προς το Παρίσι είναι πως δεν έχει εδάφη που να νομιμοποιούν τη γαλλική παρουσία της στην Ανατολική Μεσόγειο, παραβλέποντας αβίαστα τη διάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Κατά συνέπεια, η Γαλλία αναμένεται να συνεχίσει να αξιοποιεί τη σχέση της με την Ελλάδα για την προβολή της ισχύος και της επιρροής της στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό άλλωστε αποτελεί ένα αγκάθι για την Τουρκία, όπως φαίνεται από τις αντιδράσεις της κάθε φορά που υπάρχει γαλλική παρουσία στην περιοχή.

Χαρακτηριστική είναι η αντίδραση της όταν λίγο μετά την επεισοδιακή συνέντευξη Τύπου ανάμεσα σε Δένδια και Τσαβούσογλου, ένα γαλλικό ερευνητικό πλοίο ζήτησε από την Ελλάδα άδεια να πραγματοποιήσει έρευνες μέσα στην περιοχή της ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας.

Σαν απάντηση, η Τουρκία έστειλε φρεγάτα της στην ευρύτερη περιοχή και ζήτησε από το γαλλικό πλοίο να αποχωρήσει, διεκδικώντας την ευθύνη της περιοχής και καθιστώντας εμφανή τη διαρκή ενόχληση της.