Πώς «ροκανίζει» την Αγιά Σοφιά ο Ερντογάν

Πώς «ροκανίζει» την Αγιά Σοφιά ο Ερντογάν

Ο Ταγίπ Ερντογάν είναι ένας λαϊκιστής συντηρητικός, βαθιά θρησκευόμενος πολιτικός οποίος πλέον δεν κρύβει την ατζέντα του που στηρίζεται σε έναν ιδιότυπο ισλαμοτουρκισμό, και εμπνέεται από την επιρροή και τον επεκτατισμό της δεσποτικής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Η Αγιά Σοφιά αποτελεί για τον ίδιο και «καημό» και εργαλείο άσκησης πολιτικής και αυτή η αντίληψη έχει τις ρίζες της στα χρόνια ακόμη της Δημαρχίας του στην Κωνσταντινούπολη όταν η απαγγελία των στίχων για τους «μιναρέδες που είναι οι λόγχες του Ισλάμ» τον οδήγησαν στη φυλακή και στη στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων, τα οποία ανέκτησε αφού ήδη το κόμμα του ΑΚP είχε κερδίσει τις εκλογές.

Η βαθιά επιθυμία και επιδίωξη του Ταγιπ Ερντογάν είναι να βάλει την σφραγίδα του σε μια Ερντογανική Τουρκία που θα αφήσει για πάντα πίσω την Κεμαλική Τουρκία και θα κατορθώσει να διαγράψει αυτό που θεωρεί ως βαρίδι της Κεμαλικής κληρονομιάς, δηλαδή την Συνθήκη της Λοζάνης. Και σε επίπεδο ύψιστου συμβολισμού να καταργήσει την απόφαση του Κεμάλ το 1935 να μετατρέψει το πολυτιμότερο μνημείο της Χριστιανοσύνης σε Μουσείο, στην προσπάθεια του τότε να επιβάλει τον κοσμικό χαρακτήρα του νέου κράτους.

Ο Ταγίπ Ερντογάν ήδη από το 2015 καλλιεργεί στους οπαδούς του συντηρητικούς θρησκευόμενους και στους εθνικιστές την προσδοκία ότι σύντομα θα «ολοκληρωθεί η κατάκτηση της Πόλης» με την μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τέμενος.

Το 2015 ενθαρρυμένοι από τον ίδιο τον Ερντογάν, χιλιάδες πιστοί ακολούθησαν τα κηρύγματα των ιμάμηδων έκαναν ολονυχτία έξω από την Αγιά Σοφιά, προσευχόμενοι και ζητώντας να γίνει και πάλι τζαμί. Ένας ιμάμης διάβασε το Κοράνι για πρώτη φορά τα τελευταία 85 χρόνια. Τα επόμενα δυο χρόνια η Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας, οργάνωσε όχι μόνο την ανάγνωση του Κορανίου αλλά και την τηλεοπτική μετάδοση της μέσω ειδικού προγράμματος της κρατικής ραδιοτηλεόρασης .

Ήταν η εποχή που ο Ερντογάν σχημάτιζε με τα δάκτυλα του το σύμβολο της «ρουμπίας», ανοίγοντας τις συζητήσεις για το εάν πράγματι μετά τον Μόρσι στην Αίγυπτο, έχει αναδειχθεί ο ίδιος ως ο ηγέτης των Αδελφών Μουσουλμάνων, ενός κινήματος που εκφράζει σε όλη την Μέση Ανατολή, την Αίγυπτο και την Σ .Αραβία ένα ιδιότυπο κράμα λαϊκού ισλαμικού εθνικισμού.

Το 2017 σε απευθείας σύνδεση από την TRT στην εκπομπή «Αγιά Σοφιά - Η ώρα της αφθονίας» το αφιέρωμα ήταν στην «Νύχτα της Αποκάλυψης του Κορανίου» όπου όπως μετέδιδε τότε το Ανατολού «θα υψωθεί η φωνή του Κορανίου και του εζανίου μέσα στην Αγία Σοφία» και μαζί με τους επικεφαλής της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων Γκιορμέζ, Ατές και Μπαρτάκογλου, οι σπουδαιότεροι αναγνώστες του κορανίου μαζί με διεθνώς βραβευμένους αναγνώστες κορανίου, ανέγνωσαν το Κοράνι. Η εκπομπή είχε ολοκληρωθεί με το κάλεσμα των πιστών για προσευχή (εζάνι) από δυο μουεζίνηδες από την Αγιά Σοφιά.

Το 2019 ο Ερντογάν σε συνέντευξη του στα κανάλια Kanal 7, TVNET και Ülke TV για την 104η επέτειο της μάχης των Δαρδανελίων ερωτάται για την μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί. Και η απάντηση του είναι αποκαλυπτική, καθώς δείχνει ότι έχει πλήρη επίγνωση του τι θα προκαλέσει μια τέτοια απόφαση: «το κόστος ίσως υπερτερεί του οφέλους και μπορεί μια τέτοια απόφαση να θέσει σε κίνδυνο χιλιάδες τουρκικά τζαμιά στο εξωτερικό». Όμως ως γνήσιος... Ερντογάν έσπευσε να κλείσει το μάτι στους οπαδούς του λέγοντας ότι «έχει τις δικές του σκέψεις για το θέμα οι οποίες δεν μπορεί να ειπωθούν «δημόσια» και υπενθύμισε ότι η κυβέρνηση του «έχει ήδη ανοίξει μερικώς την Αγιά Σοφιά για μουσουλμανική προσευχή».

Για τον Ταγιπ Ερντογάν ο πειρασμός κάθε χρόνο να πριονίζει το χαρακτήρα της Αγιάς Σοφιάς ως Μνημείο του Παγκόσμιου πολιτισμού, με τέτοιου είδους ισλαμοεθνικιστικές φιέστες και με μικρές, εντεινόμενες συμβολικές παραβιάσεις του καθεστώτος που διέπει το πανανθρώπινο Μνημείο όπως είναι η ανάγνωση αποσπασμάτων του κορανίου εντός του Ναού, θα είναι μεγάλος. Πολύ περισσότερο όσο πλησιάζει το 2023 που θέλει να δηλώσει με κάθε τρόπο την επανίδρυση της Ερντογανικής πλέον Τουρκίας, που αφήνει πίσω της την κληρονομιά του Κεμάλ.

Όμως ο Τ.Ερντογαν δεν είναι ανόητος. Γνωρίζει ότι με την Αγιά Σοφιά παίζει με λεπτές κόκκινες γραμμές. Που δεν αφορούν μόνο την Ελλάδα αλλά όλη τη χριστιανική Δύση, την παγκόσμια Κοινότητα αλλά και το 50% του τουρκικού λαού που βλέπει την προσπάθεια μετατροπής της Αγιάς Σοφιάς σε τέμενος ως το μεγάλο συμβολικό βήμα για την εγκατάλειψη του κοσμικού κράτους και την μετατροπή της Τουρκίας σε μια «Ισλαμική (αυταρχικού τύπου) Δημοκρατία».