Οι πρόσφατες εξελίξεις στο ενεργειακό σκηνικό στην Ευρώπη κάθε άλλο παρά εφησυχασμό δημιουργούν αφού ακόμα ο βαρύς χειμώνας δεν έχει ξεκινήσει. Το ενδεχόμενο ενός Ευρωπαϊκού ενεργειακού Τέξας δεν είναι μακριά αν η υπάρχουσα κατάσταση επιμείνει επί μακρόν και δεν ληφθούν μέτρα που θα ισορροπήσουν τις τιμές. Τα δύσκολα είναι ακόμα μπροστά μας.
Επιχειρώντας να εξηγήσουμε την άνοδο των τιμών στην ενέργεια πρέπει να έχουμε υπόψη μας το κόστος παραγωγής μιας MWh. Ένα εργοστάσιο φυσικού αερίου αγοράζει ποσότητες φυσικού αερίου βασισμένες κυρίως σε τιμές αναφοράς TTF (Title Transfer Facility) κάτι σαν τη σποτ τιμή μιας μετοχής η οποία διαπραγματεύεται με την μορφή παραγώγου στο Χρηματιστήριο της Ολλανδίας. Η τιμή εκφράζει αξία σε ευρώ ανά MWh. Χθες τα παράγωγα του Νοεμβρίου σημείωσαν νέα ιστορικά υψηλά φθάνοντας ακόμα και στα 161 ευρώ για να υποχωρήσουν στη συνέχεια στα 131 ευρώ.
Ένα εργοστάσιο φυσικού αερίου σύγχρονης τεχνολογίας έχει βαθμό αποτελεσματικότητας 55 – 60%, το οποίο σημαίνει ότι για να παραχθεί μία MWh απαιτούνται 1,8 TTF. Με το καλημέρα λοιπόν ένα εργοστάσιο φυσικού αερίου έχει κόστος πωληθέντων 235,8 ευρώ/MWh. Σε αυτό το νούμερο θα πρέπει να προστεθεί το αποτύπωμα διοξειδίου του άνθρακα για την παραγωγή φυσικού αερίου που έχει η κάθε χώρα. Στην Ελλάδα είναι 0,36. Με χθεσινή τιμή 60 ευρώ/τόνος το κόστος των δικαιωμάτων για μια MWh βρίσκεται στα 21,6 ευρώ όποτε ο παραγωγός έχει να αντιμετωπίσει κόστος ας πούμε κοντά στα 260 ευρώ. Σε αυτά προσθέστε και 5 ευρώ επιπλέον που είναι μια μέση προσέγγιση για το λειτουργικό κόστος του εργοστασίου και αμέσως φθάνουμε στα 265 ευρώ. Όλα αυτά χωρίς χρηματοοικονομικά και αποσβέσεις.
Από τις αρχές Σεπτεμβρίου τα εργοστάσια φυσικού αερίου έχουν μερίδιο στην παραγωγή ενέργειας από 45 – 50% με αποτέλεσμα οι μέσες οριακές τιμές του συστήματος να είναι «καρφωμένες» πάνω από τα 150 ευρώ, με τις μέγιστες τιμές να γράφουν ιστορικά υψηλά έως και 260 ευρώ. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας λόγω των χαμηλών βροχοπτώσεων και των ήπιων σχετικά ανεμολογικών συνθηκών σε αυτό το δίμηνο δεν μπορούν να δώσουν πολλά και «φθηνά» MW στο σύστημα ενώ οι εισαγωγές επίσης δεν μπορούν να χαμηλώσουν τις τιμές. Το υψηλό κόστος του φυσικού αερίου χτυπάει αυτή την στιγμή στην Ευρώπη σχεδόν τους πάντες: Η Βουλγαρία είχε χθες μέση οριακή τιμή 184 ευρώ παρά το γεγονός ότι διαθέτει πυρηνικό εργοστάσιο, η Ιταλία 307 ευρώ ενώ η Σερβία 327 ευρώ. Σε όλη την Ευρώπη οι τιμές βρίσκονται σε ανοδικό κρεσέντο χωρίς να παρατηρείται κορεσμός, τουλάχιστον αυτό δείχνουν τα προθεσμιακά συμβόλαια φυσικού αερίου για τους επόμενους δύο μήνες. Σημειώστε ότι οι τιμές τις οποίες αναφέρουμε αφορούν τιμές χονδρικής, υπάρχουν δηλαδή και άλλες επιβαρύνσεις μέχρι να φθάσει ο λογαριασμός στον τελικό καταναλωτή.
Η κατάσταση είναι εξαιρετικά σοβαρή καθώς οδεύουμε προς την καρδιά του Χειμώνα όπου οι αιχμές ζήτησης δεν είναι ασυνήθιστες. Αν τα πράγματα μείνουν ως έχουν η βαριά βιομηχανία θα βρεθεί απέναντι σε δυσθεώρητο ενεργειακό κόστος το οποίο μπορεί να προκαλέσει ακόμα και προσωρινές παύσεις στην παραγωγή έως ότου οι τιμές επιστρέψουν σε κάποια πιο λογικά επίπεδα. Πιθανόν, μια τέτοια εξέλιξη να είναι διαχειρίσιμη. Υπάρχει όμως και μια άλλη παράμετρος: Χωρίς κλιματισμό η Ευρώπη μπορεί να τα βγάλει πέρα το καλοκαίρι. Χωρίς θέρμανση όμως μπορεί;
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
