Οι απατεώνες της διπλανής πόρτας

Ήσαν πάντοτε εδώ. Ζουν μεταξύ μας, δίπλα μας. Τόσο δίπλα όσο δίπλα στον Αλέξη Τσίπρα ήταν ο Πάνος Καμμένος. Είναι υπεδραστήριοι στην επαρχία και τις μεγαλύτερες πόλεις και, ιδίως, στην Αθήνα. Απατεώνες, μηχανορράφοι, διαπλεκόμενοι, εξαπατητές, ρουφιάνοι, εγκληματίες, μαφιόζοι και άλλοι, όλοι επικίνδυνοι για την κοινωνία κυκλοφορούν ανάμεσά μας. Ελεύθεροι, καμαρωτοί, και, κατά κανόνα, απειλητικοί προς όλους εμάς που ζούμε «εντός νόμου».

Καμία κοινωνία και τα μέλη της δεν είναι, όλη και όλοι, αθώα και αθώοι. Ως εδώ συμφωνούμε, ελπίζω, εύκολα. Το θέμα είναι γιατί δεν έχουμε πιο συχνά την αποκάλυψη παρόμοιων κυκλωμάτων. Προφανώς γιατί πολιτικοί παρεμβαίνουν για να προστατέψουν τους δικούς τους και να μην αποκαλυφθούν οι σχέσεις αλληλοϋποστήριξης. Γιατί όργανα της πολιτείας (εκπρόσωποι των ελεγκτικών οργανισμών, δημόσιοι υπάλληλοι ακόμη και δικαστικοί) συνεργάζονται για προσωπικό όφελος.

Κυρίως όμως γιατί η ελληνική κοινωνία στη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών «βούλιαξε» στο πολύ και πολύ εύκολο χρήμα, σταδιακά όλο και περισσότερο.

Καθόλου τυχαία, οι απατεώνες ανθίζουν εκεί που συγκεντρώνεται γρήγορος πλούτος. Εύκολος πλουτισμός. Ειδικά όταν πρόκειται για χρήμα που μοιράζει το κράτος, είτε των Αθηνών, είτε των Βρυξελλών.

Καθόλου τυχαία, στα μαύρα χρόνια της δημοσιονομικής τραγωδίας, όλοι είχαν να το λένε, πόσο λίγο τους ακουμπούσε η κρίση στην Κρήτη, σε κάποια νησιά του σούπερ-τουριστικού Αιγαίου, στη Ρόδο και στην Κέρκυρα ή στους γεωργικά πλούσιους κάμπους.

Προφανώς ό,τι ισχύει για κάποιους, δεν ισχύει για όλους. Αυτό είναι και το πρόβλημα της πολιτικής. Όσο, ειδικά τα κόμματα της εκάστοτε αντιπολίτευσης αλλά και εξουσίας, όπως συνέβη το 2015-18, δείχνουν τους πάντες όλους ως κατακαϊμένους, ως «φτωχό λαό», ως ταλαιπωρημένους μικρομεσαίους, ως αυτοδίκαια δικαιούμενους σεισάχθεια και άλλα παρόμοια τόσο οι απατεώνες θα δρουν ανάμεσα σε όλους αυτούς, ανενόχλητοι.

Όλα τα συστήματα διακίνησης χρηματικών ποσών που περνούν από το κρατικό ταμείο απαιτούν αυστηρούς, καλά οργανωμένους, άτεγκτους κανόνες και ελεγχόμενους ελεγκτές. Οι κανόνες είναι γνωστοί, άλλες μεγαλύτερες και μικρότερες κοινωνίες τους έχουν ήδη εφαρμόσει. Με αξιόλογα αποτελέσματα.

Δείτε τι συνέβη με τη φοροδιαφυγή. Στις αρχές της δημοσιονομικής κρίσης, πρέπει να ήταν το 2010, οι τροϊκανοί ζήτησαν από την τότε κυβέρνηση να κατεβάσει το όριο αγορών και πωλήσεων με μετρητά στα 500 ευρώ. Ο τότε υπουργός Οικονομικών δεν το έκανε. Το άφησε (Νόμος 3842) τρεις φορές μεγαλύτερο, με αποτέλεσμα οι τεχνοκράτες του Ταμείου και των Βρυξελλών, εκτιμώντας ότι το κράτος δεν θα καταφέρει να μαζέψει γρήγορα τη φοροδιαφυγή, να απαιτήσει υψηλότερους συντελεστές στους αυξανόμενους φόρους.

Χρειάστηκε να φτάσουμε στο 2018 (ν. 4557) για να οριστεί το σημερινό όριο των 500 ευρώ.

Αυτός ο κανόνας, από μόνος του, άλλαξε τα πάντα στον περιορισμό της φοροδιαφυγής και της καθημερινής απάτης, σε συνδυασμό με την αλλαγή γενεών και τη δημοτικότητα που απέκτησε το ηλεκτρονικό χρήμα. Γιατί όμως έπρεπε να μας πάρει τόσα χρόνια; Και γιατί, τα ίδια αυτά χρόνια, άλλοι μηχανισμοί, όπως ο ΟΠΕΚΕΠΕ, δεν υπέστησαν τον απαραίτητο ελεγκτικό εκσυγχρονισμό; Γιατί παραμένει ακόμη εύκολη, σχετικά, υπόθεση το λαθρεμπόριο καυσίμων; Γιατί δεν ελέγχονται περισσότεροι στο κύκλωμα μεταβίβασης κερδών του ηλεκτρονικού τζόγου που έχει πάρει γιγαντιαίες διαστάσεις; Γιατί η Εφορία δέχεται ότι μπορεί ένας «επιχειρηματίας» μπαρ, καφέ και άλλα συναφή να κλείνει ανά τριετία με ζημιές και να ανοίγει μια ίδια νέα μονάδα για να συνεχίσει το προφανές ξέπλυμα βρώμικου χρήματος;

Οι μέθοδοι είναι γνωστές και η δημόσια αρχή έχει την υποχρέωση να τις γνωρίζει και να τις κυνηγά. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η Ελλάδα έχει, εδώ και πολλά χρόνια, γίνει ο «παράδεισος» των μαφιόζων. Με δύο λόγια, τα όσα βλέπουμε αυτές τις μέρες είναι ακόμη το ψιλοκοκό της απατεωνιάς και του οικονομικού εγκλήματος.

Απλώς -αλλά δικαίως- μας εντυπωσιάζει η καθημερινή αποκάλυψη της βρωμιάς, γιατί είναι όλοι αυτοί γνωστοί γνωστών. Περνούν όμως από τα χέρια τους λεφτά που λείπουν από το κράτος, το οποίο βεβαίως τα παίρνει από τους πολίτες. Πολύ ευκολότερα από όση προσπάθεια και καπατσοσύνη απαιτείται για να τα πάρει από τους απατεώνες της διπλανής πόρτας.