Η πρόσφατη είσοδος της ΔΕΗ στην αγορά τηλεφωνίας, με τιμολογιακή πολιτική που ήδη πιέζει τους παραδοσιακούς παρόχους, αποτελεί ένα ιστορικό flashback. Θυμίζει πόσο μπροστά από την εποχή του υπήρξε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, όταν στις αρχές της δεκαετίας του ’90, επιχείρησε να ανοίξει τα κλειστά κρατικά μονοπώλια και να φέρει πραγματικό ανταγωνισμό σε τομείς όπου το κράτος ήταν ταυτόχρονα ρυθμιστής και επιχειρηματίας.
Τότε, η λέξη «αποκρατικοποίηση» ήταν πολιτικά τοξική. Ο ΟΤΕ και η ΔΕΗ αποτελούσαν σύμβολα κρατικής ισχύος και συνδικαλιστικής, σχεδόν δικτατορικής, εξουσίας. Οι παλαιότεροι θυμούνται τις εβδομάδες χωρίς ηλεκτρικό λόγω απεργιών, την Αθήνα γεμάτη βουνά από σκουπίδια και τους πραιτοριανούς του κρατικού συνδικαλισμού να γδύνουν στον δρόμο υπουργούς και λεωφορειούχους.
Παρ’ όλα αυτά, ο Μητσοτάκης υποστήριξε αταλάντευτα τις αποκρατικοποιήσεις. Τόνιζε πως χωρίς διαρθρωτικές αλλαγές η Ελλάδα δεν θα αποκτούσε ποτέ χαμηλές τιμές στις τηλεπικοινωνίες, γρήγορο internet ή πραγματικό τεχνολογικό εκσυγχρονισμό. Την εποχή εκείνη, για να αποκτήσει κάποιος σταθερό τηλέφωνο στην Αθήνα, έπρεπε να περιμένει από 5 έως 10 χρόνια.
Οι «κακές γλώσσες» επιμένουν μέχρι σήμερα ότι η επιμονή του να μπει ο ΟΤΕ στον δρόμο της ιδιωτικοποίησης συνέβαλε στην πολιτική του ανατροπή.
Η ιστορία, όμως, έχει τον δικό της τρόπο να επιστρέφει.
Η αντεπίθεση της ΔΕΗ στις οπτικές ίνες, με τιμές πολύ χαμηλότερες, και η τηλεφωνία που ακολουθεί, ανατρέπουν τα δεδομένα σε μια αγορά η οποία, αν και ανοιχτή, είχε βολευτεί σε χαμηλή ένταση ανταγωνισμού. Οι τιμές άλλαζαν ελάχιστα, οι ταχύτητες προχωρούσαν αργά και η αγορά λειτουργούσε περισσότερο ως ολιγοπώλιο παρά ως υγιής ανταγωνιστικός χώρος.
Πριν από 30 χρόνια, η κρατική Ολυμπιακή πετούσε συχνά με 4–5 ώρες καθυστέρηση, ενώ δεν υπήρχαν ιδιωτικές εταιρείες. Σήμερα η Ελλάδα μοιάζει με κάθε ευρωπαϊκή χώρα: οι πτήσεις φεύγουν στην ώρα τους και πολλοί ταξιδεύουν σχεδόν αποκλειστικά με τις προσφορές των αεροπορικών εταιρειών, όπου ένα εισιτήριο για πόλη του εξωτερικού μπορεί να κοστίζει φθηνότερα από μια διαδρομή με ταξί για βραδινή έξοδο.
Στις ταχυδρομικές μεταφορές, η είσοδος των ιδιωτών και διεθνών ομίλων έσωσε τη χώρα από το κρατικό μονοπώλιο των ΕΛΤΑ.
Οι αριστερόστροφοι κρατιστές θα αντιτείνουν πως η βελτίωση των υπηρεσιών και των τιμών οφείλεται στην τεχνολογική πρόοδο και όχι το άνοιγμα των αγορών. Τότε στην Κούβα και τη Βόρεια Κορέα γιατί δεν απολαμβάνουν αυτά τα
αγαθά, αλλά βρίσκονται ακόμη στη δεκαετία του ’50 χωρίς τηλέφωνα και ίντερνετ και με πολύωρες διακοπές του ηλεκτρικού καθημερινά;
Η μεγαλύτερη δικαίωση για τον Μητσοτάκη δεν είναι ιστορική. Είναι πρακτική: ότι ο ανταγωνισμός, όταν είναι αληθινός, λειτουργεί. Και ότι οι αγορές δεν αλλάζουν με ευχές, αλλά με ρήξεις.
📬🖊️ Επιστολές αναγνωστών
Περί αποταμίευσης
Καλησπέρα κύριε Κώστα,
Το πραγματικό εισόδημα μπορεί όντως να αυξήθηκε το θέμα είναι η αποταμίευση αυξήθηκε η χειροτέρεψε.
Εκεί είναι ο πραγματικός δείκτης ευημερίας όλα τα άλλα θεωρίες εταιριών.
Πώς ένα νέο ζευγάρι εάν δεν μπορεί ανθρώπινα να κάνει αποταμίευση για να πάρει ένα σπίτι ποιο άνετα μέσω δανεισμού.
Στην ουσία η αποταμίευση είναι η κερδοφορία ενός ατόμου δεν πάω σε ακραίες περιπτώσεις που κάποιοι δεν ξοδεύουν τίποτα οι κάποιοι όλα με βάση το εισόδημα τους.
Κρίμα και πάλι για τη νέα γενιά που οι απλοί θα πάνε άκλαυτοι και δεν θα μπορέσουν ποτέ να έχουν έστω ένα μεσαίου μεγέθους περιουσιακό στοιχείο.
Σας ευχαριστούμε γενιά των μπούμερς που μας έχετε αφήσει όλα τα καλά μαζί και τα χρέη.
Μάλλον, θα πρέπει να φύγουμε για Κίνα που φέτος θα μας ξεπεράσει σε πραγματική αγοραστική δύναμη που θα είναι και η No1
Οικονομία του πλανήτη το 2030 γιατί πολύ απλά έχουν οργάνωση και θέληση να πετύχουν.
Σε λίγο θα είναι ανεξάρτητη οικονομία και εμείς στην Ευρώπη θα ψάχνουμε τον Πιερρακάκη για τεχνολογικές μεταρρυθμίσεις.
Ωσονούπω
Γ.Φ.
Απάντηση: Αγαπητέ Γιάννη τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα. Η αποταμίευση υποχωρεί διεθνώς εδώ και 20-30 χρόνια, όχι μόνο στην Ελλάδα. Είναι αποτέλεσμα μακροχρόνιων δομικών αλλαγών.
Ο ίδιος θεωρώ σωστό να μην ξοδεύει κάποιος περισσότερα απ’ όσα έχει είτε είναι άτομο, είτε νοικοκυριό είτε κράτος. Μόνο οι επιχειρήσεις είναι σωστό να δανείζονται για να επενδύσουν.
Τα άτομα και τα νοικοκυριά δανείζονται για να μεταφέρουν την κατανάλωση του αύριο στο σήμερα. Πριν 50-60 χρόνια όταν ο κόσμος αποταμίευε δεν το έκανε γιατί του περίσσευαν τα χρήματα. Τότε οι άνθρωποι ζούσαν φτωχότερα και λόγω της ανασφάλειας αποταμίευαν γεννούσαν πολλά παιδιά κ.λπ.
Η μείωση της αποταμίευσης δεν είναι συνέπεια φτώχειας αλλά αίσθησης ασφάλειας και ανεμελιάς.
Χώρες με υψηλό δείκτη αποταμίευσης όπως η Κίνα δεν διαθέτουν καθόλου κράτος πρόνοιας με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να καλούνται να φροντίσουν μόνοι τους για τυχόν έκτακτες ανάγκες ή τα γεράματά τους. Ίσως, αυτό θα δημιουργεί λιγότερο μαλθακούς ανθρώπους που τα περιμένουν όλα από τα κράτος... αλλά αυτή είναι άλλη συζήτηση. Όσο για τη μετανάστευση στην Κίνα, σου συνιστώ να αποκτήσει την εμπιστοσύνη κάποιου Κινέζου που ζει εδώ και να τον ρωτήσεις αν είναι καλή ιδέα...
