Πιο κοντά από ποτέ βρίσκεται η Ιταλία στο ενδεχόμενο ενός... Italexit μετά τις τελευταίες εξελίξεις στο πολιτικό σκηνικό της χώρας. Εδώ και αρκετά χρόνια υπήρχαν πολιτικές δυνάμεις της Ιταλίας που εξέφραζαν τη βούληση για έξοδο από την Ευρωζώνη, με τελευταίο το Κίνημα των 5 Αστέρων, το κόμμα του Beppe Grillo.
Το αποτέλεσμα του ιταλικού δημοψηφίσματος προκάλεσε αναταραχή στη γειτονική χώρα, με τον Matteo Renzi να παραιτείται και τον Paolo Gentiloni να παίρνει άρον άρον τη θέση του, σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τους επενδυτές. Η ανάγκη για πολιτική σταθερότητα είναι επιτακτική με το φάντασμα των εκλογών να αιωρείται με φόντο το 2017 ενώ η θητεία της κυβέρνησης λήγει επισήμως το 2018.
Την ίδια ώρα, οι αναλυτές μοιάζουν μάλλον... ζαλισμένοι από το νέο “κρούσμα” αντισυστημικής διαμαρτυρίας. Ο οίκος αξιολόγησης DBRS προειδοποιεί την Ιταλία με υποβάθμιση, ενώ ο διευθύνων σύμβουλος της Deutsche Bank, John Cryan, υποστηρίζει ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι προάγγελος αναταραχής που μπορεί να διαχυθεί από την πολιτική στην οικονομία.
Όπως αναφέρει σε ρεπορτάζ του ο Κ. Μαριόλης, ο ιταλικός τραπεζικός κλάδος χρειάζεται κεφάλαια και... πολιτική σταθερότητα. Κεφάλαια για να θωρακιστεί έναντι του μεγαλύτερου αποθέματος μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στην Ευρωζώνη και πολιτική σταθερότητα για να μπορέσει να προσελκύσει επενδυτές. Η Monte Paschi δεν είναι ο μοναδικός... ιταλός ασθενής που καλείται να βρει 5 δισ. ευρώ έως το τέλος του μήνα, καθώς και η μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας UniCredit προετοιμάζεται για τη δική της ανακεφαλαιοποίηση.
Ο χρόνος μετράει αντίστροφα για την πιο παλιά τράπεζα της Ιταλίας, τη Monte dei Paschi, καθώς παρότι αγωνίζεται εδώ και μήνες να εξασφαλίσει τα 5 δισ., οι επενδυτές είναι απρόθυμοι να συμβάλουν και ένα bailout από την ιταλική κυβέρνηση παρουσιάζεται ως σοβαρό ενδεχόμενο αν και αντιτίθεται στο ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ και προκαλεί “πονοκέφαλο” στη Γερμανία.
Η Unicredit από την άλλη σχεδιάζει άντληση κεφαλαίων μέσω έκδοσης μετοχών, πώληση “κόκκινων” δανείων και μείωση κόστους, στο πλαίσιο της ευρύτερης αναδιάρθρωσης με στόχο την ενίσχυση της κεφαλαιακής της βάσης. Ειδικότερα, η τράπεζα ανακοίνωσε, έκδοση μετοχών ύψους 13 δισ. ευρώ και διάθεση “κόκκινων” δανείων της τάξης των 17,7 δισ. ευρώ, μέσω τιτλοποίησης και πώλησης σε επενδυτές.
Μένει να φανεί πώς θα τα βγάλουν πέρα οι δύο ιταλοί ασθενείς και ποιος τελικά από τους δύο θα βρεθεί σε πιο δυσχερή θέση, αν η Unicredit αποσύρει από την αγορά ένα τόσο μεγάλο ποσό ρευστότητας (13 δισ.).
Ποια όμως είναι η πραγματική κατάσταση της ιταλικής οικονομίας;
Η οικονομία της Ιταλίας έχει συρρικνωθεί κατά 10% από το 2007, ενώ η ανεργία είναι περίπου στο 12-13%, με την ανεργία των νέων να βρίσκεται γύρω στο 40%. Η κατανάλωση και οι επενδύσεις είναι επίσης σε ύφεση.
Στο σύνολο της οικονομίας (κυβέρνηση, νοικοκυριά και επιχειρήσεις) το χρέος ανέρχεται περίπου στο 259% του ΑΕΠ ή αλλιώς 55% υψηλότερα από το 2007.
Παρά τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης για δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις, η Ιταλία έχει έλλειμμα στο 3%. Το δημόσιο χρέος αγγίζει τα 2,25 τρισεκατομμύρια ευρώ και πλησιάζει το 140% του ΑΕΠ.
Η διεθνής επενδυτική της θέση είναι στο -32% του ΑΕΠ, πιο ψηλά σε σύγκριση με την Ισπανία που είναι στο (-92%) και την Πορτογαλία (-100%).
Σε χθεσινό της σημείωμα η Τράπεζα της Ιταλίας (Banca d'' Italia), παραθέτει στοιχεία που δείχνουν αύξηση 0,5% στα τραπεζικά δάνεια των ιταλικών επιχειρήσεων, ενώ τον Σεπτέμβριο βρισκόταν στο 0,2%. Πρόκειται για το πιο υψηλό επίπεδο από το 2012.
1. Δείκτης οικονομικής συγκυρίας και ιταλικό ΑΕΠ
2. ΑΕΠ και οι βασικές συνιστώσες της ζήτησης
3. Βιομηχανική παραγωγή και επενδυτική εμπιστοσύνη
4. Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης και προβλέψεις για την ανεργία
5. Δείκτες ανταγωνιστικότητας
6. Δείκτης τιμών καταναλωτή και συνεισφορά των βασικών συνιστωσών
7. Συνθήκες πρόσβασης σε χρηματοδότηση για τις ιταλικές επιχειρήσεις
Οι μεγάλες εταιρείες μπορούν να λάβουν χρηματοδότηση από τις κεφαλαιαγορές, σε αντίθεση με τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δυσκολεύονται να έχουν αντίστοιχη πρόσβαση. Αυτή η έλλειψη χρηματοδότησης σε συνδυασμό με την παραμόρφωση της βιομηχανικής δομής της Ιταλίας περιορίζει οποιαδήποτε ανάκαμψη.
8. Συνολικός κρατικός καθαρός δανεισμός, πρωτογενής καθαρός δανεισμός και χρέος
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Ιταλίας ανήλθε στο 1,9% του ΑΕΠ, αντιστρέφοντας μια σειρά από χρόνια ελλείμματα. Η παραπάνω αλλαγή ωστόσο αντανακλά τη χειροτέρευση της ιταλικής οικονομίας και όχι μια αλλαγή στην εμπορική της θέση.
Προβλέψεις για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό
9. Ανάπτυξη (ποσοστιαία μεταβολή σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο)
10. Πληθωρισμός (ποσοστιαία μεταβολή σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο της προηγούμενης χρονιάς)
