Χαρακτηρίστηκαν ως οι επιχειρήσεις του μέλλοντος πριν μερικά χρόνια, ενώ κατά τη διάρκεια των περιοριστικών μέτρων της πανδημίας του COVID «χτύπησαν ταβάνι». Σήμερα αντιμετωπίζουν μια σειρά προβλημάτων με προεξέχον αυτό του πληθωρισμού, ενώ σε θεσμικό επίπεδο μια οδηγία που σχεδιάζεται στην Ε.Ε. και αναμένεται να αυστηροποιήσει το καθεστώς εργασιακών σχέσεων υπέρ των εργαζομένων έχει αρχίσει να δημιουργεί σκεπτικισμό.
Ο λόγος για τις online πλατφόρμες delivery, οι οποίες μετά το πρώτο «εκρηκτικό» άνοιγμα της αγοράς, την τριετία 2019-2021 άρχισαν να παρουσιάζουν μια κόπωση, ενώ ταυτόχρονα παρά τις αυξήσεις στον κύκλο εργασιών τους, η κερδοφορία τους δεν βελτιωνόταν, όπως δείχνουν τα στοιχεία πρόσφατης έρευνας που εκπόνησε η ΓΣΕΒΕΕ.
Σύμφωνα με αυτήν από τις 81.000 επιχειρήσεις του κλάδου της εστίασης, οι 16.000 συμμετέχουν και έχουν σύμβαση τουλάχιστον με μία πλατφόρμα. Πριν από την περίοδο της πανδημίας, ο αριθμός αυτός ήταν σημαντικά μικρότερος. Όμως, στη διάρκειά της, οι καταναλωτές για ευκολία, βρήκαν διέξοδο γενικότερα στην παραγγελία φαγητού κατ’ οίκον και κατ’ επέκταση στη χρήση των εφαρμογών που είχαν δημιουργήσει οι πλατφόρμες.
Αυτό οδήγησε στο να γίνουν οι πωλητές των πλατφορμών όλο και πιο αδιάλλακτοι στα ποσοστά προμηθειών, με την κατάσταση σήμερα να μοιάζει δύσκολα αντιστρέψιμη, καθώς οι καταναλωτές συνήθισαν τον νέο τρόπο παραγγελίας, ενώ παράλληλα δημιούργησε και εντάσεις στις σχέσεις μεταξύ online πλατφορμών και εστίασης.
«Λουκέτο» σε έξι εταιρείες την τελευταία διετία
Στη χώρα μας ήδη έξι on line πλατφόρμες delivery φαγητού, αλλά και φρέσκων τροφίμων και ειδών σούπερ μάρκετ έχουν αναστείλει πλήρως τις εργασίες τους.
Η πιο πρόσφατη περίπτωση είναι αυτή της πλατφόρμας Instashop, η οποία τερμάτισε και επίσημα τη λειτουργία της στις 31 Δεκεμβρίου 2023 στέλνοντας σχετική ενημέρωση στις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις.
Η εταιρεία συνεχίζει τη δραστηριότητά της στις αραβικές χώρες απ' όπου και ξεκίνησε το 2015, όταν ιδρύθηκε στο Ντουμπάι από τον Γιώργο Τσιώρη και την Ιωάννα Αγγελιδάκη.
Αυτό που δεν έχει διευκρινιστεί ακόμη είναι αν θα συνεχίσει τη δραστηριότητά του το τεχνολογικό κέντρο (hub) που είχε δημιουργήσει η InstaShop στη Θεσσαλονίκη, πριν καν ξεκινήσει την εμπορική της δραστηριότητα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, «αγκάθι» στην οικονομική ανάπτυξη της εταιρείας ήταν το ακριβό μοντέλο λειτουργίας που ακολουθούσε προκειμένου να διασφαλίζει την ταχύτητα στις παραδόσεις. Επίσης, καθοριστικό ρόλο στην πορεία της διαδραμάτισε και η επιστροφή στην κανονικότητα, μετά την πανδημία, με τους καταναλωτές να ξαναμπαίνουν στα φυσικά καταστήματα, μίνι μάρκετ, περίπτερα και σούπερ μάρκετ και εξειδικευμένα καταστήματα τροφίμων. Η εξέλιξη αυτή προκάλεσε πλήγμα συνολικά στον κλάδο των εταιρειών quick commerce με online πλατφόρμες.
Αυτό βέβαια που επέτεινε την κατάσταση ήταν ο πληθωρισμός, που άλλαξε άρδην τις καταναλωτικές συνήθειες. Και αυτό γιατί, πλέον, ο καταναλωτής δεν διστάζει να πάει στο σούπερ μάρκετ να αγοράσει την προσφορά σε συγκεκριμένο προϊόν ή προϊόντα, ο ίδιος, από το ράφι, παρά να είναι υποχρεωμένος να γράψει ελάχιστη παραγγελία 23 ευρώ, να χρεωθεί κόστος μεταφορικών και το όποιο φιλοδώρημα στον διανομέα.
Ανακατατάξεις και εξαγορές
Μέσα στα τελευταία δυο χρόνια πέντε ακόμη εταιρείες με online πλατφόρμες σταμάτησαν να λειτουργούν. Οι τρείς από αυτές έβαλαν οριστικό «λουκέτο», ενώ οι δύο εξαγοράστηκαν από άλλα ισχυρότερα σχήματα.
Τον Οκτώβριο του 2023 η Pop Market τερμάτισε τη λειτουργία της δύο χρόνια ακριβώς μετά την έναρξη της δραστηριοποίησής της. Ακόμη πιό λίγο κράτησε η παρουσία στην ελληνική αγορά των εταιρειών Rabbit και η Rocket, οι οποίες διαφήμισαν υπέρ του δέοντος την έναρξη της λειτουργίας τους στην ελληνική αγορά.
Η Rabbit διαθέτοντας τέσσερα dark stores ξεκίνησε να λειτουργεί τον Απρίλιο του 2022 και έκλεισε το καλοκαίρι του 2023. Η εταιρεία είχε ως βασική δραστηριότητα το λιανικό εμπόριο νωπών φρούτων και λαχανικών. Η Rocket που είχε ιδρυθεί το 2018 στην Ουκρανία λειτούργησε στην Ελλάδα ως «Ρόκετ Ντελίβερι Μονοπρόσωπη ΙΚΕ», από το 2021.
Στην Ελλάδα απασχολούσε περί τα 100 άτομα και λίγο πριν σταματήσει να λειτουργεί είχε προαναγγείλει 500 προσλήψεις, καθώς και συνεργασίες με αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Η εταιρεία ανέστειλε τις δραστηριότητες της αναγκαστικά τον Φεβρουάριο του 2022 με την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Αν και η αναστολή των δραστηριοτήτων παρουσιάστηκε ως προσωρινή, εν τούτοις η εταιρεία δεν ξαναλειτούργησε έκτοτε.
Οι άλλες δυο εταιρείες, οι οποίες σταμάτησαν να λειτουργούν καθώς εξαγοράστηκαν είναι η ferto, την οποία απέκτησε η Pop Market και η delivery.gr η οποία εξαγοράστηκε από την efood στο πλαίσιο της μεγάλης εξαγοράς των εταιρειών του ομίλου Μούχαλη.
