Στην κρισιμότερη φάση ωρίμανσης περνά το πρώτο μεγάλο έργο υπόγειας αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα στην Ελλάδα, καθώς η EnEarth, θυγατρική της Energean, προετοιμάζεται να περάσει στα τελικά στάδια για την αποθήκευση CO2 στον Πρίνο. Σύμφωνα με όσα παρουσιάστηκαν στο Industrial Carbon Management Forum στην Αθήνα, το market test αναμένεται να πραγματοποιηθεί εντός του πρώτου τριμήνου του 2026, προκειμένου να αποτυπωθεί αν υπάρχει επαρκές ενδιαφέρον για δέσμευση δυναμικότητας από τη βιομηχανία.
Η κίνηση αυτή θεωρείται κομβική όχι μόνο για την εμπορική λογική του έργου, αλλά και για το πώς θα «κουμπώσει» η ελληνική αγορά στην ευρωπαϊκή αλυσίδα διαχείρισης βιομηχανικών ρύπων. Το έργο στον Πρίνο σχεδιάζεται να αξιοποιήσει εξαντλημένο κοίτασμα, μετατρέποντάς το σε υποδομή αποθήκευσης CO2 με δυναμικότητα 1 εκατ. τόνων στην πρώτη φάση και έως 2,8 εκατ. τόνους σε πλήρη ανάπτυξη. Oι βιομηχανικές εκπομπές στην Ελλάδα υπολογίζονται γύρω στους 10 εκατ. τόνους ετησίως, γεγονός που σημαίνει ότι το εγχώριο δυναμικό αποθήκευσης δεν αρκεί από μόνο του για να καλύψει τις ανάγκες της χώρας.
Στο ίδιο συνέδριο υπεγράφη συμφωνία χρηματοδότησης της μονάδας από το Connecting Europe Facility, με ευρωπαϊκή στήριξη 120 εκατ. ευρώ. Η συνολική επένδυση εκτιμάται ότι μπορεί να προσεγγίσει το 1 δισ. ευρώ, επιβεβαιώνοντας ότι η αγορά CCS εξελίσσεται σε μία από τις μεγαλύτερες ενεργειακές επενδύσεις της επόμενης δεκαετίας.
Ο διευθύνων σύμβουλος της EnEarth, Νίκος Ρήγας, ανέφερε ότι εντός του 2026 αναμένεται να πραγματοποιηθεί γεώτρηση, κρίσιμη για την άντληση του νερού που βρίσκεται στο κοίτασμα και για τη δοκιμή της εισπίεσης του CO2. Μετά από αυτή τη φάση θα ληφθεί και η τελική επενδυτική απόφαση, εντός του ίδιου έτους. Με άλλα λόγια, το 2026 λειτουργεί ως χρονιά «κλειδί» για τη μετάβαση από τον σχεδιασμό στην κατασκευή.
Ανοίγει ο δρόμος για επενδύσεις 4 δισ.
Η εικόνα που διαμορφώνεται, ωστόσο, δεν περιορίζεται στον Πρίνο. Όπως τόνισε ο CEO της ΕΔΕΥΕΠ, Αριστοφάνης Στεφάτος, έχει ήδη αρχίσει να «χτίζεται» ένα ευρύτερο οικοσύστημα έργων γύρω από τη δέσμευση, τη μεταφορά και την αποθήκευση CO2. Στις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις έχουν ενταχθεί έργα του Τιτάνα, του Ηρακλή (Holcim), της Motor Oil και το APOLLO CO2 των ΔΕΣΦΑ-Ecolog.
Το APOLLO CO2 φιλοδοξεί να αποτελέσει τη ραχοκοκαλιά της μεταφοράς. Ο αγωγός που θα συλλέγει CO2 από βιομηχανικές μονάδες, θα το οδηγεί σε τερματικό υγροποίησης στη Ρεβυθούσα και στη συνέχεια θα μεταφέρεται με πλοία προς τον Πρίνο ή άλλες αποθήκες. Σε πρώτη φάση προβλέπεται δυναμικό 3 εκατ. τόνων ετησίως, με στόχο να φτάσει τους 5 εκατ. τόνους στη δεύτερη φάση.
Η «μεγάλη εικόνα» δείχνει ότι οι συνολικές επενδύσεις στην αλυσίδα αξίας του CO2 στην Ελλάδα θα μπορούσαν να αγγίξουν τα 4 δισ. ευρώ, καθώς μεγάλες βιομηχανίες επιδιώκουν να θωρακίσουν την ανταγωνιστικότητά τους σε μια Ευρώπη που αυστηροποιεί σταθερά το κόστος των εκπομπών.
Μπροστά στο προφανές κενό δυναμικότητας, η Ελλάδα εξετάζει και διακρατικές λύσεις. Σε εξέλιξη βρίσκονται συζητήσεις με την ENI για αποθήκευση στη Ραβένα, ενώ υπάρχει και μνημόνιο συνεργασίας με την Αίγυπτο, όπου το δυναμικό αποθήκευσης εκτιμάται τεράστιο. Η ενεργοποίηση αυτής της δεύτερης οδού, ωστόσο, θα απαιτήσει ρυθμιστικές προσαρμογές σε επίπεδο ΕΕ, με τις Βρυξέλλες να αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο αλλαγών εντός του 2026.
Σε κάθε περίπτωση, ο Πρίνος δείχνει να μετατρέπεται από ένα ιστορικό πεδίο υδρογονανθράκων σε κρίσιμη υποδομή της νέας εποχής: της βιομηχανικής αποανθρακοποίησης.
