Παρά τις εντάσεις και τα «σύννεφα» που σκίασαν το προηγούμενο διάστημα το φιλόδοξο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου, Αθήνα και Λευκωσία φαίνονται επικεντρωμένες σε συντονισμένη στάση ενόψει της κρίσιμης συνάντησης με την Κομισιόν.
Το βλέμμα όλων στρέφεται τώρα στην επικείμενη τηλεδιάσκεψη της ερχόμενης Τρίτης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπου θα τεθούν επί τάπητος τα ανοιχτά ζητήματα του έργου.
Στην κρίσιμη αυτή σύσκεψη θα συμμετάσχουν ο Έλληνας υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου και ο Ευρωπαίος Επίτροπος Ενέργειας Νταν Γιόργκενσεν. Στόχος είναι να υπάρξει ξεκάθαρο πλαίσιο για την επανεκκίνηση του έργου και την επίλυση των εκκρεμοτήτων που το καθυστερούν.
Συντονισμός και αποκλιμάκωση
Μετά τις δηλώσεις του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη, που προκάλεσαν συζητήσεις σχετικά με την πορεία του έργου, οι δύο πλευρές επιχείρησαν να ρίξουν τους τόνους. Η συνάντηση Παπασταύρου – Παπαναστασίου επιβεβαίωσε, σύμφωνα με πληροφορίες, τη βούληση για πλήρη συντονισμό, όπως είχε εκφραστεί και στη συνάντηση Μητσοτάκη – Χριστοδουλίδη στη Νέα Υόρκη.
Ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας τόνισε στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι στόχος είναι να λυθούν όλες οι ρυθμιστικές εκκρεμότητες «χωρίς καθυστερήσεις και χωρίς άλλες δηλώσεις, αλλά με έργο». Σε ερώτηση για το οικονομικό σκέλος, υπογράμμισε πως το θέμα των 25 εκατομμυρίων ευρώ αποτελεί τμήμα της συνολικής ρύθμισης που θα προχωρήσει μόλις ξεκαθαρίσουν τα διαδικαστικά ζητήματα.
Η μεταβίβαση των αδειών στον ΑΔΜΗΕ
Ταυτοχρόνως, χθες είχαμε μια έμπρακτη απόδειξη του κοινού μετώπου Αθήνας - Λευκωσίας, με τη δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Κύπρου για τη μεταβίβαση των αδειών ιδιοκτήτη και διαχειριστή της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου στον ΑΔΜΗΕ.
Η εξέλιξη ήρθε μία ημέρα μετά την συνάντηση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρου Παπασταύρου με τον υπουργό Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου, Γιώργο Παπαναστασίου, στην Αθήνα, στην οποία συμφωνήθηκε οι δύο χώρες να προχωρήσουν στην επίλυση όλων των ζητημάτων που εκκρεμούν σε σχέση με το έργο.
Πρόκειται όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές για το πρώτο βήμα στην κατεύθυνση της υλοποίησης των συμφωνηθέντων στη συνάντηση των δύο υπουργών που έγινε «σε άριστο κλίμα».
Σε τροχιά οι οικονομικές εκκρεμότητες
Το επόμενο διάστημα αναμένεται να δοθεί περαιτέρω προτεραιότητα στην επίλυση των βασικών αδειοδοτικών και ρυθμιστικών ζητημάτων, που άπτονται κυρίως των αρμοδιοτήτων της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου.
Στο επίκεντρο βρίσκεται τώρα, πέρα από τη διαδικασία χορήγησης των απαραίτητων αδειών στον ΑΔΜΗΕ που πήρε το πράσινο φως, η επίσημη κατοχύρωση του GSI ως εκτελεστικού φορέα υλοποίησης του έργου.
Την ίδια στιγμή, προχωρούν οι διαδικασίες για την ενεργοποίηση της διακρατικής συμφωνίας που προβλέπει την καταβολή των 25 εκατομμυρίων ευρώ από την Κύπρο, αρχής γενομένης από το 2025, μετά την έκδοση της δεύτερης ρυθμιστικής απόφασης που θα καθορίσει το αντίστοιχο ρυθμιστικό έσοδο.
Ο ΑΔΜΗΕ ζητά την πλήρη αναγνώριση των δαπανών του από τη ΡΑΕΚ, καθώς μέχρι στιγμής έχει αναγνωριστεί μόνο μέρος των εξόδων —περίπου 82 εκατ. ευρώ από τα συνολικά 300 εκατ.— με αποτέλεσμα να παραμένει σε εκκρεμότητα ο καθορισμός των χρεώσεων για τους Κύπριους καταναλωτές.
Παράλληλα, δεν έχει ακόμη επιλυθεί το ζήτημα των λεγόμενων «σταλιών» πλοίων, δηλαδή του κόστους που δημιουργήθηκε από την αδράνεια των ερευνητικών σκαφών. Η μεταβίβαση των αδειών στον ΑΔΜΗΕ, που αρχικά αναμενόταν το καλοκαίρι, φαίνεται να μετατίθεται εκ νέου για τον τρέχοντα μήνα.
Η επόμενη μέρα
Ελλάδα και η Κύπρος θα πρέπει να διατηρήσουν ενιαία στάση, όχι μόνο για να προχωρήσει το έργο, αλλά και για να αποφευχθούν γεωπολιτικές παρενέργειες στην περιοχή.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, πάντως, φαίνεται αποφασισμένη να προστατεύσει το έργο, το οποίο θεωρεί στρατηγικής σημασίας. Όλα δείχνουν πως οι επόμενες εβδομάδες θα είναι καθοριστικές — είτε για την επιτάχυνση των διαδικασιών, είτε για τη διαπίστωση ενός νέου αδιεξόδου.
