Νέα δεδομένα προκύπτουν για ακόμα μια φορά στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας–Κύπρου (Great Sea Interconnector), με τον υπουργό Οικονομικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, Μάκη Κεραυνό, να χαρακτηρίζει το έργο «μη βιώσιμο με τους συγκεκριμένους όρους» και να θέτει αυστηρές προϋποθέσεις για την καταβολή των 25 εκατ. ευρώ που αναλογούν στη Λευκωσία για φέτος.
Σε συνέντευξή του στην Καθημερινή της Κύπρου, ο κ. Κεραυνός τόνισε ότι έχει στη διάθεσή του δύο ανεξάρτητες μελέτες «από σοβαρούς οργανισμούς», οι οποίες καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα: ότι το έργο δεν μπορεί να προχωρήσει με τα τρέχοντα δεδομένα. «Με τα σημερινά οικονομικά, τεχνικά και γεωπολιτικά δεδομένα που χαρακτηρίζουν το έργο, η πληρωμή του ποσού των 25 εκατομμυρίων δεν είναι μια απλή υπόθεση. Χρειάζεται πρώτα η διασφάλιση κάποιων σοβαρών παραμέτρων», σημείωσε.
Ο υπουργός υπενθύμισε ότι το project συζητείται από το 2010 και έχει λάβει ευρωπαϊκή στήριξη ύψους 650 εκατ. ευρώ, αφήνοντας αιχμές προς τις Βρυξέλλες: «Το ερώτημα που θέτω είναι γιατί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που διαθέτει κονδύλια υπό αυστηρούς όρους και συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, μετά από τόσα χρόνια δεν διερωτάται γιατί δεν έγινε αυτό το έργο;».
Διλήμματα και πιέσεις - Σε άλλο μήκος κύματος Αθήνα και Βρυξέλλες
Οι δηλώσεις Κεραυνού, ο οποίος διαχρονικά τηρεί επιφυλακτική στάση απέναντι στο έργο, γίνονται σε μια κρίσιμη καμπή. Η γαλλική Nexans, κατασκευάστρια εταιρεία του καλωδίου, έχει θέσει προθεσμία για τις αρχές Σεπτεμβρίου ώστε να λάβει νέα χρηματοδότηση, διαφορετικά –όπως έχει προειδοποιήσει– θα διαθέσει το καλώδιο σε άλλο project.
Η στάση της κυπριακής κυβέρνησης αντικατοπτρίζει το δύσκολο δίλημμα της χώρας που επιδιώκει να παραμείνει βασικός παίκτης στους ευρωπαϊκούς ενεργειακούς σχεδιασμούς, αλλά ταυτόχρονα θέλει να αποφύγει να βρεθεί στην πρώτη γραμμή μιας νέας περιφερειακής κρίσης.
Κι όσο στη Λευκωσία συνεχίζει να επικρατεί σκεπτικισμός με την κυπριακή κυβέρνηση να γνωρίζει ότι το ενεργειακό παιχνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο παραμένει ιδιαίτερα εύθραυστο και ότι η Άγκυρα δεν θα μείνει αμέτοχη στις εξελίξεις, την ίδια στιγμή, η Αθήνα επιδιώκει να συνεχίσει τις έρευνες για την πόντιση του καλωδίου.
Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης δήλωσε πρόσφατα ότι μέσα στους επόμενους δύο μήνες –ακόμη και εντός Σεπτεμβρίου– θα ξεκινήσουν ξανά οι έρευνες βυθού στα ανοιχτά της Καρπάθου. Η ελληνική πλευρά εμφανίζεται αποφασισμένη να αντιδράσει σε περίπτωση παρεμπόδισης από τουρκικά πολεμικά πλοία, σενάριο που προκαλεί έντονη ανησυχία στη Λευκωσία.
Το βλέμμα στραμμένο στη ΔΕΘ
Το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης αναμένεται να βρεθεί και στο επίκεντρο των αναφορών του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης το ερχόμενο Σαββατοκύριακο, είτε στην ομιλία του είτε στη συνέντευξη Τύπου. Η Αθήνα επιδιώκει να εμφανιστεί αποφασισμένη για την προώθηση του GSI, ενώ η Λευκωσία εξακολουθεί να κρατά στο χέρι το «κλειδί» της χρηματοδοτικής συμμετοχής.
Το αποτέλεσμα αυτής της διελκυστίνδας θα κρίνει όχι μόνο την τύχη του καλωδίου, αλλά και τον ρόλο Ελλάδας και Κύπρου στον ενεργειακό χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου.
Κομισιόν: Σημαντικό έργο το GSI, έχουμε επενδύσει σε αυτό
Από την πλευρά της, μόλις χθες, η Κομισιόν υπογράμμισε τη στρατηγική σημασία που έχει για την ΕΕ το έργο προτεραιότητας και κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, GSI, καθώς και τη σημασία της υλοποίησής του. Κληθείσα να σχολιάσει τις τελευταίες προειδοποιήσεις της τουρκικής κυβέρνησης ότι θα παρεμποδίσει το έργο GSI, η εκπρόσωπος τύπου της Επιτροπής για θέματα ενέργειας, Άνα Κάιζα, υπογράμμισε τη «σημασία που έχει αυτό το έργο για την ενεργειακή πολιτική και για τις ενεργειακές υποδομές στην περιοχή».
«Έχουμε επενδύσει σε αυτό το έργο. Δεν είναι σημαντικό μόνο για εμάς, αλλά και για την περιοχή και προφανώς είναι κάτι που θα θέλαμε να δούμε να υλοποιείται εντός του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος – σύμφωνα με τις μελέτες, στις οποίες συμμετείχαμε και εμείς και θέλουμε να δούμε την εξεύρεση μιας λύσης, ώστε το έργο να μπορέσει να συνεχιστεί», ανέφερε η ‘Ανα Κάιζα. Η ίδια πρόσθεσε πως έχουν γίνει σχετικές δηλώσεις και πως η Επιτροπή έχει υπενθυμίσει σε πολιτικό επίπεδο ότι «είναι σημαντικό να βρεθεί μια λύση και να προχωρήσει αυτό το έργο, δεδομένης της σημασίας του για την περιοχή». Σημείωσε, επίσης, ότι για το ζήτημα αυτό έχει συζητήσει ο Επίτροπος για θέματα ενέργειας, Νταν Γιόργκενσεν, τόσο με τους ομολόγους του στην Τουρκία, όσο και με όσους συμμετέχουν σε αυτό το έργο.
Η ‘Ανα Κάιζα, ανέφερε ότι όντως έχουν υπάρξει «καθυστερήσεις» και «προβλήματα» στην υλοποίηση αυτού του «σημαντικού έργου» που η Επιτροπή θα ήθελε να δει να υλοποιείται «το συντομότερο δυνατό». Πρόσθεσε ότι η Επιτροπή το παρακολουθεί, παραμένοντας σε επαφή με τoυς ομολόγους της, σε πολιτικό και τεχνικό επίπεδο, λέγοντας πως «είναι προς το συμφέρον μας να γνωρίζουμε τί συμβαίνει, δεδομένου ότι έχουμε επενδύσει σε αυτό το έργο και υπάρχει πολιτική δέσμευση».
Το GSI είναι ένα έργο ύψιστης στρατηγικής σημασίας για την Επιτροπή, για το οποίο η ΕΕ έχει εγκρίνει επιχορήγηση ύψους 657 εκατομμυρίων ευρώ μέσω του Μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (Connecting Europe Faciity) και επιπλέον έχουν παρασχεθεί 100 εκατομμύρια ευρώ από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF).
