Ιδιαίτερη σημασία για την περαιτέρω ενίσχυση της στρατηγικής σχέσης Αθήνας - Καΐρου και την εδραίωση του ρόλου Ελλάδας και Αιγύπτου ως πυλώνων σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, σε μια περίοδο γεωπολιτικών αναταράξεων, έχει η σημερινή επίσκεψη του Αμπντέλ Φατάχ Αλ-Σίσι στην Αθήνα.
Στο τετ α τετ των δύο ηγετών αναμένεται να κυριαρχήσει η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου (GREGY) που υλοποιεί η Elica του Ομίλου Κοπελούζου, ενός έργου που αναβαθμίζει ενεργειακά και γεωπολιτικά την Ελλάδα, αλλά και τη στρατηγική συμμαχία Αθήνας - Καΐρου, εν μέσω ενός εξαιρετικά ασταθούς περιβάλλοντος. Οι δύο ηγέτες αναμένεται σήμερα να υπογραμμίσουν ακόμα μια φορά τη στήριξή τους προς το mega έργο, το οποίο θα μεταφέρει 3 GW πράσινης ενέργειας στην Ευρώπη μέσω της Ελλάδας, συνεισφέροντας παράλληλα στην επίτευξη των στόχων της Αιγύπτου ως προς τις ΑΠΕ.
Το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Αιγύπτου προχωρά με σταθερά βήματα, επιβεβαιώνοντας τη στρατηγική του σημασία για την ενεργειακή ασφάλεια και τη βιώσιμη ανάπτυξη στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Ευρώπης. Στόχος των εμπλεκόμενων πλευρών είναι η τελική επενδυτική απόφαση να ληφθεί έως το 2026, με την έναρξη λειτουργίας του έργου να προγραμματίζεται για το 2030.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η επίσκεψη του Αιγύπτιου προέδρου λαμβάνει χώρα λίγες ημέρες μετά την επίτευξη ενός σημαντικού οροσήμου για το GREGY, καθώς λίγες μέρες πριν υπεγράφη συμφωνία μεταξύ της Elica και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) για τη χρηματοδότηση από την EBRD μέρος του κόστους για τις πρώτες βασικές μελέτες του έργου που είναι κρίσιμες για την ωρίμανσή του.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός έχει επανειλλημμένως τονίσει τη σημασία την οποία αποδίδει η ελληνική πλευρά στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις, με πρώτο, το συγκεκριμένο, εμβληματικό έργο, που θα ενώσει ουσιαστικά τις δύο χώρες, καθιστώντας τις μια ενεργειακή «γέφυρα» μεταφοράς καθαρής ενέργειας από τη βόρεια Αφρική έως την Ευρώπη.
Η Αίγυπτος, από την πλευρά της, διαθέτει πολύ υψηλούς συντελεστές αποδοτικότητας στην ηλιακή και αιολική ενέργεια, οι οποίοι -σύμφωνα με τον σχεδιασμό- θα αξιοποιηθούν για να καλύψουν τη διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση της Ευρώπης σε πράσινη ενέργεια, με δεδομένη τη βούληση απεξάρτησης της Γηραιάς Ηπείρου από το ρωσικό φυσικό αέριο. Να τονίσουμε ότι ειδικά αυτήν την περίοδο, η Αίγυπτος αναζητεί νέες επιλογές και διεξόδους προς την Ευρώπη, με το φυσικό αέριο να μπαίνει στην εξίσωση της ενεργειακής συνεργασίας, όπως επίσης και οι προοπτικές εξαγωγών περισσότερου αιγυπτιακού LNG προς την Ελλάδα.
Περαιτέρω, οι δύο ηγέτες αναμένεται να εκπέμψουν μήνυμα αναβάθμισης των ήδη εξαιρετικά στενών σχέσεων σε Στρατηγική Εταιρική Σχέση και ενίσχυσης της συνεργασίας και του συντονισμού στο πολιτικό επίπεδο (μηχανισμός τακτικών πολιτικών διαβουλεύσεων), στις εμπορικές και επενδυτικές σχέσεις, τις μεταφορές και τις υποδομές, σε έργα συνδεσιμότητας, και την κλιματική αλλαγή, την άμυνα και την ασφάλεια, στο Μεταναστευτικό, στην παιδεία και στον πολιτισμό, η οποία αναμένεται να περιγραφεί στην Κοινή Δήλωση που αναμένεται να υπογράψουν οι δύο ηγέτες.
Με γνώμονα το Διεθνές Δίκαιο για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και την προώθηση της περιφερειακής σταθερότητας, σε μια συγκυρία που το γεωπολιτικό τοπίο στην περιοχή αναδιαμορφώνεται, η επίσκεψη του προέδρου της Αιγύπτου και η Κοινή Δήλωση των δύο ηγετών αναμένεται να εκπέμψουν μήνυμα συναντίληψης και συμπόρευσης Κατά τη συνάντησή τους άλλωστε οι δύο ηγέτες θα συζητήσουν τις τελευταίες περιφερειακές εξελίξεις στη Γάζα, τη Συρία και τη Λιβύη.
Η τελευταία συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Αιγύπτιο πρόεδρο έλαβε χώρα στο Κάιρο τον Ιανουάριο του 2025 στο περιθώριο της τριμερούς συνάντησης κορυφής Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου.
Νωρίτερα, τον Μάρτιο του 2024, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επισκεφθεί το Κάιρο στο πλαίσιο κοινής επίσκεψης με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ευρωπαίους ηγέτες για την υπογραφή της Συμφωνίας Στρατηγικής και Εταιρικής Σχέσης ΕΕ - Αιγύπτου. Η Ελλάδα πρωτοστάτησε στην κατεύθυνση σύναψης της συμφωνίας αυτής, συνηγορώντας για την στρατηγική σημασία της σταθερότητας της Αιγύπτου για την Ευρώπη, καθώς και τη σημασία του Καϊρου στη συγκράτηση μεταναστευτικών ροών προς ευρωπαϊκές χώρες.
Τον Μάρτιο του 2024, άλλωστε, σε κοινή Δήλωση που συνυπέγραψαν ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο Αμπντέλ Φατάχ Αλ-Σίσι, αποτυπωνόταν η απόφασή τους για τη σύσταση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας των δύο χωρών.
