Σε κομβικό στάδιο περνά το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Αιγύπτου (GREGY), καθώς σύμφωνα με πληροφορίες μέσα στον Νοέμβριο θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για την επιλογή του πλοίου και του υπεργολάβου που θα αναλάβουν τις έρευνες βυθού. Οι διαδικασίες θα τρέξουν μέσα στο 2026, με στόχο οι πρώτες εργασίες στον θαλάσσιο πυθμένα να ξεκινήσουν στα τέλη εκείνου του έτους και να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του 2027, οπότε και αναμένεται η τελική επενδυτική απόφαση για το έργο.
Ήδη, οι μελέτες γραφείου που αφορούν τη βέλτιστη όδευση του υποθαλάσσιου καλωδίου και την τεχνική ανάλυση μπαίνουν στην τελική τους φάση, ενώ μέσα στα επόμενα δύο χρόνια θα ολοκληρωθούν και οι υπόλοιπες απαραίτητες μελέτες, όπως οι περιβαλλοντικές, καθώς και οι τεχνικές προδιαγραφές του έργου. Παράλληλα, βρίσκονται σε εξέλιξη οι συζητήσεις με τραπεζικά ιδρύματα για τη χρηματοδότηση, ενώ αναμένεται να εξασφαλιστεί και στήριξη από ευρωπαϊκούς πόρους.
Το GREGY, που αναπτύσσεται από τον Όμιλο Κοπελούζου μέσω της ELICA Mediterranean Interconnector, έχει ήδη συμπεριληφθεί στην πρώτη λίστα έργων αμοιβαίου ενδιαφέροντος (PMI) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και στο δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης δικτύων TYNDP 2024 του ENTSO-E. Παράλληλα έχει υποβληθεί υποψηφιότητα για ένταξη στη δεύτερη λίστα PMI, γεγονός που ενισχύει τις προοπτικές χρηματοδοτικής στήριξης και πολιτικής προτεραιοποίησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ευρωπαϊκή στήριξη με πολιτικό μήνυμα
Στο κοινό ανακοινωθέν που εξέδωσαν οι 27 χώρες-μέλη της ΕΕ μαζί με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και την Αιγυπτιακή Δημοκρατία, γίνεται ρητή αναφορά στο έργο GREGY ως εμβληματική πρωτοβουλία για τη διασύνδεση των δικτύων και την πράσινη μετάβαση.
Το ανακοινωθέν υπογραμμίζει τη σημασία των επενδύσεων σε ΑΠΕ, ενεργειακή απόδοση, βιώσιμες τεχνολογίες και διασυνοριακές υποδομές, αναδεικνύοντας την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου ως παράδειγμα ενεργειακής συνεργασίας με στρατηγικό βάθος.
Η ΕΕ και η Αίγυπτος, όπως τονίζεται, έχουν κοινό συμφέρον να επιταχύνουν τη μετάβαση προς οικονομίες χαμηλών εκπομπών και να αξιοποιήσουν το υψηλό δυναμικό σε ηλιακή και αιολική ενέργεια. Το GREGY εντάσσεται ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο, φέρνοντας στην πράξη τα οφέλη της πράσινης ενέργειας σε Ελλάδα και Ευρώπη, δημιουργώντας ταυτόχρονα νέες επενδυτικές και βιομηχανικές ευκαιρίες.
Έργο στρατηγικής σημασίας
Το έργο προβλέπεται να ολοκληρωθεί έως το 2031, παράλληλα με την κατασκευή του 50% των έργων ΑΠΕ συνολικής ισχύος 9,5 GW που θα το τροφοδοτούν. Από αυτά, 7,2 GW θα προέρχονται από αιολικά πάρκα και 2,3 GW από φωτοβολταϊκά. Το υποθαλάσσιο καλώδιο, μήκους 954 χιλιομέτρων, θα ξεκινά από το El Sallum της Αιγύπτου και θα καταλήγει στην Αττική, μεταφέροντας ισχύ 3.000 MW από 100% πράσινη ενέργεια. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου υπολογίζεται σε 4,2 δισ. ευρώ.
Η ενέργεια που θα μεταφέρεται στην Ελλάδα θα διοχετεύεται μέσω του εγχώριου δικτύου τόσο στην ελληνική βιομηχανία όσο και στις ευρωπαϊκές χώρες, ενώ περίπου το ένα τρίτο της προβλέπεται να κατευθυνθεί στην παραγωγή πράσινου υδρογόνου. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το έργο θα υποκαθιστά ετησίως 4,5 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, μειώνοντας τις εκπομπές CO₂ κατά περίπου 10 εκατομμύρια τόνους.
Πέραν της συμβολής του στην ενεργειακή μετάβαση, το GREGY αναμένεται να αποτελέσει «θεμέλιο λίθο» για τη δημιουργία ενός κάθετου διαδρόμου πράσινης ενέργειας Νότου – Βορρά, που θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα και τη διασύνδεση των ευρωπαϊκών δικτύων.
