Παρά τις συνεχιζόμενες ανησυχίες για την υπερπροσφορά στην αγορά, ο OPEC+ αποφάσισε χθες Κυριακή να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου από τον Νοέμβριο κατά 137.000 βαρέλια την ημέρα.
Στην ουσία ο OPEC+ - περιλαμβάνει τον Οργανισμό Πετρελαιοεξαγωγικών Κρατών μαζί με τη Ρωσία και ορισμένους μικρότερους παραγωγούς - κινήθηκε στο μοτίβο του Οκτωβρίου με μια μετριοπαθή μηνιαία αύξηση, διατηρώντας ξεκάθαρα την προτεραιότητα της αύξησης του μεριδίου της αγοράς ως στρατηγική πρώτης γραμμής και αφήνοντας πίσω την τακτική των περικοπών παραγωγής του παρελθόντος που στόχευαν στην προστασία της τιμής. (σ.σ:οι περικοπές παραγωγής του OPEC+ είχαν κορυφωθεί τον Μάρτιο στα 5,85 εκατ. βαρέλια ημερησίως συνολικά).
Η αύξηση των στόχων παραγωγής αποσκοπούν λοιπόν στην ανάκτηση μεριδίου αγοράς από τον κύριο ανταγωνιστή του ΟPEC+, που δεν είναι άλλος από τις αμερικανικές εταιρείες σχιστολιθικού πετρελαίου.
Ο μόνος λόγος δε που είχαμε χθες την ανακοίνωση μιας μετριοπαθούς αύξησης της προσφοράς είναι ότι η ανάκτηση μεριδίου αγοράς δεν αποτελεί κοινό στόχο των μελών του ΟPEC+ . Γι’αυτό άλλωστε τα μέλη του εμφανίστηκαν διχασμένα για τα επίπεδα παραγωγής στην τελευταία συνεδρίαση, με τη Ρωσία και τη Σαουδική Αραβία που αποτελούν και τους μεγαλύτερους παραγωγούς να έρχονται σε μόνιμη αντιπαράθεση.
Η Ρωσία τάχθηκε υπέρ μιας ήπιας αύξησης τον Νοέμβριο, ίσης με εκείνη του Οκτωβρίου, όχι μόνο για να μην πιεστούν οι τιμές, αλλά και επειδή δυσκολεύεται να αυξήσει την παραγωγή λόγω των κυρώσεων που υφίσταται εξαιτίας του πολέμου για την Ουκρανία.
Αντίθετα, η Σαουδική Αραβία δεν θα ήταν αντίθετη ακόμα και σε μια πολύ μεγαλύτερη αύξηση παραγωγής άνω των 500.000 βαρελιών/ημέρα, δεδομένου ότι διαθέτει εφεδρική παραγωγική ικανότητα και η ταχύτερη ανάκτηση μεριδίου αγοράς είναι πλέον βασική προτεραιότητα του Βασιλείου.
Όπως θα εξηγήσουμε σε επόμενη ανάλυση, η Σαουδική Αραβία στοχεύει να οδηγήσει τους παραγωγούς σχιστολιθικού πετρελαίου των ΗΠΑ σε σημαντικές περικοπές των επενδυτικών σχεδίων και δραστηριοτήτων τους.
Άλλωστε η τακτική της ανάκτησης μεριδίου αγοράς έχει αρχίσει ήδη να δουλεύει, δεδομένου ότι οι εξαγωγές αργού πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας εκτοξεύτηκαν στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 18 μηνών τον Σεπτέμβριο. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία παρακολούθησης δεξαμενόπλοιων που συγκέντρωσε το Bloomberg, οι συνολικές εξαγωγές ανήλθαν σε 6,42 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα τον περασμένο μήνα, αυξημένες πάνω από 600.000 βαρέλια την ημέρα από τον Αύγουστο.
Tην ίδια στιγμή, παρά τις τεχνολογικές βελτιώσεις που επιτρέπουν την παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου με λιγότερο κόστος, η αμερικανική σχιστολιθική βιομηχανία έχει ήδη αρχίσει να μειώνει δραστηριότητες, με σημαντική πτώση στον αριθμό γεωτρύπανων και συνεργείων υδραυλικής ρηγμάτωσης.
Αν και αυτό δεν έχει ακόμα αποτυπωθεί στα στοιχεία παραγωγής, η επίδραση αναμένεται να είναι εμφανής μέσα στους επόμενους μήνες.
Πώς επηρεάζονται μεσο- βραχυπρόθεσμα οι τιμές του πετρελαίου
Με τους περισσότερους αναλυτές να προβλέπουν υπερπροσφορά πετρελαίου το τέταρτο τρίμηνο του 2025 αλλά και το 2026 και ταυτόχρονα ασθενέστερη ζήτηση, οι χθεσινές αποφάσεις του ΟPEC+ δεν είναι ένα καλό νέο για τους ταύρους του πετρελαίου.
Αν και η επόμενη συνεδρίαση του OPEC+ που θα γίνει στις 2 Νοεμβρίου κινηθεί στο ίδιο μοτίβο, τότε βραχυπρόθεσμα οι τιμές του πετρελαίου θα εξακολουθήσουν να κινούνται μεταξύ των 60 και των 70 δολαρίων/βαρέλι, με τον μέσο κινητό των 200 ημερών που τοποθετείται αυτή τη στιγμή στα 69,68 δολάρια/βαρέλι να αποτελεί την πρώτη σημαντική αντίσταση, ενώ τα 58,40 δολάρια/βαρέλι- χαμηλό τρέχοντος έτους στις 9/4 που «επιβεβαιώθηκε» στις 5/5- αποτελεί σημαντική στήριξη.
Το τρέχον επίπεδο των 64-68 δολαρίων/βαρέλι υποστηρίζεται σαφώς από την τελευταία έκθεση του Διεθνή Οργανισμού Ενέργειας -IEA- ο οποίος αναθεώρησε ανοδικά τις εκτιμήσεις του για την πορεία της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου μέσα στο 2025, ενώ διατήρησε αμετάβλητες τις εκτιμήσεις του για το 2026.
Ο Οργανισμός αναμένει πλέον πως η αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου το 2025 θα φτάσει τα 740.000 βαρέλια ανά ημέρα, έναντι 680.000 βαρελιών ανά ημέρα στην προηγούμενη πρόβλεψη.
Για το 2026, ο IEA αναμένει πως η ζήτηση θα διαμορφωθεί στα 700.00 βαρέλια ανά ημέρα, χωρίς μεταβολή σε σχέση με την προηγούμενη εκτίμηση του Οργανισμού.
Αν και η επόμενη έκθεση κινηθεί στο ίδιο κλίμα, θα είναι μια σημαντική υποστήριξη για τις τιμές, όπως και το ενδεχόμενο απωλειών στην προσφορά λόγω των νέων κυρώσεων κατά της Ρωσίας και του Ιράν. Η χθεσινή αύξηση της προσφοράς από τον OPEC+ όμως και μια πιθανή ανάλογη απόφαση στη συνεδρίαση του Νοεμβρίου αποτελούν το αντίβαρο για μια αύξηση της τιμής, με την προοπτική αυξανόμενου πλεονάσματος πετρελαίου να λειτουργεί σαν βαρίδι στις τιμές.
Τουτέστιν, η αγορά πετρελαίου καλείται να ισορροπήσει εν μέσω αντίρροπων δυνάμεων και οι τρέχουσες τιμές πέριξ των 64-68 δολαρίων/βαρέλι θα συνεχίσουν να αποτελούν το κέντρο βάρους της διακύμανσης του brent, με πιθανές εκφάνσεις στα όρια της ευρύτερης ζώνης των 58,4-72.5 δολαρίων/βαρέλι. Η διάσπαση των 58,4 δολαρίων/βαρέλι θα ανοίξει το διάγραμμα για τα 50 δολάρια/βαρέλι.
Οι εκτιμήσεις της αγοράς
Η απρόβλεπτη φύση της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Τραμπ μπορεί να δημιουργήσει αβεβαιότητα μεταξύ των φορέων πρόβλεψης της αγοράς πετρελαίου όσον αφορά τις προσδοκίες για την προσφορά και τη ζήτηση.
Μέχρι σήμερα, η αστάθεια των τιμών έχει καθοριστεί από
- τον εμπορικό πόλεμο
- την πρόσφατη αλλαγή στη στρατηγική του ΟPEC+ με στόχευση στην ανάκτηση του μεριδίου αγοράς και όχι της στήριξης της τιμής και
- τα γεωπολιτικά γεγονότα, με πιο πρόσφατο την αναζωπύρωση της σύγκρουσης Ρωσίας-Ουκρανίας.
Με την προϋπόθεση ότι οι τρεις παραπάνω παράγοντες δεν θα αλλάξουν δραματικά και με τις τρέχουσες παραδοχές για την εξέλιξη της ζήτησης, έχουν αρχίσει σιγά σιγά να δημοσιεύονται οι πρώτες εκτιμήσεις για την κίνηση των πετρελαϊκών τιμών το 2026.
Οι κορυφαίες επενδυτικές τράπεζες της Wall Street εκτιμούν ότι οι τιμές του πετρελαίου θα υποχωρήσουν σημαντικά το 2026, εν μέσω αυξανόμενης παγκόσμιας προσφοράς και επιβράδυνσης της ζήτησης.
Για παράδειγμα σε πρόσφατο ερευνητικό της σημείωμα η JP Morgan αναμένει ότι η τιμή του αργού πετρελαίου Brent θα παραμείνει κατά μέσο όρο στα 66 δολάρια/ βαρέλι το 2025 και 58 δολάρια/βαρέλι το 2026, ενώ για το WTI προβλέπει μέσο όρο 62 δολάρια/βαρέλι φέτος και 53 δολάρια/ βαρέλι το επόμενο έτος.
Σύμφωνα με τις τελευταίες βραχυπρόθεσμες ενεργειακές προβλέψεις της στις 7 Σεπτεμβρίου, η Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας των ΗΠΑ –EIA- αναμένει ότι η τιμή spot του Brent θα μειωθεί σημαντικά τους επόμενους μήνες, από 68 δολάρια ανά βαρέλι τον Αύγουστο σε 59 δολάρια/βαρέλι κατά μέσο όρο το τέταρτο τρίμηνο του 2025 και περίπου 50 δολάρια/βαρέλι το 2026.
Η πρόβλεψη για τις τιμές σύμφωνα με την ΕΙΑ καθορίζεται από τις μεγάλες αυξήσεις στα αποθέματα πετρελαίου, καθώς τα μέλη του OPEC+ αυξάνουν την παραγωγή. Αναμένει ότι η αύξηση στα αποθέματα πετρελαίου θα φτάσει κατά μέσο όρο τα 2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα από το τρίτο τρίμηνο του 2025 έως το πρώτο τρίμηνο του 2026. Εν συνεχεία αναμένει ότι οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου στις αρχές του 2026 θα οδηγήσουν σε μείωση της προσφοράς τόσο από τον OPEC+ όσο και από ορισμένους παραγωγούς εκτός OPEC, μετριάζοντας την αύξηση των αποθεμάτων αργότερα το 2026. (σ.σ: η ιστορία υποδεικνύει ότι οι τιμές τείνουν να φτάνουν στον «πάτο» πριν τα αποθέματα κορυφωθούν, οπότε η ΕΙΑ «φωτογραφίζει» στην ουσία τον πυθμένα των τιμών και το ανοδικό γύρισμα).
Η επόμενη έκθεση της ΕΙΑ θα είναι στις 7 Οκτωβρίου, οπότε θα έχει ενδιαφέρον να δούμε αν κάτι άλλαξε μετά τη χθεσινή συνεδρίαση του OPEC+.
Όπως και να έχει, αν επιβεβαιωθούν οι άνωθεν προβλέψεις, το σχιστολιθικό πετρέλαιο στις ΗΠΑ θα βρεθεί σε κρίσιμο σταυροδρόμι, καθώς οι τιμές κάτω των 60 δολ. απειλούν τα όρια κερδοφορίας για νέες γεωτρήσεις. (σ.σ: Στις πιο αποδοτικές περιοχές, οι εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι τα break‑even βρίσκονται στην περιοχή 46 - 58 δολάρια / βαρέλι).
Μέσα από αυτή την οπτική γωνία οι προβλέψεις της ConocoPhillips ότι αν οι τιμές WTI πέσουν στα 50 δολ, η παραγωγή στις ΗΠΑ πιθανότατα θα αρχίσει να μειώνεται μάλλον δεν είναι υπερβολικές. Και αυτό ακριβώς είναι το νέο πεδίο ανταγωνισμού μεταξύ ΗΠΑ και Σαουδικής Αραβίας.
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
