Του Γιώργου Φιντικάκη
Έχει καταντήσει ένα από τα πιο σύντομα ανέκδοτα, και ως τέτοιο το αντιλαμβάνεται η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών. Οχτώ στους δέκα πολίτες, δηλαδή το 78%, πιστεύουν ότι η ανάπτυξη στην Ελλάδα θα έρθει μετά από τέσσερα χρόνια ή και ποτέ!
Είναι το πιο εντυπωσιακό εύρημα της χθεσινής μελέτης της MRB για το οικονομικό κλίμα, διότι δείχνει ότι για τη συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας, τα περί επιστροφής στη ανάπτυξη αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα Fake News της δεκαετίας.
Απαντά σε όσους βλέπουν επενδύσεις, και έξοδο στις αγορές, δηλαδή σε όσους μας προσκαλούν να ζήσουμε όλοι μαζί μια εικονική πραγματικότητα, δίχως να έχει σημασία αν υπάρχουν οι προϋποθέσεις, και δείχνει ότι η κοινωνία αντιλαμβάνεται πως με την ελπίδα δεν χορταίνει κανείς.
Δείχνει επίσης πόσο έχει υπονομευτεί η εμπιστοσύνη, το δύσκολο έργο που θα έχουν μπροστά τους οι επόμενες κυβερνήσεις, και εξηγεί γιατί οι Έλληνες είναι ο λιγότερος ευτυχισμένος λαός στην Ευρώπη, πίσω και από τους φτωχότερους, προς το παρόν, γείτονές μας.
Ένα μήνα μετά τα μνημόνια, η Ελλάδα θυμίζει χωράφι που δίχως κανείς να το έχει σπείρει, εντούτοις ελπίζει ότι θα θερίσει καρπούς. Όταν μια οικονομία βρίσκεται σε στασιμότητα - ρυθμοί ανάπτυξης 2% δεν εγγυώνται έξοδο από τη κρίση- τότε τα πλεονάσματα μπορούν να προκύψουν μόνο στραγγίζοντας τις «αποθήκες», δηλαδή τις καταθέσεις.
Όταν τα μηνιάτικα δεν επαρκούν για να πληρώσει κάποιος φόρους και εισφορές, είτε κάνει στάση πληρωμών και διογκώνεται το ιδιωτικό χρέος, είτε βάζει χέρι στις καταθέσεις του. Αυτός είναι και ο λόγος που αρχίζει και ξοδεύει ολοένα και λιγότερα, άρα η ιδιωτική κατανάλωση που αντιπροσωπεύει ακόμη το 70% του ΑΕΠ, μένει στάσιμη (+1% η φετινή πρόβλεψη).
Όταν εκτός από τη κατανάλωση, δεν αυξάνονται και οι επενδύσεις (+0,8% η φετινή πρόβλεψη), τότε δεν μπαίνουν νέα κεφάλαια στη παραγωγή, άρα οι ελληνικές εξαγωγές χάνουν σε ανταγωνιστικότητα έναντι των γειτόνων μας. Αφού ούτε οι εξαγωγές μπορούν να κάνουν την «έκπληξη», για μια ακόμη χρονιά, η οικονομία θα περιμένει τον πελαργό της ανάπτυξης από τον τουρισμό.
Στην ουσία το όλο κλίμα δημιουργεί προϋποθέσεις σε όσους εργάζονται να γίνουν επιδοματίες κρατικοδίαιτοι, και σε όσους νέους έχουν καλό βιογραφικό να φύγουν στο εξωτερικό.
Τα παραπάνω θα είχαν μικρότερη αξία αν η απαισιοδοξία ήταν αποκλειστικό προνόμιο μόνο των πολιτών. Το γεγονός ότι το ποσοστό όσων ανάμεσα στους επιχειρηματίες ερωτήθηκαν στην έρευνα, πιστεύουν ότι η ανάπτυξη θα έρθει μετά από 4 χρόνια ή και ποτέ, ανέρχεται στο 43,7%, λέει πολλά.
Δείχνει πόσο δύσκολη είναι η μείωση της ανεργίας κάτω από το 19% με θέσεις πλήρους απασχόλησης και σωστά αμειβόμενες, όταν σχεδόν ο 1 στους 2 ανθρώπους του χρήματος θεωρεί ότι η ανάπτυξη είναι ανέκδοτο. Αποδεικνύει η έρευνα της MRB ότι σχεδόν οι μισοί απ'' όσους είναι η δουλειά τους να πάνε μπροστά μια οικονομία, δεν έχουν καμία διάθεση να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους, δηλαδή να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας.
Τραβώντας βέβαια τη κουρτίνα, η σταθερή γκρίνια για τους φόρους, τη γραφειοκρατία και τα χιλιάδες άλλα εμπόδια, λειτουργεί ως άλλοθι για τη μερίδα του επιχειρηματικού κόσμου που δεν έχει μάθει να κοιτάζει προς τα έξω, αφού παραμένει κρατικοδίαιτη.
«Αν δεν επενδύουν στην Ελλάδα, πρώτα οι Έλληνες επιχειρηματίες, πως είναι είναι δυνατόν να έχετε την απαίτηση να επενδύσουν στη χώρα σας οι ξένοι», επαναλαμβάνουν μονότονα οι ξένοι παρατηρητές. Είτε έτσι, είτε αλλιώς, το ερώτημα είναι το ίδιο. Τελικά για ποια ανάπτυξη μιλάμε ;
