Κρατά σφιχτά την «πένσα» σε Έβρο - Αν. Μεσόγειο παρά την πανδημία
Τ. Ερντογάν

Κρατά σφιχτά την «πένσα» σε Έβρο - Αν. Μεσόγειο παρά την πανδημία

Να προβλέψει την επόμενη κίνηση της Αγκυρας προσπαθεί η Αθήνα, καθώς είναι δεδομένο ότι η κρίση του κορωνοϊού ενδεχομένως επηρεάζει αλλά δεν ματαιώνει τον σχεδιασμό της Τουρκίας να ασκήσει ασφυκτική πίεση στην Ελλάδα, με μοχλούς το μεταναστευτικό και την απειλή εφαρμογής του τουρκολιβυκού μνημονίου, με έρευνες ή με γεωτρήσεις σε περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Η κρίση θα είναι διαρκείας και το γεγονός ότι η παγκόσμια κοινότητα είναι εστιασμένη και απορροφημένη στην αντιμετώπιση του κορωνοϊού, ίσως δημιουργήσει τον πειρασμό στην τουρκική ηγεσία να επιχειρήσει τετελεσμένα.

Στο μεταναστευτικό, η Ε.Ε. απορροφημένη με τον κορωνοϊό αλλά και τις σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις που θα περάσουν την ευρωζώνη σε ύφεση, δεν δείχνει έτοιμη, όπως φάνηκε και από την τηλεδιάσκεψη Ερντογάν, Μέρκελ, Μακρόν, Τζόνσον, για μια μεγάλη και σοβαρή διαπραγμάτευση με την Τουρκία και μάλλον θα επιλέξει, όπως άφησε να διαφανεί η Γερμανίδα καγκελάριος, μικρές παρεμβάσεις κυρίως στην προσφορά πρόσθετης οικονομικής ενίσχυσης στην Τουρκία και πολιτική στήριξη στο αίτημα για διακοπή των επιθέσεων του συριακού καθεστώτος στην Ιντλίμπ. Εφόσον αυτό το κλίμα επιβεβαιωθεί και στη Σύνοδο Κορυφής της 26ης Μαρτίου, τότε η πίεση στα ελληνικά σύνορα θα συνεχιστεί και θα είναι διαρκής. Και πάντως δεν φαίνεται να υπήρξε η οποιαδήποτε δέσμευση Ερντογάν για απόσυρση των μεταναστών από τα ελληνοτουρκικά σύνορα. Επίσης είναι μάλλον απίθανο να επιτευχθεί έστω και στοιχειώδης σύγκλιση για τη διαπραγμάτευση μιας νέας συμφωνίας με την Τουρκία, πολύ περισσότερο τώρα που λόγω και της πανδημίας οι διαθέσιμοι ευρωπαϊκοί πόροι περιορίζονται και καμιά ευρωπαϊκή χώρα δεν είναι πρόθυμη να συζητήσει επανεγκατάσταση προσφύγων από την Τουρκία. Χωρίς να λειτουργεί η Συμφωνία του 2016 με υπαιτιότητα κυρίως της Τουρκίας και χωρίς προοπτική διαμόρφωσης νέας συμφωνίας στο αμέσως προσεχές διάστημα, το αδιέξοδο θα συνεχίζεται και η Ελλάδα θα δοκιμάζεται ώστε να αντέξει την πίεση τόσο στον Εβρο όσο και στα νησιά, που μόνο τρόμο προκαλεί η ιδέα του πρώτου κρούσματος κορωνοϊού σε δομές όπως η Μόρια.

Προπαγάνδα και fake news

Οι τουρκικές αρχές συνεχίζουν τις ψυχολογικές επιχειρήσεις, αλλά και τη διασπορά fake news, τόσο για τη δημιουργία εντυπώσεων εναντίον της Ελλάδας όσο και για την παραπλάνηση των μεταναστών και προσφύγων στο έδαφός της, που ακόμη προσδοκούν ότι θα μπορέσουν να περάσουν στην ελληνική πλευρά των συνόρων.

Ο κυβερνήτης της Αδριανούπολης έσπευσε να ανακοινώσει την περασμένη Τρίτη ότι από τις 27 Φεβρουαρίου 147.132 αιτούντες άσυλο πέρασαν στην Ελλάδα και οι διελεύσεις είναι ακόμη σε εξέλιξη.

Συγχρόνως ανακοίνωνε ότι «τρεις μετανάστες είναι νεκροί και 214 έχουν τραυματιστεί από τις επιθέσεις των ελληνικών δυνάμεων ασφαλείας με δακρυγόνα, πλαστικές σφαίρες και κανονικά πυρά». Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, «206 έχουν βγει από τα νοσοκομεία στα οποία τους παρασχέθηκε νοσηλεία και κατά την περίοδο αυτή 7.096 αιτούντες άσυλο έχουν νοσηλευθεί σε νοσοκομεία της περιοχής».

Τέτοιου είδους ανακοινώσεις, αφενός δίνουν το μήνυμα ότι οι δίοδοι από την Τουρκία προς την Ελλάδα στην περιοχή της Αδριανούπολης είναι «ανοικτοί» και λειτουργούν έτσι ως «κράχτης» για εκατοντάδες χιλιάδες παράνομους μετανάστες και πρόσφυγες, οι οποίοι με την ελπίδα ότι θα περάσουν στην Ελλάδα δεν ασχολούνται με τον έλεγχο της εγκυρότητας των πληροφοριών αυτών.

Επίσης, οι ανακοινώσεις αυτές χρησιμοποιούνται από ξένους δημοσιογράφους και ΜΚΟ που εύκολα εκδίδουν «καταδικαστικά» δημοσιεύματα και ανακοινώσεις εναντίον της Ελλάδας, χωρίς να ελεγχθούν οι συγκεκριμένες πληροφορίες, ενώ δεν γίνεται καμιά απολύτως προσπάθεια ώστε να καταδειχθεί η ευθύνη της Τουρκίας με την εργαλειοποίηση των μεταναστών και προσφύγων.

Ο Σουλεϊμάν στη Σελεύκεια

Σε ό,τι αφορά το τουρκολιβυκό μνημόνιο, υπάρχει πάντως και η εκτίμηση στο ΥΠΕΞ ότι ο Ερντογάν ίσως θεωρήσει ότι δεν υπάρχει άμεση ανάγκη να θέσει σε κίνδυνο το «κεκτημένο» της τουρκολιβυκής συμφωνίας, καθώς είναι δεδομένο ότι θα υπάρξουν σφοδρότατες αντιδράσεις εάν επιχειρήσει την καταφανή παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας. Αυτό, κάθε άλλο παρά επιτρέπει εφησυχασμό.

Ηδη το τρίτο γεωτρύπανο, το «Kanouni» (ο «Νομοθέτης», όπως λεγόταν ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής) βρίσκεται στο Tasucu στη Σελεύκεια Ισαυρίας στη μεσογειακή ακτή της Τουρκίας. Βεβαίως αρχικά είχε ανακοινωθεί ότι το πλοίο αυτό θα κατευθυνόταν για γεωτρήσεις στη Μαύρη Θάλασσα, αλλά το γεγονός ότι αντί για τα ναυπηγεία της Κωνσταντινούπολης στάλθηκε στη Μεσόγειο, πιθανότατα έχει να κάνει με αλλαγή σχεδίων της τουρκικής πλευράς.

Βεβαίως το γεωτρύπανο θα χρειαστεί ένα αρκετά μεγάλο διάστημα προκειμένου να είναι έτοιμο για να πραγματοποιήσει την πρώτη αποστολή του, ενώ ήδη έχει μπει σε καραντίνα λόγω του κορωνοϊού. Πάντως, εάν επιλέξει η Τουρκία να στείλει το τρίτο γεωτρύπανο στη Μεσόγειο, το πιθανότερο είναι να το επιχειρήσει σε περιοχές που έχουν ήδη γίνει σεισμογραφικές έρευνες (κάτι που αποκλείει τις περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας), είτε σε περιοχές που η Λιβύη θεωρεί λιβυκή υφαλοκρηπίδα νότια της Κρήτης και υπάρχουν έστω και περιορισμένα στοιχεία από έρευνες στο παρελθόν. Καθώς οι γεωτρήσεις είναι περίπλοκη διαδικασία στην οποία η Τουρκία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα, όπως έχει αποδειχθεί στην ΑΟΖ της Κύπρου, ίσως επιχειρήσει αρχικά να προκαλέσει την Ελλάδα με την αποστολή ερευνητικού σκάφους.

Η Αγκυρα πάντως δείχνει ότι θέλει να κρατά ανοικτή όλη τη βεντάλια των διεκδικήσεών της εναντίον της χώρας μας. Στην ανακοίνωσή του ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ Χ. Ακσόι δεν έμεινε μόνο στους απαράδεκτους και προκλητικούς ισχυρισμούς περί αντιμετώπισης των μεταναστών από την Ελλάδα με πρακτικές… ναζί.

Ο Ακσόι κατηγόρησε την Ελλάδα ότι είναι αυτή που εκμεταλλεύεται τους μετανάστες για να επιτύχει πολιτικά οφέλη και αυτό είναι η «κύρια πηγή προβλημάτων στην περιοχή».

«Τουρκική» μειονότητα

Και συγχρόνως το τουρκικό ΥΠΕΞ έθεσε δύο ακόμη θέματα: το τουρκολιβυκό μνημόνιο το οποίο, όπως είπε Ακσόι, έγινε για να διασφαλιστούν τα δικαιώματα της Τουρκίας και της Λιβύης τα οποία παραβίαζε η Ελλάδα, και το μειονοτικό, όπου έσπευσε να ζητήσει να αποκαλείται «τουρκική» η μουσουλμανική μειονότητα, με το επιχείρημα ότι και η Ελλάδα αποκαλεί ελληνική μειονότητα αυτήν της Αλβανίας. Βεβαίως η διαφορά είναι ότι ο εθνικός χαρακτήρας της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας στην Αλβανία προβλέπεται από διεθνείς συνθήκες.

Ομως έχει ενδιαφέρον ότι ο Ακσόι στη συγκεκριμένη ανακοίνωσή του και θέλοντας να εμφανίσει την Τουρκία ως το διαλλακτικό μέρος, καλεί την Ελλάδα να εγκαταλείψει τις «μαξιμαλιστικές επιδιώξεις της στις θαλάσσιες ζώνες» και να καθίσει στο τραπέζι με την Τουρκία και τη νόμιμη κυβέρνηση της Λιβύης και να εγείρει τις θέσεις της. Δηλαδή, πολύ απλά, να δεχθεί η Αθήνα να συνομιλήσει με την Τουρκία και την κυβέρνηση Σάρατζ επί των ακραίων διεκδικήσεών τους εις βάρος των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, ενώ επίσης εμφανίζεται να προτείνει διάλογο για «όλες αυτές τις προκλήσεις στην περιοχή μας», συμπεριλαμβάνοντας φυσικά το μειονοτικό στη Θράκη και το «δικαίωμα» των μεταναστών να περάσουν στο ελληνικό έδαφος…

* Αναδημοσίευση από τον «Φιλελεύθερο» του Σαββατοκύριακου 21-22 Μαρτίου.