Ελληνοτουρκικός Διάλογος:  Oυσία ή εικόνες από το παρελθόν;

Ελληνοτουρκικός Διάλογος: Oυσία ή εικόνες από το παρελθόν;

Για μια ακόμη φορά, η κρίση που δημιουργήθηκε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις επ’ αφορμή της επαπειλούμενης εξόδου του ερευνητικού σκάφους Oruç Reis, εκτονώθηκε -μέχρι νεωτέρας - όταν ο ίδιος ο δράστης, δηλαδή η τουρκική πλευρά, παρουσίασε την αποχή του από δράση, ως κίνηση καλής θέλησης με σκοπό τη διευκόλυνση του «διαλόγου».

Ενός διαλόγου ο οποίος στην πραγματικότητα δεν απουσίαζε ποτέ (από το 1975 τουλάχιστον) από τις ελληνικές προθέσεις και στον οποίο προσερχόταν η ελληνική πλευρά (με εξαίρεση το διάστημα του μεγαλύτερου μέρους της δεκαετίας του 1980) με θέσεις οι οποίες δεν μεταβλήθηκαν κατ’ ουσίαν, όλο αυτό το διάστημα τεσσάρων τουλάχιστον δεκαετιών.

Η τουρκική πλευρά (δυστυχώς μεμονωμένες φωνές και ενταύθα) πολλάκις υποστήριξε ότι η ελληνική στάση, υπήρξε μια προσπάθεια να κερδίζει χρόνο, αλλά επιμελώς απέφευγε να απαντήσει στο ερώτημα γιατί η ίδια, δεν δέχθηκε ποτέ να συζητήσει για το μοναδικό ζήτημα με ουσιαστικό περιεχόμενο που θα έπρεπε να την αφορά, δηλαδή αυτό των θαλασσίων ζωνών όπως η Υφαλοκρηπίδα και εσχάτως η Α.Ο.Ζ. 

Και τούτο γιατί, ούτε η επικαλούμενη «παράνομη» από ελληνικής πλευράς «στρατιωτικοποίηση» των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, ούτε το εύρος του εναερίου χώρου, ούτε καν η «κατοχή» από την Ελλάδα  ακαθόριστου αριθμού βραχονησίδων-νησίδων, (ο κατάλογος των διεκδικήσεων  δεν σταματά φυσικά εδώ)  επηρεάζουν τα συμφέροντα ασφαλείας που επικαλείται μονίμως η Άγκυρα, καθ’ οιονδήποτε τρόπο. 

Καταφανώς, όλες αυτές οι μονομερείς διεκδικήσεις, δεν έχουν σχέση με μια έστω και ιδιάζουσα αίσθηση Δικαίου από πλευράς Τουρκίας και αποκατάστασης του, αλλά με έναν εγγενή «παλαιολιθικό» αναθεωρητισμό που δεν εξηγείται απλά και μόνο από τα μεγεθυμένα μεγέθη της Τουρκίας, που «ασφυκτιούν» στα όρια των σημερινών συνόρων της.

Διάλογος -με έξωθεν παρεμβάσεις/πιέσεις τρίτων μερών ή όχι- επί όλων αυτών των μονομερών διεκδικήσεων, προφανώς και δεν μπορεί να υπάρξει, και τούτο εξακολουθεί να αποτελεί την πεμπτουσία της ελληνικής στάσης, η οποία αφενός δεν αρνείται a priori την όλη διαδικασία -ακόμη και εν μέσω κλιμάκωσης - αφετέρου  αντιλαμβάνεται πως, συζητήσεις για το εύρος ζωνών με οικονομικό κυρίως περιεχόμενο είναι σήμερα κοινός τόπος στο διεθνές σκηνικό.

Ο Αφεντούλης Λαγγίδης είναι Δρ. Διεθνών Σχέσεων, Δ/ντής Ερευνών Κέντρου Ανατολικών Σπουδών