Σύνοδος ΟΑΧΟ: Αντιπαραθέσεις και συμβιβασμοί Ρωσίας - Δύσης για τα χημικά όπλα

Σύνοδος ΟΑΧΟ: Αντιπαραθέσεις και συμβιβασμοί Ρωσίας - Δύσης για τα χημικά όπλα

Ρωσία και δυτικές δυνάμεις προετοιμάζονται για έναν νέο γύρο αντιπαραθέσεων αυτή την εβδομάδα κατά την ετήσια σύνοδο του Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ), καθώς αναμένεται πως για πρώτη φορά θα ανακοινωθούν από τους αρμόδιους επιθεωρητές οι υπεύθυνοι για σειρά χημικών επιθέσεων που διενεργήθηκαν στην εμφυλιοπολεμική Συρία. Εντούτοις, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές στον ορίζοντα διαγράφονται και κάποιες συμβιβαστικές τάσεις ως προς την χρήση κάποιων χημικών ουσιών.

Η πρώτη έκθεση της ομάδας των ερευνητών που έχει αναλάβει να υποδείξει τους δράστες σειράς χημικών επιθέσεων που διενεργήθηκαν στην Συρία αναμένεται να δημοσιευθεί στις αρχές του νέου έτους, μια προοπτική που ήδη έχει προκαλέσει εντάσεις μεταξύ των χωρών μελών του ΟΑΧΟ.

Κατά την διάρκεια της συνόδου του οργανισμού που θα πραγματοποιηθεί από τη Δευτέρα ως την Παρασκευή στη Χάγη, έδρα του ΟΑΧΟ, η Μόσχα απειλεί με μπλοκάρισμα της ψήφισης του προϋπολογισμού για το 2020, αν σε αυτόν συμπεριλαμβάνεται χρηματοδότηση για την ομάδα των ερευνητών, την οποία θεωρεί ως προκατειλημμένη έναντι του καθεστώτος Άσαντ, αλλά και έναντι της Ρωσίας.

Ενδεχόμενο μπλοκάρισμα του προϋπολογισμού μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στον ΟΑΧΟ, αν και οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Βρετανία εκτιμούν ότι έχουν τη στήριξη αρκετών χωρών ώστε αυτός να υιοθετηθεί με μεγάλη πλειοψηφία.

Πέρυσι Ρωσία, Ιράν και Κίνα είχαν ενώσει τις δυνάμεις τους σε μια προσπάθεια να μπλοκάρουν τον προϋπολογισμό, ο οποίος όμως τελικά εγκρίθηκε με 99 ψήφους υπέρ έναντι 27 κατά.

Οι Δυτικοί διπλωμάτες ελπίζουν φέτος η πλειοψηφία να είναι ακόμη μεγαλύτερη, προκειμένου να υπογραμμιστεί η διεθνής στήριξη στον ΟΑΧΟ.

 Η έκθεση για την Συρία

Παρά τις έντονες αντιδράσεις από τη Συρία και τους συμμάχους της, η πλειοψηφία των 193 κρατών μελών είχε ψηφίσει τον Ιούνιο του 2018 υπέρ της ενίσχυσης των εξουσιών του ΟΑΧΟ, εξουσιοδοτώντας πλέον τον οργανισμό να καθορίζει τον δράστη μιας χημικής επίθεσης και όχι απλώς να καταγράφει τη χρήση αυτού του είδους των όπλων.

«Όλος ο κόσμος αναμένει τα αποτελέσματα της Επιτροπής Ταυτοποίησης και Έρευνας», δήλωσε διπλωμάτης που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία της.

Σύμφωνα με πολλούς διπλωμάτες, η έκθεση των ερευνητών θα δημοσιευθεί τον Φεβρουάριο ή τον Μάρτιο.

Η Μόσχα έχει αμφισβητήσει επανειλημμένα ότι κάποιες χημικές επιθέσεις στη Συρία ήταν πραγματικές, χαρακτηρίζοντάς τες σκηνοθετημένες. Παράλληλα έχει απορρίψει την έκθεση του ΟΑΧΟ, σύμφωνα με την οποία χρησιμοποιήθηκε αέριο χλωρίου στην επίθεση του Απριλίου του 2018 στη Ντούμα.

Απαγόρευση για το νόβιτσοκ;

Οι μεγάλες δυνάμεις ενδέχεται ωστόσο να συμφωνήσουν σε ένα σημαντικό θέμα στη διάρκεια αυτής της συνόδου: στην προσθήκη του νευροπαραλητικού παράγοντα νόβιτσοκ στον κατάλογο με τις απαγορευμένες από τον ΟΑΧΟ ουσίες.

Η Βρετανία κατηγορεί τη Ρωσία ότι χρησιμοποίησε αυτή την ουσία για να δηλητηριάσει έναν Ρώσο πρώην πράκτορα, τον Σεργκέι Σκριπάλ, και την κόρη του στο Σάλσμπουρι τον Μάρτιο του 2018. Η Μόσχα ωστόσο εξακολουθεί να αρνείται την οποιαδήποτε εμπλοκή της στην υπόθεση που επέφερε σοβαρό πλήγμα στις διμερείς σχέσεις.

Τον Ιανουάριο το εκτελεστικό συμβούλιο του ΟΑΧΟ αποφάσισε να προσθέσει δύο οικογένειες χημικών ουσιών, ιδιαίτερα τοξικών, ανάμεσά τους και το νόβιτσοκ στη Σύμβαση για την Απαγόρευση ων Χημικών Οπλών, με την απόφαση αυτή όμως να πρέπει να επικυρωθεί και από τα κράτη-μέλη.

Από πλευράς της η Μόσχα έχει αιτηθεί να προστεθούν στον κατάλογο και άλλες χημικές ουσίες, με τις οποίες, όπως ισχυρίζεται το Κρεμλίνο, δυτικές χώρες πραγματοποιούν πειράματα.

Εξάλλου, όπως αναφέρουν υψηλόβαθμες διπλωματικές πηγές στον ορίζοντα διαφαίνεται ένας συμβιβασμός Δύσης - Ρωσίας για τα θέματα αυτά.