Μια «θεωρητική πιθανότητα» επιστροφής της Παλαιστινιακής Αρχής στη Γάζα αφήνει το σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου, το οποίο ο συνοδεύεται από αυστηρές μεταρρυθμίσεις και πολιτικούς όρους.
Διωγμένη από τη Γάζα πριν από δύο δεκαετίες από τη Χαμάς, με άδεια ταμεία και έδρα στη Δυτική Όχθη που τελεί υπό ισραηλινή κατοχή, η Παλαιστινιακή Αρχή έμοιαζε για καιρό να έχει ζοφερές ελπίδες να διοικήσει ένα μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος
Ωστόσο, οι προοπτικές της φάνηκαν να φωτίζονται προσωρινά τη Δευτέρα, όταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε ένα σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα που υπαινισσόταν μελλοντικό ρόλο για την Παλαιστινιακή Αρχή και τον 89χρονο πρόεδρό της, Μαχμούντ Αμπάς, ο οποίος δεν έχει αναμετρηθεί σε εκλογές από το 2005.
Όπως αναλύει το Reuters, οι όροι που τέθηκαν στο σχέδιο 20 σημείων του Τραμπ απαιτούν από την Παλαιστινιακή Αρχή να υλοποιήσει δύσκολες μεταρρυθμίσεις πριν μπορέσει να αναλάβει ξανά τη Γάζα, ορίζοντας ένα δύσβατο μονοπάτι για την επιστροφή της στην περιοχή όπου το Ισραήλ έχει δηλώσει πως δεν μπορεί να έχει κανέναν ρόλο και όπου αντιμετωπίζει την αντίθεση της μακρόχρονης αντιπάλου της, Χαμάς.
«Το σχέδιο Τραμπ θέτει πολλά ναρκοπέδια για τον ρόλο της Παλαιστινιακής Αρχής», λέει αναλυτής
Παρότι οι σχέσεις της με την Ουάσινγκτον έχουν παρουσιάσει έντονες διακυμάνσεις με τα χρόνια, η Παλαιστινιακή Αρχή αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τον Αραβικό Σύνδεσμο και τις περισσότερες χώρες του κόσμου ως ο νόμιμος εκπρόσωπος του παλαιστινιακού λαού.
Υπήρξε ο βασικός συνομιλητής για τις διεθνείς προσπάθειες επίλυσης της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης και προώθησης της λύσης των δύο κρατών.
Ωστόσο, ο Γκασάν Χατίμπ, καθηγητής διεθνών σπουδών και πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Μπιρζέιτ στη Δυτική Όχθη και πρώην υπουργός της Παλαιστινιακής Αρχής, δήλωσε ότι το σχέδιο Τραμπ αφήνει μόνο «μια θεωρητική πιθανότητα» για μελλοντικό ρόλο της Παλαιστινιακής Αρχής στη Γάζα, με «πολλά ναρκοπέδια και προϋποθέσεις».
«Αυτό το σχέδιο δεν είναι καλό για την Παλαιστινιακή Αρχή και δεν είναι καλό για τις παλαιστινιακές πολιτικές φιλοδοξίες», είπε. «Η Δυτική Όχθη και η Γάζα δεν θα είναι μια ενιαία οντότητα», πρόσθεσε.
Η Χαμάς δεν έχει ακόμη ανακοινώσει τη θέση της για το σχέδιο, το οποίο υπόσχεται άμεσο τερματισμό του πολέμου, καθώς και την απελευθέρωση των ομήρων που εξακολουθεί να κρατά.
Η Παλαιστινιακή Αρχή έχει από καιρό έχει παρουσιαστεί ως έτοιμη να αντικαταστήσει τη Χαμάς στη Γάζα, εντείνοντας τις δεσμεύσεις της για μεταρρυθμίσεις από τότε που η κυβέρνηση Μπάιντεν πρότεινε την ιδέα μιας «ανανεωμένης» Παλαιστινιακής Αρχής που θα κυβερνούσε μια μεταπολεμική Γάζα.
Το σχέδιο Τραμπ προβλέπει τη διοίκηση της Γάζας από μια μεταβατική, απολιτική παλαιστινιακή επιτροπή υπό την εποπτεία διεθνούς οργάνου με επικεφαλής τον ίδιο τον Τραμπ «μέχρι να ολοκληρώσει η Παλαιστινιακή Αρχή τις μεταρρυθμίσεις» — μεταρρυθμίσεις που Παλαιστίνιοι αναλυτές θεωρούν πολιτικά δύσκολες, όπως αυτές που είχαν τεθεί στο ειρηνευτικό του σχέδιο το 2020.
Το σχέδιο θα περιλάμβανε επίσης την ανάπτυξη μιας διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης, η οποία θα εκπαίδευε και θα υποστήριζε ελεγμένες παλαιστινιακές αστυνομικές δυνάμεις, σε συνεννόηση με την Ιορδανία και την Αίγυπτο.
Η παλαιστινιακή δύναμη, που θα εκπαιδευθεί στην Αίγυπτο και την Ιορδανία, θα είχε ξεχωριστή αλυσίδα διοίκησης από την Παλαιστινιακή Αρχή, ανέφερε υψηλόβαθμος Ιορδανός αξιωματούχος.
Η χρηματοδότηση και η εποπτεία θα κανονίζονταν μέσω ενός αραβοϊσλαμικού μηχανισμού, με μισθούς που δεν θα συνδέονταν άμεσα με την Παλαστινιακή Αρχή.
Το αμερικανικό ΥΠΕΞ δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον επικεντρώνεται στον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα και της κυριαρχίας της Χαμάς εκεί, στην απελευθέρωση ομήρων και στην παράδοση ζωτικής σημασίας βοήθειας.
Ο Τραμπ ζητά μεταρρυθμίσεις στην Παλαιστινιακή Αρχή
Όταν ιδρύθηκε το 1994, οι Παλαιστίνιοι ήλπιζαν ότι η Παλαιστινιακή Αρχή θα αποτελούσε σκαλοπάτι προς τη δημιουργία κράτους στη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας, με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Αυτός ο στόχος φαίνεται σήμερα πιο μακρινός από ποτέ, παρά τα πρόσφατα βήματα δυτικών κρατών να αναγνωρίσουν την Παλαιστίνη.
Μάλιστα, κάποια αιτήματα περιλαμβάνουν την αναθεώρηση των σχολικών προγραμμάτων. Ο Νετανιάχου, σε ομιλία του στον ΟΗΕ στις 26 Σεπτεμβρίου, είπε ότι τα παλαιστινιακά σχολικά βιβλία διδάσκουν στα παιδιά «να μισούν τους Εβραίους και να καταστρέψουν το εβραϊκό κράτος».
Η Ουάσινγκτον έχει επίσης ζητήσει τον τερματισμό των πληρωμών της Παλαιστινιακής Αρχής στις οικογένειες Παλαιστινίων που σκοτώθηκαν ή φυλακίστηκαν από το Ισραήλ, κάτι που οι επικριτές αποκαλούν «pay to slay» — απαίτηση που επανέλαβε τη Δευτέρα η Αμερικανίδα πρέσβης στον ΟΗΕ.
Από την πλευρά του, ο Αμπάς κατάργησε τον Φεβρουάριο έναν νόμο που ρύθμιζε αυτές τις πληρωμές. Οι οικογένειες πλέον λαμβάνουν στήριξη μέσω ταμείου κοινωνικής πρόνοιας, είπε Παλαιστίνιος αξιωματούχος.
Η Παλαιστινιακή Αρχή έχει επίσης δεσμευτεί να αναπτύξει σχολικά προγράμματα σύμφωνα με τα πρότυπα του ΟΗΕ.