Φόβοι για 50.000 νεκρούς στην Τουρκία
AP Photo / Kamran Jebreili
AP Photo / Kamran Jebreili
Ευθ. Λέκκας στο Liberal

Φόβοι για 50.000 νεκρούς στην Τουρκία

Με ιδιαίτερα μελανά χρώματα περιγράφει στο Liberal και τον Χρήστο Θ. Παναγόπουλο την κατάσταση που επικρατεί στην Τουρκία και τη Συρία, ο καθηγητής Δυναμικής, Τεκτονικής και Εφαρμοσμένης Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευθύμιος Λέκκας, τέσσερα εικοσιτετράωρα μετά το διπλό καταστροφικό χτύπημα του Εγκέλαδου.

Πραγματοποιώντας επιτόπιες έρευνες ως επικεφαλής εξειδικευμένου ερευνητικού κλιμακίου του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) ο κ. Λέκκας εκφράζει φόβους ότι ο συνολικός αριθμός των νεκρών θα ξεπεράσει τους 50.000, ενώ εκτιμά πως θα χρειαστούν τουλάχιστον 20 χρόνια μέχρις ότου αποκατασταθεί η ισορροπία στην περιοχή, υπό όρους ανοικοδόμησης.

Παράλληλα, ο κ. Λέκκας αναλύει διεξοδικά τις παραμέτρους που συνετέλεσαν, πέραν των ισχυρών σεισμών, σε αυτή την εκτεταμένη καταστροφή στον οικιστικό χώρο τόσο στην Τουρκία όσο και στη Συρία.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του Ευθύμη Λέκκα στο Liberal

- Κύριε Λέκκα, βρίσκεστε στην Τουρκία, πραγματοποιώντας επιτόπιους ελέγχους στις σεισμόπληκτες περιοχές. Ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί εκεί τέσσερα εικοσιτετράωρα μετά τους δύο καταστροφικούς σεισμούς; 

Είμαστε στο Μπαχτσέ, μία πόλη βόρεια γύρω στα 200 χιλιόμετρα της Αντιόχειας, όπου έχουμε έρθει μια ειδική αποστολή με πολλή μεγάλη προσπάθεια, για να δούμε τι συμβαίνει στις σεισμόπληκτες επαρχίες της Τουρκίας και να οριοθετήσουμε τη συγκεκριμένη περιοχή, όπου υπάρχει καταστροφή. 

Παντού σχεδόν είναι η ίδια εικόνα, μια εικόνα απόλυτης καταστροφής, καθώς έχουμε να κάνουμε με έναν πολύ καταστροφικό σεισμό, με κατασκευές οι οποίες δεν είναι καλές, με ιδιαίτερα φαινόμενα, τα οποία ενισχύουν την ένταση του σεισμού. 
Από εκεί και πέρα, υπάρχουν σοβαρά προβλήματα που άπτονται του απεγκλωβισμού ανθρώπων από τα συντρίμμια κτιρίων.  

- Υπάρχουν δηλώσεις συναδέλφων σας ότι η ποιότητα κατασκευής των κτιρίων που υπάρχουν στις περιοχές γύρω από τα επίκεντρα των δύο σεισμών ήταν κάκιστη. Ως πρόεδρος του ΟΑΣΠ, και με βάση την επιστημονική σας γνώση, ποια είναι η δική σας εκτίμηση; 

Θα πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν μας κάποιες βασικές παραμέτρους, για να περιγράψουμε το τι ακριβώς έφταιξε και είχαμε τόσες πολλές καταρρεύσεις κτιρίων στην ευρύτερη περιοχή. 

Πρώτον, ο αντισεισμικός σχεδιασμός - και οι προηγούμενοι αλλά και ο πρόσφατος - της Τουρκίας είναι υποδεέστερος κατά πολύ του αντίστοιχου αντισεισμικού κανονισμού της Ελλάδας.

Το δεύτερο στοιχείο αφορά στο ότι έχουμε να κάνουμε με έναν πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό που δεν αποφεύγει τις επικίνδυνες περιοχές.  

Η τρίτη παράμετρος έχει να κάνει με το γεγονός ότι η ποιότητα των υλικών και της κατασκευής δεν μπορεί, σε καμία περίπτωση, να συγκριθεί με την αντίστοιχη δική μας.

Θα σας δώσω ένα παράδειγμα: Είδαμε μέχρι και κροκάλες μέσα στο μπετόν, δηλαδή μεγάλα κομμάτια. Είδαμε ελλιπή οπλισμό στο τσιμέντο και γενικότερα κακή ποιότητα του μπετόν. Τα οικοδομικά υλικά που έχουν χρησιμοποιηθεί για την ανέγερση των συγκεκριμένων κτιρίων, δεν ανταποκρίνονται στις ορισμένες προδιαγραφές οικοδόμησης.  

Ένα τέταρτο στοιχείο που επίσης είναι πολύ σημαντικό, είναι ότι εδώ στην Ανατολία θέλουν να παρουσιάζουν τα κτίριά τους ως εντυπωσιακά, με διάφορες αρχιτεκτονικές ιδιομορφίες. Αυτές οι ιδιομορφίες, ωστόσο, δεν λαμβάνουν καθόλου υπ’ όψιν το σχεδιασμό που πρέπει να υπάρχει στο «σκελετό», στον φέροντα οργανισμό των κτιρίων. 

Με απλά λόγια, ο φέρων οργανισμός δεν υποστηρίζει την αρχιτεκτονική, αλλά η αρχιτεκτονική επιβάλλει τα εντυπωσιακά στοιχεία που θα πρέπει να έχουμε στα συγκεκριμένα κτίρια (εσωτερικά και εξωτερικά μπαλκόνια ή μεσοτοιχίες που δεν συνδέονται με καμία υποστύλωση μέσα στο κτίριο κλπ.). Αυτό, ακριβώς, είναι και το μεγάλο πρόβλημα, γιατί οι ζημιές εκεί επιτείνονται έτι περαιτέρω. 

- Εκφράσατε μια εκτίμηση ότι οι νεκροί από τους δύο καταστροφικούς σεισμούς σε Συρία και Τουρκία θα ξεπεράσουν τους 50.000. Σε τι εδράζεται αυτή σας η εκτίμηση; 

Αυτή είναι μια δική μου εκτίμηση που προκύπτει με βάση τις παρατηρήσεις της ομάδας μας σε κάποια βασικά σημεία που είναι τα εξής: 

  • Πρώτον, η πυκνότητα του πληθυσμού που κατοικεί στις σεισμόπληκτες περιοχές (πυκνοκατοικημένος αστικός ιστός) 
  • Δεύτερον, στον αριθμό των κτιρίων που κατέρρευσαν ολοσχερώς και  
  • Τρίτον, στον αριθμό των ατόμων που βρίσκονταν στα διαμερίσματα και εγκλωβίστηκαν κατά τη χρονική στιγμή της εκδήλωσης των σεισμών. 

Οπότε, ενδεχομένως, να φτάσουμε σε αυτό τον αριθμό θυμάτων, δηλαδή πάνω από 50.000.  

- Κύριε καθηγητά, βάσει της εμπειρίας σας, πόσα χρόνια εκτιμάτε ότι θα χρειαστούν μέχρις ότου η ευρύτερη περιοχή που επλήγη από τους σεισμούς να επανέλθει, μιλώντας με όρους ανοικοδόμησης; 

Θα σας απαντήσω με βάση την εμπειρία μου και βάσει της εμπλοκής μου στην καταστροφή της Φουκουσίμα το 2011, στην Ιαπωνία. Η Ιαπωνία είναι μια άλλη χώρα, δεν είναι Τουρκία.

Στην Ιαπωνία η αποκατάσταση διήρκεσε, και μάλιστα με ένα πολύ συγκροτημένο σχέδιο ανοικοδόμησης και με συγκεκριμένο πρόγραμμα και σχέδιο, γύρω στα οκτώ χρόνια.  Στην περίπτωση της Τουρκίας, πολύ φοβάμαι ότι θα ξεπεράσουμε τα 20 χρόνια.  

Διαβάστε επίσης:

Η ελληνική αποστολή εντόπισε επιφανειακή διάρρηξη του ρήγματος

Σκηνές μετα-Αποκάλυψης σε Τουρκία και Συρία

Συγκλονίζει βίντεο διάσωσης: Η μικρή Ελένη βγαίνει από τα συντρίμμια 68 ώρες μετά 

Κ. Συνολάκης: Το ελληνικό τόξο μπορεί να δώσει μεγάλο σεισμό 8,5 Ρίχτερ